លោក លឹម ឆាយ អ្នកស្រាវជ្រាវរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ថ្លែងថា ការមិនផ្តល់កម្ចីថ្មីពីចិនជា«ការពញ្ញាក់ស្មារតី» មួយដល់កម្ពុជា និង «ការរំឭក» មួយថា កម្ពុជាមិនអាចពឹងផ្អែកលើអ្វីតែមួយឡើយ។
កាសែតថៃ ឈ្មោះ The Nation បានចុះផ្សាយការអះអាងរបស់លោក ថាក់ស៊ីន កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែធ្នូថា គ្មានប្រទេសណាផ្សេងអាចទាមទារកាន់កាប់កោះគុតរបស់ថៃបានឡើយ។
កាលពីដើមខែធ្នូនេះ លោក Assad បានភៀសខ្លួនចេញពីស៊ីរី ពេលពួកឧទ្ទាមដែលដឹកនាំដោយក្រុមអ៊ិស្លាមនិយមបានវាយលុកចូលទីក្រុងដាម៉ាស ដោយញ៉ាំងឲ្យមានការអបអរសាទរទូទាំងប្រទេស និងនៅបរទេស បន្ទាប់ពីរបបគ្រប់គ្រងបែបជិះជាន់របស់លោកបានឈានដល់ទីបញ្ចប់។
សារព័ត៌មានអន្តរជាតិ Reuters កាលពីថ្មីៗនេះបានចុះផ្សាយអត្ថបទមួយដោយលើកឡើងថា ប្រទេសចិនបានផ្អាកផ្តល់កម្ចីថ្មីដល់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២៤។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាថា ចិននឹងមិន«បោះបង់ចោល»កម្ពុជាឡើយ។
លោក ប្រាក់ សុខុន ដែលទើបឡើងកាន់តំណែងជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសជាថ្មី បានជួបជាមួយភារធារីស្តីទីនៃស្ថានទូតអាមេរិក អ្នកស្រី Bridgette L. Walker នៅទីស្តីការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤។
បើតាមការអង្កេតរបស់អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន អ្នកកាសែតដែលចុះផ្សាយការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជាប្រឈមនឹងអំពើហិង្សាជាញឹកញាប់។
ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធហៅកាត់ថា IDEA លោក វន់ ពៅ ប្រាប់វីអូអេថា ការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានៅមានកម្រិត ទាប ដោយសារតែមានការចាប់ខ្លួនសកម្មជនសង្គម និងសកម្មជននយោបាយជាច្រើននាក់នៅក្នុងឆ្នាំនេះពីសំណាក់អាជ្ញាធរ។
នាយិកាប្រតិបត្តិអង្គការក្លាហានលោកស្រី ម៉ៅ ម៉ាប់ កត់សម្គាល់ថា សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិមានការរួមតូចច្រើននាពេលបច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជា។ លោកស្រីថា ការគំរាមកំហែង ការបន្ទុចបង្អាក់ និងការរឹតត្បិតផ្សេងៗ បានក្លាយជារនាំងនៃការចូលរួមរបស់ស្ត្រីនៅក្នុងសង្គម។
អ្នកតាមដានលើកឡើងថា កម្ពុជាត្រូវការជំនួយនិងកម្ចីពីចិននេះ ដើម្បីយកមកអនុវត្តផែនការនយោបាយរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥។
លោក អាត់ ធន់ ថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលបានបង្កើតឱកាសការងារឱ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជិត ១ លាននាក់។ លោកជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជួបពិភាក្សាជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប និងអនុវត្តទៅតាមលក្ខខណ្ឌដែលបានចែង។
អ្នកវិភាគកិច្ចការតំបន់លើកឡើងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះជាការរក្សានិងរឹតចំណងទាក់ទងបែបដែកថែប និងស្វែងរកជំនួយពីចិនបន្ថែម។
សភាសហភាពអឺរ៉ុបបានថ្លែងថ្កោលទោសចំពោះការគាបសង្កត់អង្គការសង្គមស៊ីវិលរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយបានអំពាវនាវឱ្យមានការដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និងសកម្មជន និងជំរុញឱ្យបញ្ឈប់ការយាយីប្រឆាំងនឹងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សដូចជា អង្គការសង់ត្រាល់ជាដើម។
លោក អ៊ា សុផល ប្រាប់វីអូអេតាមសារអ៊ីមែលកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២៦ ខែវិច្ឆិកាថា ការចាប់ខ្លួនសមាជិកគ្រួសារ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធរបស់អ្នករិះគន់ គឺជាវិធីសាស្ត្រដោយចេតនា ក្នុងគោលបំណងបង្កើតបរិយាកាសភ័យខ្លាច និងបំបាក់ទឹកចិត្តចំពោះក្រុមមានគំនិត និងនិន្នាការប្រឆាំង។
ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំទីក្រុងភ្នំពេញ បានច្រានចោលព័ត៌មានដែលចុះផ្សាយដោយកាសែត The Sunday Guardian អំពីការនៅពីក្រោយខ្នងរបស់អាមេរិកនៃចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជាថា ជាព័ត៌មាន«ខុសពីការកំណត់នៃគោលនយោបាយការបរទេសអាមេរិក»។
អ្នកតាមដានភូមិសាស្រ្តនយោបាយនៅក្នុងតំបន់លើកឡើងថា ការផ្តាស់ប្តូររដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាចជាចេតនាកម្ពុជាដើម្បីត្រៀមខ្លួនជាមួយគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលកំពុងពិចារណាជ្រើសរើសសមាជិកព្រឹទ្ធសភា Florida លោក Marco Rubio ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៅពេលខាងមុខ។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានឱ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងខិតខំបង្កើតយន្តការនានាដើម្បីពង្រឹងការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល ដោយសារកង្វះធនធានមនុស្ស កង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធអ៊ីនធឺណិតនៅតាមមូលដ្ឋាន និងការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅមានកម្រិត។
អ្នកស្រី Samantha Power ថ្លែងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានខិតខំជួយកម្ពុជាក្នុងស្មារតីជាដៃគូតាមរយៈការផ្តល់ជំនួយឥតសំណង ដើម្បីកសាងភាពមិនពឹងពាក់លើការជួយជ្រោមជ្រែងណាមួយដែលអាចនាំឱ្យពលរដ្ឋជំនាន់ក្រោយទទួលបន្ទុកសងបំណុល។
អ្នកជំនាញផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយលោក រ៉ូ វណ្ណៈ ប្រាប់វីអូអេថា នៅក្នុងប្រព័ន្ធនយោបាយអន្តរជាតិ អតុល្យភាពអំណាចអាចបង្ខំឱ្យរដ្ឋនានា ដូចជារុស្ស៊ី របបផ្តាច់ការកូរ៉េខាងជើងនិងចិនធ្វើទំនើបកម្មយោធា និងចងសម្ព័ន្ធមិត្តដើម្បីតតាំងនឹងសណ្តាប់ធ្នាប់នយោបាយដែលមានស្រាប់។
អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា កម្ពុជាហាក់ឃ្លាតឆ្ងាយពីទំនាក់ទំនងជាប្រពៃណីជាមួយកូរ៉េខាងជើង ដោយសារតែចង់មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយកូរ៉េខាងត្បូងនិងជប៉ុន ដែលជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿនក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងកើត។
ដោយឡែក មន្ត្រីនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា គ្មានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដូចការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះទេ និងថា អ្វីដែលបានកើតឡើងគឺជាវិធានការច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា។
ព័ត៌មានផ្សេងទៀត
