ក្រោមអាណត្តិទី២របស់លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump ទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងនៅតែមានភាពតានតឹង ព្រោះតែការព្រួយបារម្ភទាក់ទិននឹងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសចិន។ នេះបើតាមក្រុមអ្នកជំនាញ។
លោក Trump បានចូលកាន់កាប់ការងារនៅសេតវិមានក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតីទី៤៧របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានចេញបទបញ្ជាប្រធានាធិបតីមួយចំនួន ដោយរួមមានទាំងការដកសហរដ្ឋអាមេរិកចេញពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកនិងទីភ្នាក់ងារអាកាសធាតុអង្គការសហប្រជាជាតិ និងបញ្ជាឲ្យផ្អាកជំនួយបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
នៅមុនការចូលកាន់អំណាចជាថ្មីរបស់លោក Trump រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកជារឿយៗបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការបង្រ្កាបខាងនយោបាយលើក្រុមអ្នកជំទាស់ ការរឹតត្បិតលើសង្គមស៊ីវិល និងការមិនគោរពលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលបានទាញទណ្ឌកម្ម និងវិធានការផ្សេងទៀតពីរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោននៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
បើតាមអ្នកជំនាញនយោបាយអន្តរជាតិ នៅពេលលោក Marco Rubio បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកនោះ គោលនយោបាយការបរទេសរបស់មហាអំណាចមួយនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងផ្តោតកាន់តែខ្លាំងលើការប្រឆាំងនឹងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ទីដែលមេដឹកនាំប្រទេសខ្លះស្និទ្ធនឹងចិន ក្នុងនោះគឺកម្ពុជា។
ដោយមើលឃើញពីទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយដ៏ស៊ីជម្រៅរបស់កម្ពុជាជាមួយទីក្រុងប៉េកាំង នៅក្នុងការគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមក្រវាត់ផ្លូវពាណិជ្ជកម្ម (Belt and Road Initiative ឬBRI) របស់ប្រទេសចិន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធា ទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកអាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាបន្ថែម។
អ្នកសិក្សាភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិលោក វណ្ណ ប៊ុនណា យល់ថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជានិងអាមេរិកក្នុងរដ្ឋបាលដឹកនាំទី២របស់លោកTrump នឹងមិនមានអ្វីប្រែប្រួលជាដុំកំភួននោះទេ ដោយសារតែគោលនយោបាយចម្បងរបស់ប្រធានាធិបតីរូបនេះគឺប្រយោជន៍អាមេរិក។ ហើយបើនិយាយពីក្របខណ្ឌអាស៊ានវិញ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Trump អាមេរិកក៏មិនយកចិត្តទុកដាក់ដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដូច្នេះខ្ញុំមើលឃើញថា ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងសម័យរបស់លោក Donald Trump រជ្ជកាលទី២របស់គាត់នេះ វាមិនមានអីគួរឲ្យកត់សម្គាល់ប៉ុន្មានទេ។ ហើយមួយទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងអាមេរិកនិងចិន ខ្ញុំមើលឃើញថា វាអាចនឹងមានការកើនកំដៅជាពិសេសទាក់ទងនឹងរឿងពាណិជ្ជកម្ម និងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ដែលវាអាចជាផ្នែកមួយធ្វើឲ្យភូមិសាស្ត្រនយោបាយហ្នឹងមានឥទ្ធិពលឬក៏ប៉ះពាល់កម្ពុជាកាន់តែខ្លាំងផងដែរ»។
បើតាមអ្នកជំនាញរូបនេះ រដ្ឋបាលលោក Donald Trump នឹងមិនអាចធ្វើឲ្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាល្អបានទេ ដោយសារតែលោកខ្វល់ខ្លាំងតែនឹងរឿងពាណិជ្ជកម្មនិងការវិនិយោគប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកអ្នកជំនាញភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិលោក សេង វណ្ណលី ប្រាប់វីអូអេថា ក្រោមអាណត្តិដឹកនាំទី២របស់លោក Donald Trump កម្ពុជានឹងរងផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានច្រើន ដែលអាមេរិកនឹងដាក់សម្ពាធកាន់តែខ្លាំងមកលើកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «បើយើងក្រឡេកមើលស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជាទាំងស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និងការរឹតត្បិតសកម្មភាពសង្គមស៊ីវិលអីជាដើមនោះ ក៏ដូចជាទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតដិតរវាងកម្ពុជាជាមួយនឹងចិន ដែលជាបញ្ហាមួយធ្វើឲ្យអាមេរិកមានការព្រួយបារម្ភ ខ្ញុំគិតថា អាណត្តិទី២របស់លោក Donald Trump នេះនឹងកាន់តែដាក់សម្ពាធកាន់តែខ្លាំងមកលើរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន»។
ទោះយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាលោក ជុំ សន្ទរី លើកឡើងថា កម្ពុជាទន្ទឹងរង់ចាំការកសាងវិថីការទូតថ្មីជាមួយរដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិកនាពេលខាងមុខ ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងភាពជាដៃគូរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរឲ្យឡើងដល់កម្រិតថ្មី។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះទទួលស្គាល់ថា ប្រទេសទាំងពីរមានទស្សនៈផ្ទុយគ្នាទៅលើបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ជាការណ៍ពិត ប្រទេសទាំងពីរនៅតែមានទស្សនៈខុសគ្នាលើបញ្ហាមួយចំនួនរួមទាំងបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ខ្ញុំបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ការផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈប្រកបដោយភាពស្ថាបនា បានបង្កើតបរិយាកាសនៃការយល់ដឹងកាន់តែប្រសើរឡើងលើប្រធានបទនេះ និងចេតនារួមគ្នាមិនអនុញ្ញាតឲ្យភាពខុសគ្នាទាំងនេះរារាំងដល់ការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ ខ្ញុំមានជំនឿថា ប្រទេសទាំងពីរគួរតែបន្តនិន្នាការនេះ ដើម្បីផលប្រយោជន៍នៃទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ»។
ក៏ប៉ុន្តែ បើតាមលោក អ៊ា សុផល ព្រឹទ្ធបុរសរងជាន់ខ្ពស់ និងជាសាស្ត្រាចារ្យជំនួយប្រចាំសាលា Thunderbird School of Global Management នៃសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Arizona កម្ពុជាដែលមានទំនាក់ទំនង«ដែកថែប»ជាមួយចិន អាចប្រឈមមុខនឹងការត្រួតពិនិត្យកាន់តែខ្លាំងនៅក្រោមរដ្ឋបាលលោក Trump។ លោកបានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរផ្តល់អាទិភាពដល់ការធ្វើពិពិធកម្មទំនាក់ទំនងបរទេសរបស់ខ្លួន ដើម្បីបញ្ចៀសការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទីក្រុងប៉េកាំង ហើយពិចារណាជំហាននានាដើម្បីកែលម្អកំណត់ត្រាសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិបាលកិច្ចរបស់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បញ្ហាទាំងនេះអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឥទិ្ធពលដាក់សម្ពាធដោយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។ ការទូតសកម្មដើម្បីជំរុញទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក៏នឹងមានប្រយោជន៍ផងដែរ»។
នៅក្នុងអាណត្តិទីមួយរបស់លោក លោក Trump បានព្យាយាមប្រើគោលនយោបាយការបរទេសបែប«គិតពីផលប្រយោជន៍អាមេរិកមុនគេ» ហើយបទបញ្ជាប្រធានាធិបតីមួយដែលលោកបានចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃចន្ទ គឺបានបញ្ជាឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថ្មី លោក Marco Rubio ផ្ដោតកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកទៅលើបេសកកម្មមួយនេះ។
បទបញ្ជានោះមានសេចក្ដីថា៖ «ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ គោលនយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងផ្ដោតលើផលប្រយោជន៍របស់អាមេរិកជាធំ ហើយនឹងតែងតែគិតពីផលប្រយោជន៍អាមេរិកនិងពលរដ្ឋអាមេរិកមុនគេ»៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ