ទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងមហាអំណាចកុម្មុយនិស្តចិន ក្រោមអាណត្តិទីពីររបស់លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump ដែលមានលោក Marco Rubio ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ទំនងជាត្រូវធ្វើឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ការប្រជែងនោះ ត្រូវអ្នកជំនាញវាយតម្លៃថា នឹងជំរុញដោយកត្តាមនោគមវិជ្ជា សេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុម័តតែងតាំងលោក Marco Rubio ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស ដោយផ្តល់ឲ្យលោកប្រធានាធិបតី Trump នូវសមាជិកដំបូងនៃគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោក។ លោក Rubio ទទួលបានការយល់ព្រមជាឯកច្ឆ័ន្ទ ដោយសំឡេង៩៩ ទល់នឹង០។
ជំហរតឹងរ៉ឹងរបស់លោក Rubio លើប្រទេសចិន ដូចដែលបានបង្ហាញក្នុងអំឡុងពេលលោកកាន់តំណែងនៅក្នុងព្រឹទ្ធសភា និងការដឹកនាំក្នុងគណៈកម្មាធិការទំនាក់ទំនងបរទេសសភាជាន់ខ្ពស់មួយនេះអាចធ្វើឲ្យគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកកាន់តែមោះមុតចំពោះទីក្រុងប៉េកាំង។ លោក Rubio ត្រូវគេស្គាល់ថា ជាអ្នកមានជំហរឥតញញើតក្នុងការតទល់នឹងប្រទេសចិន។
បើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Reuters លោក Rubio បានព្រមានថា សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរផ្លូវ ដើម្បីចៀសវាងការពឹងផ្អែកកាន់តែខ្លាំងលើប្រទេសចិន ហើយបានសន្យាថានឹងមានគោលនយោបាយការបរទេសដ៏រឹងមាំផ្តោតលើផលប្រយោជន៍របស់អាមេរិក។
លោក Rubio បានបញ្ជាក់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោកចុះថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ថា៖ «ក្រោមការដឹកនាំរបស់ប្រធានាធិបតី Trump អាទិភាពកំពូលរបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកគឺការផ្តោតលើសហរដ្ឋអាមេរិក។ ទិសដៅដែលលោកបានផ្តល់ឲ្យសម្រាប់ការអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេសរបស់យើងគឺច្បាស់ណាស់។ រាល់ប្រាក់ដុល្លារដែលយើងចំណាយ រាល់កម្មវិធីដែលយើងផ្តល់មូលនិធិ រាល់គោលនយោបាយដែលយើងបន្តត្រូវតែមានភាពត្រឹមត្រូវដោយស្របនឹងសំណួរទាំងបី៖ តើវាធ្វើឲ្យអាមេរិកមានសុវត្ថិភាពទេ? តើវាធ្វើឲ្យអាមេរិករឹងមាំទេ? ឬថាតើនេះនឹងធ្វើឲ្យអាមេរិកកាន់តែរីកចម្រើនជាងមុនទេ?»។
លោក អ៊ា សុផល ព្រឹទ្ធបុរសរងជាន់ខ្ពស់ និងជាសាស្ត្រាចារ្យជំនួយប្រចាំសាលា Thunderbird School of Global Management នៃសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Arizona ប្រាប់វីអូអេតាមសារអ៊ីមែល កាលពីថ្ងៃចន្ទថា ការទប់ទល់នឹងប្រទេសចិននឹងនៅតែជាសសរស្តម្ភកណ្តាលនៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំដែលនេះអាចរួមបញ្ចូលការពង្រឹងភាពជាដៃគូយោធានៅក្នុងតំបន់ តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមដូចជា Quad ការបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងផ្តាច់ឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ច និងការជំរុញសម្ពន្ធមិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ដើម្បីទប់ទល់នឹងគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវរបស់ចិន។
លោកបន្ថែមថាវិធីសាស្រ្តរបស់រដ្ឋបាលថ្មីអាមេរិកគឺទំនងជាមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នា ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើពន្ធគយ ការដាក់ទណ្ឌកម្ម និងការដាក់ពង្រាយយោធាជាដើម។
សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនប្រឈមមុខដាក់គ្នាលើបញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម បច្ចេកវិទ្យា និងយោធា ជាមួយនឹងជម្លោះលើពន្ធគយ កម្មសិទ្ធិបញ្ញា និងឥទ្ធិពលយុទ្ធសាស្ត្រនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ ការព្រួយបារម្ភអំពីសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងខេត្ត Xinjiang ហុងកុង និងតៃវ៉ាន់ ធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងកាន់តែតានតឹង រួមជាមួយនឹងភាពខុសគ្នាខាងមនោគមវិជ្ជា។
ប្រទេសទាំងពីរប្រកួតប្រជែងក្នុងអភិបាលកិច្ចសកល អវកាស និងឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់ ខណៈ ពេលដែលភាពតានតឹងលើសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិត និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាកាសធាតុនៅតែបន្ត។
បើតាមលោក អ៊ា សុផល កម្ពុជាដែលមានទំនាក់ទំនង«ដែកថែប»ជាមួយចិន អាចប្រឈមមុខនឹងការត្រួតពិនិត្យកាន់តែខ្លាំងនៅក្រោមរដ្ឋបាលលោក Trump។ លោកបានបន្ថែមថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរផ្តល់អាទិភាពដល់ការធ្វើពិពិធកម្មទំនាក់ទំនងបរទេសរបស់ខ្លួន ដើម្បីបញ្ចៀសការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទីក្រុងប៉េកាំង ហើយពិចារណាលើជំហាននានាដើម្បីកែលម្អកំណត់ត្រាសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិបាលកិច្ចរបស់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បញ្ហាទាំងនេះអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឥទិ្ធពលដាក់សម្ពាធដោយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។ ការទូតសកម្មដើម្បីជំរុញទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក៏នឹងមានប្រយោជន៍ផងដែរ»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលោក ប៉ែន បូណា មិនឆ្លើយបតបនឹងសំណួរវីអូអេពាក់ព័ន្ធនឹងថាតើកម្ពុជាបារម្ភពីប៉ះពាល់ទេ បើសិនជាអាមេរិកនិងចិនប្រកួតប្រជែងគ្នាកាន់តែខ្លាំងក្រោមរដ្ឋបាលទីពីររបស់លោក Trumpគ្រាកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងស្អិតរមួតជាមួយចិន។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តីភ្លាមៗក្រោយលោកដូណាល់ ត្រាំ ជាប់ឆ្នោត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានសរសេរលិខិតមួយចុះថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយលើកឡើងថាការត្រឡប់មកវិញរបស់លោកTrump គឺកើតឡើងក្នុងពេលវេលាដ៏សំខាន់មិនសម្រាប់តែប្រជាជនអាមេរិកទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសម្រាប់ពិភពលោក និងថាក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកត្រាំ តួនាទីដ៏មានសារៈសំខាន់របស់អាមេរិកនៅក្នុងការរក្សាស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងវិបុលភាព នឹងត្រូវបានពង្រឹង។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ជាក់នៅក្នុងលិខិតនោះថា៖«យើងប្តេជ្ញាយ៉ាងពេញលេញក្នុងការធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋបាលដ៏គួរឲ្យគោរពរបស់អ្នក ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីដ៏ល្អរបស់យើងដែលមានស្រាប់ឲ្យកាន់តែខ្ពស់ ហើយនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីជំរុញភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងអំឡុងពេលដែលកម្ពុជាកាន់តំណែងជាអ្នកសម្របសម្រួលប្រទេសសម្រាប់ទំនាក់ទំនងការសន្ទនាអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក»។
លោកត្រាំបានប្រកាសមុនចូលកាន់តំណែងថា លោកនឹងបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ហើយនិងដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដោយសម្តៅដល់ជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងក្រុមហាម៉ាស់។ លោកអះអាងថា រដ្ឋបាលលោកក៏នឹងរាំងខ្ទប់មិនឲ្យមានការកើតឡើងសង្គ្រាមលោកលើកទី៣ផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters រដ្ឋបាលថ្មីនឹងប្រឈមជាមួយនឹងពិភពលោកដែលកាន់តែគ្រោះថ្នាក់ និងអសិ្ថរភាពជាងមុនពេលលោក Trump ចូលកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ខណៈសង្គ្រាមកាន់តែឆាបឆួលខ្លាំងនៅអ៊ុយក្រែន និងមជ្ឈិមបូព៌ាប្រទេស ហើយចិនកំពុងសម្របខ្លួនកាន់តែកៀកនឹងសត្រូវរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺរុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ