របាយការណ៍ស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឆ្នាំ២០២៤ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ Human Rights Watch បង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគាបសង្កត់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់លំហសង្គមស៊ីវិល ការចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋានគ្រឹះផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ដែលត្រូវបានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ អង្គការ Human Rights Watch លើកឡើងថា អាជ្ញាធរបានបង្កើនការកាត់បន្ថយនូវសិទ្ធិសម្តែងមតិដោយសេរី សេរីភាពផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងសិទ្ធិជួបជុំដោយសន្តិវិធី និងបានបង្កើនការចាប់ខ្លួនដោយមូលហេតុនយោបាយ និងឃុំឃាំងក្រុមប្រឆាំង និងអ្នកហ៊ានរិះគន់រដ្ឋាភិបាល។
លោក ប្រាយអូនី លូ (Bryony Lau) នាយករងប្រចាំតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា៖ «នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបន្តដើរតាមលំអានរបស់ឪពុកលោក ដោយបង្កើនការប្រើប្រាស់ច្បាប់ដែលមានលក្ខណៈគាបសង្កត់ និងប្រព័ន្ធតុលាការដែលលម្អៀងផ្នែកនយោបាយ ក្នុងការបំបិទសំឡេងអ្នកហ៊ានរិះគន់ និងក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស»។
លោកបន្តទៀតថា៖ «ប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ពិតណាស់មានតែឈ្មោះ ហើយមានលំហសេរីភាពតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះដែលនៅសេសសល់សម្រាប់ទស្សនៈរិះគន់ សង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងធ្វើឡើងក្រោមការគំរាមកំហែង និងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជាប្រចាំ»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ Human Rights Watch អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានចាប់ខ្លួនដោយបំពានមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន៩៤នាក់ កាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយសារតែពួកគេបានរិះគន់ជាសាធារណៈដល់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ត្រីកោណកម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម ហៅកាត់ថា DTA / CLV។ របាយការណ៍បន្ថែមថា យ៉ាងហោចណាស់នៅមានមនុស្សចំនួន៣៣នាក់ដែលប្រឈមការចោទប្រកាន់ពីបទប៉ះបោរ និងបទញុះញង់ និងអាចជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់១០ឆ្នាំ។ អង្គការ HRW បន្ថែមថា អាជ្ញាធរនៅបន្តកំណត់គោលដៅ និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកតស៊ូមតិសិទ្ធិការងារសម្រាប់ការងារពួកគេក្នុងការលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។
អង្គការ Human Rights Watch បញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍ថា៖ «ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗទៀត ដែលបានវិនិយោគនៅកម្ពុជាគួរមានការអំពាវនាវរួមគ្នា និងជាសាធារណៈឱ្យបញ្ចប់ការវាយប្រហារប្រឆាំងការសម្តែងមតិដោយសេរី ការចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ និងការជួបជុំដោយសន្តិវិធី»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ប៉ែន បូណា ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃសុក្រថា របាយការណ៍របស់អង្គការ Human Rights Watch មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទេ ហើយរបាយការណ៍ក៏មិនបានធ្វើឡើងស្របទៅតាមវិជ្ជាជីវៈជំនាញនោះដែរដោយលោកថា មានរបៀបវារៈនយោបាយនៅពីក្រោយ ដើម្បីបង្ខូចកម្ពុជា។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនិងសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា មានលំហទូលំទូលាយ ដែលប្រៀបបីដូចជា«ឋានសួគ៌នៃអង្គការសង្គមស៊ីវិល»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលគេធ្វើសកម្មភាពដោយសេរី ស្ថិតនៅក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់របស់កម្ពុជា លើកលែងតែអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយពីរដែលបំពានច្បាប់កម្ពុជា ហើយមានចំណាត់ការមួយចំនួន ហើយអង្គការនេះតែងតែយកសង្គមស៊ីវិលពីរបីហ្នឹងយកមកធ្វើជាគោលក្នុងការវាយតម្លៃប្រទេសទាំងមូល។ នេះគឺហៅថា ការវាយតម្លៃដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈ តែឈរលើរបៀបវារៈនយោបាយ»។
លោក រ៉ុង ឈុន ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិដែលជាគណបក្សជំទាស់មួយលើកឡើងថា នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបន្តការចាប់ខ្លួនមកលើសកម្មជនសង្គម មេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយនានា។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ៊ីចឹងយើងឃើញថា បញ្ហាហ្នឹងវាមិនទាន់ត្រូវបានដោះស្រាយ ហើយចេះតែមានកំណើននៃការចាប់មិនឈប់ មិនឈរ។ យើងឃើញថា វានៅតែជាចំណោទបញ្ហា»។
បើតាមទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិរូបនេះ ប្រជាពលរដ្ឋសង្ឃឹមថា មេដឹកនាំថ្មីនឹងធ្វើឱ្យសេរីភាពសិទ្ធិមនុស្សបានល្អ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ មេដឹកនាំថ្មីហាក់មិនទាន់បានស្តារសេរីភាពទាំងអស់នេះ។
លោក រ៉ុង ឈុន បន្តថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅតែបន្តដើរតាមគោលនយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលមានឪពុករបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធាន។
កាលពីកន្លងទៅ អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីលោក ហ៊ុន សែន ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា ធ្លាប់បានលើកឡើងថា បើទោះបីលោកមិនធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តីតទៅទៀត លោកនៅតែគ្រប់គ្រងនយោបាយកម្ពុជាដដែលក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
គួរបញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីបណ្ឌិត្យសភាយោធា West Point របស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងទទួលបានសញ្ញាបត្រថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីសាកលវិទ្យាល័យក្រុងញូវយ៉ក និងសញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីសាកលវិទ្យាល័យក្រុង Bristol នៃប្រទេសអង់គ្លេសបានកាន់តំណែងតពីឪពុករបស់លោក កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ បន្ទាប់ពីឪពុករបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន ដែលបានកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីជិត ៤០ ឆ្នាំមកហើយ៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ