អ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនិងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនលើកឡើងថា ការបោះឆ្នោតអាណត្តិនេះមានភាពស្ងប់ស្ងាត់និងមិនគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ដូចអាណត្តិមុនៗ ដោយសារមិនមានវត្តមានគណបក្សនយោបាយដែលជាគូប្រជែងធំរបស់គណបក្សកាន់អំណាច។
ការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នៅថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា នៅប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងផ្តោតលើបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងបរិស្ថាន ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគបានប្រាប់ VOA ថា ការបោះឆ្នោត នឹងជាការសាកល្បងដ៏សំខាន់ទាំងអស់សម្រាប់របៀបដឹកនាំបែបរដ្ឋាភិបាលអត្តធិបតេយ្យរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ខណៈពេលដែលការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី ៥ កំពុងកាន់តែខិតជិតមកដល់ ប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាប កំពុងពិចារណាទៅលើការដឹកនាំរបស់មន្រ្តីថ្នាក់មូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនកន្លងមក ស្របពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំអវត្តមាន រីឯគណបក្សប្រឆាំងតូចៗឯទៀតធ្វើសកម្មភាពប្រមូលសំឡេងគាំទ្រតាមមូលដ្ឋាន។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ បានថ្លែងថា ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ដែលថាតុលាការឯករាជ្យ គឺជាចេតនាដែលមិនចង់ផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ និងរងការចោទប្រកាន់។
លោក អេង ស្រូយ ឱ្យដឹងថា ករណីទះកំផ្លៀងលោកកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី ២២ខែមេសាឆ្នាំ២០២២ នៅក្នុងបន្ទប់សាលប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍គ្រូ ដែលមានសមាជិកប្រជុំក្នុងនោះចំនួន៨នាក់។
យោងតាមដីកាបង្គាប់ឱ្យឃុំខ្លួនចេញដោយលោក លិ សុខា ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ ភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ចនៃកម្លាំងសាធារណៈត្រូវបានបង្គាប់ឱ្យនាំខ្លួនលោក សៀម ភ្លុក ទៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១។
លោក ជូង ជូងី មេធាវីការពារក្តីឱ្យស្ថាបនិកគណបក្សបេះដូងជាតិអះអាងថា ការចេញដីកាឱ្យនាំខ្លួនលោក សៀម ភ្លុក កូនក្តីរបស់លោក គឺជារឿងដែលមិនត្រឹមត្រូវ ដោយសារមន្រ្តីបញ្ជូនដីកាឱ្យចូលខ្លួនខុសអាសយដ្ឋាន ហើយកូនក្តីរបស់លោកមិនបានទទួលដីកា។
លោកបញ្ជាក់ថា លោកចង់ឃើញការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់មួយ ដែលមិនមានអំពើហិង្សា ហើយប្រជាពលរដ្ឋអាចបោះឆ្នោតបានដោយសេរី និងជ្រើសរើសគណបក្សណាដែលខ្លួនពេញចិត្ត។
លោក គល់ បញ្ញា ជាទីប្រឹក្សានៃអង្គការខុមហ្វ្រែលសម្តែងការព្រួយបារម្ភចំពោះការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ដោយលោកថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឲ្យបរិយាកាសមុនបោះឆ្នោតមានភាពសេរី និងត្រឹមត្រូវយ៉ាងហោចណាស់ឲ្យបានត្រឹមស្តង់ដាអតិបរិមាដែលសង្គមស៊ីវិលបានស្នើ។
លោក ខឹម មុនីកុសល ដែលជាអតីតមន្រ្តីសុខាភិបាលនិងធ្លាប់រងការបណ្តេញចេញពីតំណែងដោយអភិបាលខេត្តប៉ៃលិន ឥឡូវនេះកំពុងប្រឈមនឹងពាក្យបណ្តឹងចំនួនពីរ។ លោកចាត់ទុកថា ពាក្យបណ្តឹងនេះជាការគំរាមកំហែងលោកដែលជាអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងថ្នាក់ក្រោម។
ដើម្បីអាចឲ្យបេក្ខជនជាស្ត្រី ក្លាយជាបេក្ខជនសម្រាប់ការបោះឆ្នោត ដើម្បីទទួលបានតួនាទីនិងតំណែងជាអ្នកដឹកនាំទាំងថ្នាក់មូលដ្ឋាន ទាមទារឲ្យបេក្ខជនជាស្ត្រី មានបទពិសោធន៍ប្រឡូកក្នុងសង្គមនិងនយោបាយ មានប្រជាប្រិយភាពក្នុងចំណោមមន្ត្រីបក្សផ្សេងទៀត ព្រមទាំងមានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ និងក្រុមគ្រួសារផងដែរ។
លោក ឱក សេរីសោភក្តិ៍ អ្នកឯកទេសអភិបាលកិច្ច បានថ្លែងថា វត្តមានរបស់បក្សភ្លើងទៀនសំខាន់ក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ដែលកម្ពុជា«មិនអាចភ្លាំងភ្លាត់»បានទេ ក្នុងការរៀបចំក្នុងបរិបទនយោបាយសន្ដិសុខអន្តរជាតិដ៏ច្របូកច្របល់ដែលមានចំណងទាក់ទងចាក់ស្រែះជាមួយនយោបាយក្នុងស្រុក។
ព័ត៌មានផ្សេងទៀត