Dr. Hajara Asheikh Jarma, kwararriyar jami’ar lafiya a asibitin koyarwa na jami’ar Maiduguri, ta yi wa wakilyar mu Hussaina Muhammed karin bayani a game da masu fama da lalurar zabiya.
Usman Audu, wani mai lalurar zabiya a birnin Maiduguri na Najeriya, ya yiwa Muryar Amurka karin bayani a game da kalubalen da suke fuskanta.
Kwararru sun ce a sa’ilin da shekarun mutane su ke ja, ya yiwu su fuskanci matsalolin lafiyar da suka zama ruwan dare tsakanin dattawa kamar yanar ido, rashin ji, cutar sukari, ciwon baya da na wuya.
Wani dattijo mazaunin Abuja mai suna Tanko Yakasai, wanda ya tasam ma shekaru 100 a duniya. Ya yi mana bayani game da yadda yake kula da lafiyar shi.
Kwararu sun ce asa’ilin da shekarun mutane suke ja, ya yiwu su fuskanci matsalolin lafiyar da suka zama ruwan dare tsakanin dattawa kamar yanar ido, rashin ji, cutar sukari, ciwon baya da na wuya.
A al’ummar kasashen Afirka, tsofaffi suna da daraja da mahimmanci wajen raya al’adun gargajiya kana suna kasancewa tamkar madubin duba ga matasa. Ko da yake, tsufa na zuwa da irin nasa kalubaloli daban-daban da suka hada da matsalolin lafiya da kuma wadatattacen kulawar lafiya.
Majalisar dokokin Ghana ta kada kuri’ar da za ta bada dama a hukunta duk wanda ya zargi tsofaffi da maita. Idan a ka yi nasarar tabbatar da sabuwar dokar, za ta bada dama a rufe sansanonin sama da mutane 500 da ake zargi da maita.
A kasar Guinea, majinyata da dama suna rungumar hanyar kiwon lafiya na gargajiya domin kula da lafiyar su, kazalika, akwai masu irin wannan sana’ar da dama a babban birnin kasar na Conakry.
Zainab Ujudud Shariff kwararriya kan magungunan gargajiya a Najeriya kuma tsohuwar daraktar Sashin Bunkasa Maganin Gargajiya a Ma’aikatar Lafiya ta Najeriya, ta yi mana karin bayani a game da alfanun magungunan.
Maganin gargajiya ya kunshi abubuwa da dama na gargajiya da na zamani wanda ya samo tushe daga al’adun gargajiya da ake amfani da su tun iyaye da kakanni wajen kariya, ganowa da kuma magance jerin cututtuka na bayyane da kuma cututtukan tabin hankali, a cewar kungiyar hukumar ta Duniya WHO.
Wadannan bala’o’I suna faruwa ne lokaci guda sannan suna kai wa ga yiwa mutane rauni, haifar da barazanar lafiyar al’umma sannan su haifar da mumunar barna da asara dake haifar da matsala wajen samar da kulawa ga wadanda suke da bukata.
Abdulshahid Sarki, Kwararren likita a asibitin kasa dake Abuja, ya yi mana bayani a game da matakan da suka kamata mutane su dauka don tunkarar al’amari na daukin gaggawa.
Domin Kari
