ភ្នំពេញ —
បន្ទាប់ពីបរាជ័យនៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានចាប់ផ្តើមដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដើម្បីឲ្យពិនិត្យសើរើឡើងវិញអំពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។
លោកគួយ ប៊ុនរឿន មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការបោះឆ្នោត បានបញ្ជាក់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានយកពាក្យបណ្តឹងដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញហើយនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះ ដើម្បីឲ្យរកយុត្តិធម៌អំពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។
លោកបាននិយាយថា ពាក្យបណ្តឹងដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដាក់ទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញគឺដូចនិងពាក្យបណ្តឹងដែលបានប្តឹងនៅគ.ជ.ប.ដែរ។ លោកបាននិយាយថា គណបក្សប្រឆាំងបានរកឃើញចំនួនឈ្មោះអ្នកដែលមិនបានបោះឆ្នោត អ្នកមានឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវគេបោះឆ្នោតជំនួស ការចេញលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណដោយមេឃុំចៅសង្កាត់ដើម្បីឲ្យបោះឆ្នោតបាន មានភាពមិនប្រក្រតី និងការបង្កើតឈ្មោះស្ទួន ដែលមានលទ្ធភាពអាចបោះឆ្នោតជាច្រើនដងបានដោយសារទឹកខ្មៅអាចលាងជ្រះបាន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជាគោលការណ៍សុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យពិចារណា ព្រោះមានផលប៉ះពាល់ធំណាស់ ដូចអ្វីដែលយើងបានចែងនៅក្នុងកម្មវត្ថុបណ្តឹង ហើយស្របតាមច្បាប់ដែលបើកឱកាសឲ្យយើងប្តឹងជំទាស់តវ៉ាទៅនឹងលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នដែលគ.ជ.ប.បានប្រកាសនោះ»។
កាលពីសប្តាហ៍មុនគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលហៅកាត់ថា«គ.ជ.ប.» បានបដិសេធបណ្តឹងតវ៉ារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយបានលើកហេតុផលថា មិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផលនៅតាមបណ្តាខេត្ត និងប៉ះពាល់ដល់អាសនៈនៃរដ្ឋសភា។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នកាលពីសប្តាហ៍មុនដែលបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានយកជ័យជំនះលើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្តឹងទាស់នឹងសេចក្តីសម្រេចនេះដោយបានលើកយកភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើនដែលបានកើតមានឡើងមុនពេល ក្នុងអំឡុងពេល និងក្រោយពេលបោះ ឆ្នោត។
កាលបីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរៀបចំសិក្ខសាលាមួយដោយមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលតាមឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោត។ សិក្ខាសាលានេះក៏បានលើកយកភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើន ដែលរួមមានការបិទការិយាល័យបោះឆ្នោតចំនួន៩នៅស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាលតាំងពីព្រឹកមិនឲ្យបោះឆ្នោត។
នៅក្នុងខេត្កកណ្តាលនេះដែរ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវការតែសំឡេងចំនួន១៦៨ទេនិងទទួលបានអាសនៈទី៧តែបើក្នុងករណីរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីណាមួយនៅពេលដែលសំឡេងរបស់គណបក្សប្រជាជនថយតែ១១៩វិញ គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងបានទទួលអាសនៈទី៧ដូចគ្នា។
ខេត្តកណ្តាលមានចំនួន១១អាសនៈ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៦អាសនៈ ចំណែកឯគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន៥អាសនៈ។
វីអូអេបានព្យាយាមទាក់ទងសុំសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយពីលោកអ៊ុច ឈន អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ តែមិនអាចស្នើសុំទំនាក់ទំនងបានទេ។ ចំណែកលោកឯក សំអុល ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញត្រូវបានជំនួយការរបស់លោកនិយាយថា លោកកំពុងជាប់ប្រជុំ។
ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកសភាតំណាងរាស្ត្រលើកនេះគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិបានអះអាងថា ខ្លួនជាអ្នកឈ្នះឆ្នោតគឺបានចំនួនអាសនៈរហូតដល់ទៅ៦៣ ក៏ប៉ុន្តែគ.ជ.ប.បានប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានឈ្នះឆ្នោតគឺបានចំនួនអាសនៈ៦៨។
គណបក្សប្រឆាំងបានទាត់ចោលលទ្ធផលបោះឆ្នោត និងបានទាមទារឲ្យរកដំណោះស្រាយអំពីភាពមិនប្រក្រតីដែលកើតមានឡើងក្រោយពេលបោះឆ្នោត បើមិនដូចច្នេះទេនឹងដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោត៕
លោកគួយ ប៊ុនរឿន មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការបោះឆ្នោត បានបញ្ជាក់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានយកពាក្យបណ្តឹងដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញហើយនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះ ដើម្បីឲ្យរកយុត្តិធម៌អំពីភាពមិនប្រក្រតីក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។
លោកបាននិយាយថា ពាក្យបណ្តឹងដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដាក់ទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញគឺដូចនិងពាក្យបណ្តឹងដែលបានប្តឹងនៅគ.ជ.ប.ដែរ។ លោកបាននិយាយថា គណបក្សប្រឆាំងបានរកឃើញចំនួនឈ្មោះអ្នកដែលមិនបានបោះឆ្នោត អ្នកមានឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវគេបោះឆ្នោតជំនួស ការចេញលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណដោយមេឃុំចៅសង្កាត់ដើម្បីឲ្យបោះឆ្នោតបាន មានភាពមិនប្រក្រតី និងការបង្កើតឈ្មោះស្ទួន ដែលមានលទ្ធភាពអាចបោះឆ្នោតជាច្រើនដងបានដោយសារទឹកខ្មៅអាចលាងជ្រះបាន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជាគោលការណ៍សុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យពិចារណា ព្រោះមានផលប៉ះពាល់ធំណាស់ ដូចអ្វីដែលយើងបានចែងនៅក្នុងកម្មវត្ថុបណ្តឹង ហើយស្របតាមច្បាប់ដែលបើកឱកាសឲ្យយើងប្តឹងជំទាស់តវ៉ាទៅនឹងលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នដែលគ.ជ.ប.បានប្រកាសនោះ»។
កាលពីសប្តាហ៍មុនគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលហៅកាត់ថា«គ.ជ.ប.» បានបដិសេធបណ្តឹងតវ៉ារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយបានលើកហេតុផលថា មិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផលនៅតាមបណ្តាខេត្ត និងប៉ះពាល់ដល់អាសនៈនៃរដ្ឋសភា។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នកាលពីសប្តាហ៍មុនដែលបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានយកជ័យជំនះលើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្តឹងទាស់នឹងសេចក្តីសម្រេចនេះដោយបានលើកយកភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើនដែលបានកើតមានឡើងមុនពេល ក្នុងអំឡុងពេល និងក្រោយពេលបោះ ឆ្នោត។
កាលបីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរៀបចំសិក្ខសាលាមួយដោយមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលតាមឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោត។ សិក្ខាសាលានេះក៏បានលើកយកភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើន ដែលរួមមានការបិទការិយាល័យបោះឆ្នោតចំនួន៩នៅស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាលតាំងពីព្រឹកមិនឲ្យបោះឆ្នោត។
នៅក្នុងខេត្កកណ្តាលនេះដែរ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវការតែសំឡេងចំនួន១៦៨ទេនិងទទួលបានអាសនៈទី៧តែបើក្នុងករណីរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីណាមួយនៅពេលដែលសំឡេងរបស់គណបក្សប្រជាជនថយតែ១១៩វិញ គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងបានទទួលអាសនៈទី៧ដូចគ្នា។
ខេត្តកណ្តាលមានចំនួន១១អាសនៈ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៦អាសនៈ ចំណែកឯគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន៥អាសនៈ។
វីអូអេបានព្យាយាមទាក់ទងសុំសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយពីលោកអ៊ុច ឈន អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ តែមិនអាចស្នើសុំទំនាក់ទំនងបានទេ។ ចំណែកលោកឯក សំអុល ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញត្រូវបានជំនួយការរបស់លោកនិយាយថា លោកកំពុងជាប់ប្រជុំ។
ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកសភាតំណាងរាស្ត្រលើកនេះគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិបានអះអាងថា ខ្លួនជាអ្នកឈ្នះឆ្នោតគឺបានចំនួនអាសនៈរហូតដល់ទៅ៦៣ ក៏ប៉ុន្តែគ.ជ.ប.បានប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានឈ្នះឆ្នោតគឺបានចំនួនអាសនៈ៦៨។
គណបក្សប្រឆាំងបានទាត់ចោលលទ្ធផលបោះឆ្នោត និងបានទាមទារឲ្យរកដំណោះស្រាយអំពីភាពមិនប្រក្រតីដែលកើតមានឡើងក្រោយពេលបោះឆ្នោត បើមិនដូចច្នេះទេនឹងដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោត៕