ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

អង្គការ​អន្តរ​ជាតិ​មួយ​ស្នើ​ក្រុមហ៊ុន​ Facebook ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ថ្លែង​​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធ​នឹង«សម្តី​ហិង្សា»


រូបឯកសារ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន ក្រោយកិច្ចប្រជុំរវាងសហភាពអឺរ៉ុបនិងសមាគមអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅទីក្រុងព្រុចសែល ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២។
រូបឯកសារ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន ក្រោយកិច្ចប្រជុំរវាងសហភាពអឺរ៉ុបនិងសមាគមអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅទីក្រុងព្រុចសែល ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២។

គណៈ​កម្មការ​នៃ​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ ហៅ​កាត់​ថា ICJ (International Commission of Jurists) ដែល​ជា​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋា​ភិបាល​តស៊ូ​មតិ​លើ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​យុត្តិធម៌ បាន​ស្នើ​ឱ្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ត្រួត​ពិនិត្យ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Meta ឬ​ក្រុមហ៊ុន​ហ្វេសប៊ុក​ វាយ​តម្លៃ និង​ហាម​ឃាត់​ការ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​សម្តី​ហិង្សា ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក​នា​យក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាល​ពី​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២៣ នៅ​ក្នុង​ពិធី​មួយ ដែល​ផ្សព្វផ្សាយ​ផ្ទាល់​តាម​ប្រព័ន្ធ​សង្គម​ហ៊្វេសប៊ុក។

កាល​ពី​ថ្ងៃទី​៩ ខែមករា ឆ្នាំ​២០២៣ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន​ ​បាន​ព្រមាន​ចាត់​វិធាន​ការ​ផ្លូវ​ច្បាប់ រួម​ទាំង​ប្រើ​ប្រាស់​កម្លាំងលើ​គណ​បក្ស​នយោ​បាយ​ណា​ដែល​លោក​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ថា​បាន​វាយ​ប្រហារ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

នៅ​ក្នុង​ពិធី​បើក​ការដ្ឋាន​សាង​សង់​ពង្រីក ​និង​លើក​គុណភាព ​កំណាត់​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ​៧ ​ពី​ស្គន់​ទៅ​ក្រុង​កំពង់​ចាម លោក ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែង​ព្រមាន ដែល​ការ​ថ្លែង​នោះ​ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​នៅ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេស​ប៊ុក​របស់​លោក ដែល​មាន​អ្នក Likes​ រហូត​ដល់​១៤លាន​នាក់។

លោក ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែង​ថា៖ «ហើយ​អ្នក​គិត​ថា​អី​ឡើង​អាង​តុលា​ការ ខ្ញុំ​ចង់​សួរ​អ្នក​ទៅ​វិញ​ថា ជម្រើស​មាន​តែ​ពីរ​ទេ។ មួយ​គឺ​ប្រើ​ផ្លូវ​ច្បាប់ មួយ​ទៀត​គឺ​ប្រើ​ដំបង​ហ្មង។ តើ​អ្នក​យក​មួយណា ពីរ​ហ្នឹង? អាហ្នឹង​អ្នក​និយាយ​ឱ្យ​ច្បាស់។ ខ្ញុំ​សូម​ព្រមាន​ចំពោះ​អ្នក។ ពួក​ខ្ញុំ​នេះ​មិន​ទុក​ឱ្យ​ពួក​អ្នក​ចោទ​ថា​ជា​ចោរ​មួយ​ជីវិត​ទេ។ ខ្ញុំ​សូម​ជម្រាប​ជូន​ត្រូវ​តែ​បញ្ចប់​វប្បធម៌​ឡាំ​ប៉ា​ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត»។

ការ​ថ្លែង​នេះ​ត្រូវ​បាន​អង្គការ ​ICJ ចាត់​ទុក​ថា​ជា​សម្តីហិង្សា និង​ស្នើ​ឱ្យក្រុម​ហ៊ុន​ហ្វេស​ប៊ុក​វាយ​តម្លៃ។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ ICJ​ ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា។ ICJ ​បញ្ជាក់​ថា​ក្រុមហ៊ុន ​Meta ត្រូវ​តែ​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ​លើ​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ពួកគេ​ថា​បាន​គំរាម​ប្រើ​ប្រាស់​អំពើ​ហិង្សា​ទៅ​លើ​ដៃ​គូ​ន​យោ​បាយ​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​បរិ​បទ​នៃ​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិប​តេយ្យ​ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​មុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ នា​ខែ​កក្ក​ដា​ខាង​មុខ។

បើ​តាម ​ICJ​ អំពើ​ហិង្សា​ជា​បន្ត​បន្ទា​ប់ រួម​ទាំង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ទៅ​លើ​ដៃគូ​ប្រជែង​ន​យោ​បាយ នឹង​នាំ​ទៅ​រក​ហានិភ័យ​នៃ​ការរំ​លោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​ភាព​គ្រោះ​ថ្នាក់​ផ្សេងៗ​ទៀត​ផង​ដែរ។

ICJ​ បាន​បញ្ជាក់​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ដែល​មាន​ន័យ​ដើម​ថា៖ «នៅ​មុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត អា​ជ្ញា​ធរ​កម្ពុជា ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​គាប​សង្កត់​ទៅ​លើ​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​សេរី​ភាព​ជា​មូលដ្ឋាន រួម​មាន​ការ​គាប​សង្កត់​លើ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​មិន​ស្រប​នឹង​ខ្លួន»។

ICJ​ បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​ការ​ថ្លែងរបស់​លោក ហ៊ុន សែន ដោយ​លើក​ឡើងពី​ការ​ឱ្យ​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​របស់​លោក​ធ្វើ​បាតុកម្ម ហើយ​វាយ​ដៃគូ​នយោបាយ គឺជា​ការ​ញុះញង់ ដើម្បី​ឱ្យ​មាន​អំពើ​ហិង្សា ដែល​នេះ​ត្រូវ​បាន​ហាម​ឃាត់​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ​ស្តី​ពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស ហើយ​និង​គោល​ការណ៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ Meta ផង​ដែរ។

វីអូអេ​មិន​ទាន់​អាច​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ហ្វេសប៊ុក​បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ។

នៅក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​មួយ​ក្នុង​ខេត្ត​ត្បូង​ឃ្មុំ នា​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែង​ថា​លោក​មិន​ប្រើ​ប្រា​ស់​អំពើ​ហិង្សា​ទេ ប៉ុន្តែ​លោក​ប្រើ​ប្រា​ស់​តែ​ច្បាប់​ប៉ុណ្ណោះ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា​៖ «អ្នក​មិន​ចាំបាច់​មក​ជេរខ្ញុំ ដើម្បី​ចំណេញ​អ្នក​ទេ។ បើ​មិន​បាន​ជេរ​ពួក​ខ្ញុំ​ រន្ទះ​បាញ់​អី? យើង​ប្រើ​ផ្លូវ​ច្បាប់​ដើម្បី​ការពារ​កិត្តិយស។ ឥឡូវ​ជម្រើស​មាន​តែ​ពីរ​ទេ។ ទីមួយ ប្រើ​កម្លាំង​ ទីពីរ​ប្រើផ្លូវ​ច្បាប់។ ឥឡូវ​យក​មួយ​ណា? ប្រើ​ផ្លូវ​ច្បាប់ កុំ​ប្រើ​ហិង្សា»។

បើ​តាម​លោក ហ៊ុន សែន ផ្លូវ​ច្បាប់​មិន​ប្រើ​តែ​ក្នុង​ប្រ​ទេស​កម្ពុជា​ឡើយ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​បា​ន​គេ​ប្រើ​ប្រា​ស់​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរ​ជាតិ​ផង​ដែរ។

អ្ន​កនាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន លោក គឹមសួរ ភិរិទ្ធ ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ពាក្យ​សម្តី​បែប​ណា លោក​ទុក​ឱ្យ​ប្រជា​ជន​ជា​អ្ន​ក​វាយ​តម្លៃ។ លោក​បន្ថែម​ថា​ការ​ប្រើប្រាស់​ពាក្យ​សម្តី​ព្រមាន ជា​ការ​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ក្តី​បារម្ភ​ និង​បរិយាកាស​មួយ​មិន​ល្អ​សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នា​ខែ​កក្កដា​ខាង​មុខ។

លោក​បញ្ជាក់ថា៖ «ពាក្យ​សម្តី​ណា​ដែល​បញ្ជាក់​ថា​អាច​នឹង​កើត​មាន​អំពើ​ហិង្សា​ទៅ​លើ​គូ​ប្រ​កួត​អី​ហ្នឹង​ វា​ជា​ការ​បង្ក​ឱ្យ​មាន​បរិយា​កាស​នយោ​បាយ​មួយ​មិន​ល្អ​សម្រាប់​គូប្រកួត​ប្រជែង ព្រោះ​អីការ​បោះ​ឆ្នោត​មួយ​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌ ត្រឹមត្រូវ ទាល់​តែ​មាន​ការ​ផ្តល់​ឱកាស​ឱ្យ​មាន​ភាព​ស្មើគ្នា មិន​ឱ្យ​គូ​ប្រកួត​ណា​មួយ​រងនូវ​សម្ពាធ​ឬ​ការ​គំរាម​កំហែង​ផ្នែក​ខាង​ស្មារតី ចិត្ត​សាស្ត្រ ឬ​រូបកាយ​ក៏​ដោយ គឺ​ចៀស​វាង​បាន​ គេ​ត្រូវ​តែ​ចៀស​វាង»។

គួរ​បញ្ជាក់​ថា​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៨ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ក៏​ធ្លាប់​បាន​ព្រមាន​អ្នក​តវ៉ា​ប្រឆាំង​នឹង​រូប​លោក​ថា​លោក​នឹង​តាមវាយ​ដល់​ផ្ទះ​ប្រសិន​បើ​ហ៊ាន​ដុត​រូប​របស់​លោក​នៅ​នៅ​ក្នុង​ការតវ៉ា​ណាមួយ៕

XS
SM
MD
LG