با افزایش شکاف بین درآمد و هزینه زندگی در ایران، کارشناسان با اشاره به فقدان جذابیت مشاغل پیشنهادی به کارجویان و نیروی کار اعلام کردند که بسیاری از شرکتها در حال حاضر نیاز به نیروی کار دارند اما نیروی کار حاضر به فعالیت با حقوق و دستمزد فعلی نیست.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، حمیدرضا غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران، روزپنجشنبه ۱۶ اسفند گفت: «امروز در صنعت ما مشکل نیروی انسانی داریم. ما زمانی در جهان به لحاظ شاخص هزینه نیروی انسانی، در جایگاه دوم یا سوم بودیم، اما این مزیت را به صورت کلی از دست دادهایم.»
به گفته وی، برای نیروی کار صرفه ندارد که با این میزان حقوق، به این وضعیتهای کاری تن بدهد.
از نگاه دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران، برای پیشرفت و توسعه اقتصادی باید نظامی طراحی کرد که در آن، کارگران از سود مجموعه منتفع شوند تا افزایش بهرهوری نیز رخ دهد.
احمد علوی، اقتصاددان و استاددانشگاه در استکهلم، در گفتوگو با صدای آمریکا میگوید: وقتی دستمزدها پاسخگوی نیازهای اولیه زندگی نیست، کارگران ترجیح میدهند که کار نکنند.
به گفته وی، بسیاری از کارگران به دنبال مهاجرت به کشورهای همسایه هستند مخصوصا کارگران ماهر که تقاضا برای آنها بالا است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد که آمارها نشان میدهد متقاضیان کار علاقهای برای جذب با دستمزدهای فعلی ندارند چرا که از نظر اقتصادی توجیه ندارد و قراردادهای سفید امضا، حقوق مادی و معنوی کارگران را ضایع کرده است.
احمد علوی همچنین میگوید وقتی سطح دستمزد به این میزان پایین است نیروی کار به دنبال درآمدهایی میرود که بتواند هزینههای روزانه خود را تامین کند.
در همین حال، مشکلات به وجود آمده در حوزه معیشت و دستمزدهای پایین منجر به جذاب شدن مهاجرت برای کارگران نیز شده است، به طوری که یک عضو شورای عالی کار گفته که «نیروی کار ساده کشور هم در حال مهاجرت است»
محسن باقری تاکید کرد که مشخص نیست چرا دولت باید چهار نماینده در شورای عالی کار داشته باشد، تنها یک نماینده از وزارت کار کافی است.
او کاهش ارزش دستمزد را عامل کاهش بهرهوری در کار دانسته و گفته است در حال حاضر، در همین کشورهای همسایه ما حقوقهایی پرداخت میشود که ما حتی با مهاجرت نیروی کار ساده از ایران رو به رو هستیم .
بنابر گزارشها شکاف بین دستمزد و هزینه سبد معیشت در سالهای اخیر بیشتر شده و این موضوع باعث شده است که کارگران درخواست افزایش دستمزد به سطح حداقل هزینه سبد معیشت را داشته باشند. این میزان تا ۷۰ درصد هم مطرح شده است.
خبرگزاری دولتی «ایرنا» در همین رابطه نوشته نظرسنجی ها نشان می دهد کار سنگین و طاقت فرسا، آسیب های جسمی و روانی مشاغل سخت، نبود امنیت شغلی، بی بهره بودن نیروی کار از تخصص و تبحر کافی، علاقه به مشاغل کاذب اما سودآور، دریافت نکردن حداقل های قانونی دستمزد و مزایا، رشد فزاینده تورم، کاهش قدرت خرید کارگران و نبود تناسب بین سختی کار و حقوق دریافتی از عمده دلایل تمایل نداشتن افراد به اشتغال در واحدها و شرکت های صنعتی و سپس خدماتی است.
پیشتر روزنامه «قدس» چاپ مشهد نیز نوشته بود که «کار هست ولی کارگر نیست».
به نوشته این روزنامه، در حالی واحدهای تولیدی در شهرکهای صنعتی از نبود فضای مناسب کسب و کار به دلیل قطعیهای مکرر برق، نبود آب و بسیاری از موانع دیگر بر سر راه تولید گلایه دارند که کمبود نیروی کار هم گریبان برخی تولیدکنندگان واحدهای تولیدی را گرفته است و کار به جایی رسیده که بسیاری از این واحدها دست به دامان مراکز کاریابی شدهاند.
در این گزارش تاکید شده بود: «شرایط به جایی رسیده که دیگر حقوق قانون کار، عیدی، پاداش، سنوات، برخورداری از پاداش افزایش تولید، مرخصی مطابق قانون، سرویس ایاب و ذهاب و حتی لحاظ کردن طبقهبندی مشاغل، برخورداری از وعده ناهار با مبلغ بسیار اندک و... دیگر نمیتواند متقاضیان کار را ترغیب به کار در کارخانهها کند؛ به گونهای که حالا آگهیهای دعوت به همکاری شان هر روز فضای مجازی، کانالها و سایتهای مرتبط با واحدهای تولیدی را پر کرده است.»
خبرگزاری «نور نیوز» وابسته به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز در توصیف شرایط کنونی در بازار کار نوشته است: افزایش هزینههای زندگی و پایین بودن دستمزد مصوب شورایعالی کار باعث شده بهاعتقاد فعالان کارگری، جوانان تحصیلکرده و غیرتحصیلکرده تمایل به کار مولد و تولیدی نداشته باشند.
به نوشته نور نیوز، یکی از دغدغههای جوانان هنگام مراجعه برای یافتن شغل، دستمزد پایین است چرا که حقوق وزارت کار کفاف هزینه را نمیدهد و لاجرم برای تأمین هزینههای خود بهسمت مشاغل کاذب میروند.