طالبان در شرایطی که روز شنبه ۲۴ مرداد، را با عنوان روز «پیروزی بر آمریکا» جشن گرفت و آن را تعطیل اعلام کرد که انتقادها از حکومت این گروه در دومین سالگرد به قدرت رسیدنش، همچنان ادامه دارد. این انتقادها از جمله در زمینه آموزش و اشتغال زنان و نیز آزادی رسانهها است.
گروه طالبان که تا دو سال پیش یک گروه شورشی در افغانستان بود، روز ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ کابل، پایتخت این کشور، را تصرف کرد و این در شرایطی بود که آخرین نیروهای ناتو به رهبری آمریکا با عقب نشینی در برابر نیروهای طالبان، به دو دهه درگیری در افغانستان پایان دادند.
در این ارتباط، وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان روز سهشنبه را «روز پیروزی جهاد مردم افغانستان به رهبری امارت اسلامی طالبان علیه آمریکا و متحدانش» اعلام کرد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، در گفتوگو با صدای آمریکا گفت: «زمان آن فرا رسیده است که آمریکا و دیگران، به طور رسمی، دولت ما را به رسمیت بشناسند، زیرا این حق مردم افغانستان است و خودداری از آن گام مثبتی نیست.»
او افزود که «مسأله، تحصیل و کار زنان نیست. اینها بهانهای بیش نیست... متأسفانه پذیرش حکومت اسلامی برای جهان غرب یا کشورهای شکست خورده در افغانستان دشوار است. بنابراین آنها حاضر نیستند ما را به رسمیت بشناسند.»
با توجه به محدودیت دسترسی بیشتر زنان به کار، ممنوعیت تحصیل زنان و دختران و سایر نگرانیها حقوق بشری، هیچ کشور خارجی تاکنون مشروعیت حکومت طالبان در افغانستان را به رسمیت نشناخته است.
همچنین سازمان ملل متحد به رسمیت شناختن دولت طالبان را برای مدت نامعلومی به تعویق انداخته است.
ذبیحالله مجاهد گفت که امارت اسلامی طالبان در دو سال گذشته تمام شرایط لازم برای پیوستن افغانستان به جامعه جهانی برآورده کرده است و افزود که حکومت طالبان، «صلح و امنیت سراسری را برقرار کرده، اقتصاد را تثبیت کرده، به کشت غیرقانونی و قاچاق خشخاش پایان داده، و حقوق زنان را برای ارث تضمین کرده است.»
وی به رغم انتقادش از اینکه چرا حکومت طالبان به طور رسمی مورد پذیرش جامعه جهانی قرار نگرفته است، اضافه کرد: «ما با چندین کشور روابط رسمی داریم. بازدید و همکاری ما با آن کشورها در چارچوب دیپلماتیک، رسمی است. ما سفارتخانههای افغانستان را در بسیاری از کشورها افتتاح کردهایم و سفارتهای آنها نیز در کابل فعالیت میکنند. ... ما این را پذیرش رسمی امارت اسلامی میدانیم و دیگر نگران این موضوع نیستیم».
سخنگوی طالبان همچنین از کشورهای غربی خواست تا نزدیک به ۹ میلیارد دلار از داراییهای بانک مرکزی افغانستان را که عمدتاً در آمریکا مسدود شده است، آزاد کنند.
سخنان ذبیحالله مجاهد در شرایطی ابراز شده است که ناظران آزادی مطبوعات میگویند دهها خبرنگار در افغانستان زندانی هستند. گفته میشود که اداره کل اطلاعات طالبان پشت سرکوب خبرنگاران قرار دارد.
کمیته دفاع از روزنامهنگاران در بیانیهای اشاره کرد که طالبان بهرغم وعده اولیه خود برای آزادی مطبوعات، پس از به قدرت رسیدن، دهها رسانه محلی را تعطیل، برخی از شبکههای خبری بینالمللی را ممنوع کرده و همچنین روادید خبرنگاران خارجی را رد کرده است.
در همین حال، اعمال محدودیتهای فراوان طالبان علیه زنان، از جمله در زمینه تحصیلات و کار، انتقادهای شدیدی را متوجه این گروه کرده است.
در این ارتباط، روزنامه اینترنتی «اطلاعات روز» در گزارشی در مورد دومین سالگرد به قدرت رسیدن طالبان نوشت: «در دهه سوم قرن بیستویکم، حکومت طالبان، زنان و دختران افغانستان را از حق تحصیل و اشتغال و آزادیهای مدنی ابتدایی محروم کرده است.»
این روزنامه اینترنتی با اشاره به اینکه «زنان و دختران حق ندارند به مکتب و دانشگاه بروند، کار کنند یا از حقوق مدنی خود بهرهمند شوند» افزود: «طالبانی که تصور میشد در این دور، تا حدی از سیاستهای سختگیرانه و ظالمانه در برابر زنان فاصله گرفته باشند، تمام روشهای زنستیزانه دور اول حاکمیت خود در سهدهه قبل را احیا کردهاند.»
«اطلاعات روز» نتیجه گرفت که «زنان افغانستان بیشترین آسیب را از بازگشت طالبان به قدرت دیدهاند.»
این رسانه اینترنتی افغانستانی اشاره کرد که «وضعیت حاکم در افغانستان، کلیت افغانستان را در سطح داخلی و جهانی متأثر کرده و پیامد آن، روزبهروز این کشور را به سمت سقوط مطلق در فقر اقتصادی، انزوای سیاسی، نابودی فرهنگی و آموزشی سوق میدهد.»
به نوشته این روزنامه، «رویکرد طالبان با شهروندان افغانستان بر اساس شغل، قومیت، جنسیت و … حاوی طیف متنوعی از رفتارهای خشونتورزانه و سرکوبگرانه بوده است.»