یک واکسن جدید که از فنآوری «ام آر ان ای» مشابه واکسن کرونای فایزر بهره میبرد، میتواند تحولی در مبارزه با سرطان لوزالمعده یا پانکراس ایجاد کند.
در پژوهشی که توسط شرکت آلمانی «بیوانتک»- شریک فایزر در ساخت واکسن کرونا- انجام شده است، نیمی از بیماران، ۱۸ ماه پس از برداشتن تومورها و دریافت واکسن عاری از سرطان باقی ماندند.
پزشکان میگویند نتایج نشان داده است که این واکسن میتواند سیستم ایمنی بدن را برای از بین بردن سلولهای سرطانی پانکراس آموزش دهد.
این کارآزمایی روی ۱۶ بیمار انجام شد که به هر یک از آنها هشت دز از واکسن اختصاصی ساخته شده با استفاده از کد ژنتیکی «ام آر ان ای» موجود در هر یک از تومورهایشان داده شد.
بیماران پس از انجام عمل جراحی برای برداشتن تومور، دزهای خود را دریافت کردند.
نتایج نشان داد که تزریق در هشت بیمار از ۱۶ بیمار، که در طول مدت کارآزمایی بدون سرطان باقی ماندند، واکنش سلولهای ایمنی موسوم به «تی» را برانگیخت.
بقیه بیمارانی که به واکسن پاسخ ندادند یا از دنیا رفتند و یا شاهد بازگشت سرطان بودند.
دکتر بالاچاندران از «مرکز یادبود اسلون کترینگ» در نیویورک درباره نتایج اولیه میگوید: «برخلاف برخی دیگر از روشهای ایمنیدرمانی، به نظر میرسد واکسنهای ام آر ان ای توانایی تحریک واکنش ایمنی در بیماران مبتلا به سرطان پانکراس را داشته باشند.
سرطان لوزالمعده یکی از علل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده آمریکا است، به طوری که ۹۰ درصد از بیماران طی دو سال پس از تشخیص سرطان، جان خود را از دست می دهند.
برای تأیید نتایج این کارآزمایی کوچک، به آزمایشهای گسترهتر و طولانیتری نیاز است. کارآزمایی انجام شده تنها افرادی را در بر میگرفت که سرطانهایشان زود تشخیص داده شد و قادر بودند پیش از پخش تومور به سایر قسمتهای بدن، با عمل جراحی برداشته شوند.
در رابطه با سرطان لوزالمعده، تا زمانی که بیماری تشخیص داده شود، ۷۰ درصد افراد به قدری بیمار هستند که برای هر گونه درمانی دیر شده است.
واکسن «امآرانای» برای سرطان چطور کار میکند؟
زمانی که تومور فردی برداشته می شود، «دیانای» سلولهای سرطانی توالییابی شده و با سلولهای سالم همان فرد مقایسه میشوند.
شرکت «بیوانتک» به دنبال پروتئین هایی است که در سلولهای سرطانی جهش پیدا کردهاند و این سلولها را از سلولهای سالم متمایز میکند.
این شرکت بر همین اساس، یک دستور ژنتیکی و یا «امآرانای»هایی میسازد که حداکثر ۲۰ پروتئین از این پروتئین ها را کد کرده و به فرد تزریق میکند.
هدف این است که سیستم ایمنی بدن هر سلولی را که این پروتئینها را تولید میکند هدف قرار داده و از بین ببرد.
پس از نمونهبرداری از بیمار مبتلا به سرطان، یک تا دو ماه طول میکشد تا واکسن «امآرانای» مخصوص آن فرد ساخته شود.
تولید «امآرانای» و تزریق آن در بدن بیش از سی سال قدمت دارد. ساخت واکسن معمولا ده تا پانزده سال طول میکشد اما با همهگیری کرونا، فرآیند تولید واکسن شتاب گرفت و به لطف پژوهشهایی که پیشتر بر روی سرطان انجام شده بود، یک سال بیشتر طول نکشید. همین، پژوهشگران را تشویق کرد تا امیدوارانه به تولید این واکسنها برای درمان و پیشگیری از دیگر بیماریها از جمله سرطان ادامه دهند.
آنها از سال ۲۰۰۸ از فنآوری «ام آر ان ای» برای درمان سرطان استفاده کردهاند اما هنوز هیچ واکسن سرطانی مبتنی بر این فنآوری مورد تأیید قرار نگرفته است.
آیا واکسنی برای سرطان وجود دارد؟
چند واکسن برای سرطان تأیید شده است.به عنوان مثال، واکسن «پروونج» ( Provenge) برای سرطان پروستات با قرار دادن سلولهای ایمنی در معرض یک پروتئین مرتبط با این سرطان و سپس تزریق آن سلولها به بدن فرد ساخته شده است.
همچنین چندین واکسن وجود دارد که با محدود کردن ابتلا به برخی از ویروسهایی که باعث ایجاد سرطان در فرد میشوند از این بیماری پیشگیری میکنند. واکسنهای ویروس «اچ پی وی» برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم از جمله این واکسنها هستند.