Inengi lezakhamizi zeGwanda ngoLwesibili litshone lisezindlini ngemva kwesinqondiso esethulwe nguhulumende kanye lesimemezelo samapholisa sokuthi uzulu wakuleli ahlale emakhaya ukuze enqabele ukumemetheka lokuthelelanwa lula kweCoronavirus.
Inengi lezakhamizi lithi liyesaba ukuthi lizakufa liphele du ngalumkhuhlane osubulele abantu abazinkulungwane ezifika phose amatshumi amabili lasikhombisa 27 000 emhlabeni yonke jikelele.
UMnu Gerald Mano owenhlanganiso yeAfricare eyiyo ebona ngokuhanjiswa kwalokhu ukudla emaphandleni uthi basadinga indlela zokukwaba bengephuli amanyathelo athethwe nguhulumende awokuvimbela ukumemetheka kwegcikwane leCorina.
Izakhamizi ezinengi zeMzimuni, eNyakatho yeGwanda, zithi sezisidla kanye ngelanga ngenxa yendlala. Zithi njalo ukudla ezikuholiswayo akwaneli lutho.
“Lokhu kuyasikhathaza thina ababona ngomthetho ikakhulu nxa sikhangele lesi sakhiwo esingaka njalo lokuthi siqakatheke kanganani ekwethulweni komthetho ebantwini kungakho kuqakathekile ukuthi sithathe inyathelo sisiya phambili.”
“Lelilanga okuthiwa ngelabomama labekwa kuphela kwathiwa ngelabomama. Umama usebenza nzima umama unakekela imuli edingela abantwana ukudla, lilanga kuphela elabekwayo babezama ukuthi basithuthukisa mhlawumbe ngumbono womunye umama eyokuthi sikhululeke ..."
Izakhamizi ziphiwa uncedo lokudla nguhulumende kanye lenhlanganiso yeWorld Food Programme kodwa lokhu ukudla kutholwa ngabagugileyo kanye labaswelayo kuphela okudala ukuthi inengi lihlaselwe yindlala.
EleZimbabwe linanze ikhefu leRobert Gabriel Mugabe National Youth Day ngoLwesihlanu abasakhulayo abahlala emakhaya bekhala ngokomelwa yimpilo ngenxa yokutshabalala komnotho.
Umsakazo weManama uzabamba kumagagasi athi 103.8 kuFrequency Modulation FM nxa suthe waphiwa imvumo yokusakaza.
Ziyakhala izakhamizi eGwanda South ngokoma njalo langendlala eyesabekayo esabelweni seMatabeleland South lakwezinye indawo zelizwe. Abantu abanengi bacela ukuthi uhulumende abadingele ukudla. UAlbert Ncube usethulela loludaba ...
“Emasimini akula lutho, akula lutho ngitsho lambinjana sidla okokukolovela. Sifuna ukuncediswa ngokudla sifake emlonyeni … Leyi inkulu ukwedlula iminyaka yonke. Izifuyo vele akusela sezifile zaphela sekusele nje 2, 3 yikho okuthiwa kulezifuyo khonapho.”
Inengi lababalisi lithi liyehluleka ukuhambisa abantwababo ezikolo zemaboarding ngoba zingayiholi imali efunwa yilezizikolo.
UNkosikazi Auxillia Mnangagwa ukhuthaze uzulu ukuthi anakekele asebegugile.
Ababotshiwe laba batholakele belimitshina yokudinga igolide, amahloka kanye lezinduku lapho behlaselwa ngamapholisa lamhla ekuseni.
Abanye abagola la amacimbi, ngendlela yokuziphilisa, bavela eBeitbridge, eZvishavane kanye laseMberengwa.
Lokhu kuza ngesikhathi inengi kulesisabelo livele libhekane lendlala embi kakhulu kulandela ukungani kuhle kwezulu kusukela ngomyaka ka2018.
Izakhamizi enyakatho lasezansi yeMandebeleni zithi sezehlelwe yibuyanga obumangalisayo kulandela ukufa kwenkomo ezedlula inkulungwane ezingamatshumi amabili lanye, 21,000 ezabelweni zombili ngenxa yendlala lonyaka.
Ukwengezelela