លទ្ធផលមិនល្អទាំងនោះ មានដូចជាការបិទវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៅតាមសាកលវិទ្យាល័យនានានៅបរទេស រហូតដល់ការប្រឆាំងរបស់ក្រុមនិស្សិតពាក់ព័ន្ធនឹងការថ្លែងសុន្ទរកថាណាទាក់ទងនឹងសម្ដេចសង្ឃ Dalai Lama។
កាលពីប៉ុន្មានខែកន្លងទៅថ្មីៗនេះ «ការធ្វើយុទ្ធនាការរកការគាំទ្រ» របស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានគេតាមដានយ៉ាងហ្មត់ចត់ ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើវិនិយោគនៅតំបន់ Hollywood។ ចំណុចនេះបានធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភថា គណបក្សកុម្មុយនិស្តកណ្ដាប់ដៃដែករបស់ចិន កំពុងព្យាយាមពង្រីកបែបផែនរបស់ខ្លួន នៅក្នុងការត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការគ្រប់គ្រងនានា។
ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគនានាលើកឡើងថា ក្តីបារម្ភទាំងនោះគ្រាន់តែជាការព្រួយបារម្ភហួសពីភាពពិតជាក់ស្ដែងតែប៉ុណ្ណោះ។
ការផ្សព្វផ្សាយអំពីរឿងរ៉ាវរបស់ប្រទេសចិន
ស្របពេលដែលភាពអស្ចារ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចចិនកាន់តែរីកចម្រើន ហើយឥទ្ធិពលរបស់ចិនក្នុងពិភពលោកកាន់តែមានការកើនឡើងនោះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងកំពុងព្យាយាមកែតម្រូវអ្វីដែលខ្លួនបានចាត់ទុកថា ជាការបង្ហាញមុខមាត់របស់ខ្លួនមិនត្រឹមត្រូវលើឆាកអន្តរជាតិនោះ។ ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping ធ្លាប់បាននិយាយជារឿយៗអំពីអ្វីដែលលោកហៅថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បី «ប្រាប់ពិភពលោកពីរឿងរ៉ាវរបស់ចិនឲ្យបានល្អ» នោះគឺការប្រាប់ពិភពលោកអំពីរឿងរ៉ាវរបស់ខ្លួនដោយសំដីខ្លួនឯងផ្ទាល់។
រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមានគោលបំណងបង្ហាញថា ចិនគឺជាប្រទេស «ដែលមានអរិយធម៌បូរាណ និងសម្បូរសប្បាយ» មួយ។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់លោក Clayton Dube នាយកវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសចិន នៃសាកលវិទ្យាល័យ Southern California។
លោក Clayton Dube ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ដោយសារតែចិនមានកម្លាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរីកលូតលាស់ខ្លាំង ប្រទេសនេះមានលទ្ធភាពដាក់ទុនវិនិយោគដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់លើការបង្កើតបច្ចេកវិទ្យាទំនាក់ទំនងដ៏ទំនើប លើវិស័យផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន លើវិស័យអ៊ីនធឺណិត វិបសាយ និងការប្រមូលព័ត៌មាន និងផ្នែកស្រដៀងគ្នានេះផ្សេងៗទៀត។ ជាងនេះទៅទៀត ប្រទេសចិនក៏បានដាក់ទុនវិនិយោគលើវិទ្យាស្ថានខុងជឺផងដែរ ដើម្បីព្យាយាមឲ្យពលរដ្ឋអាមេរិកាំងយល់ដឹងឲ្យបានច្រើនជាងមុនអំពីប្រទេសចិន»។
ការខិតខំប្រឹងប្រែងមួយចំនួន ក្នុងចំណោមការវិនិយោគទាំងនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងជាចំហតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋដែលផ្សាយទៅក្រៅប្រទេស តួយ៉ាងដូចជាស្ថានីយទូរទស្សន៍មួយឈ្មោះថា China Central Television ដែលកាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានប្តូរឈ្មោះទៅជាបណ្តាញទូរទស្សន៍សាកលចិន ឬហៅកាត់ថា CGTN។ កិច្ចខិតខំទាំងនេះក៏បានធ្វើឡើងនៅក្នុងទម្រង់ជាការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនៅលើសារព័ត៌មាននាំមុខគេមួយចំនួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
សម្រាប់រឿងផ្សេងទៀត គឺធ្វើឡើងដោយមិនបើកចំហរ
នៅក្នុងបរិវេណនៃសាកលវិទ្យាល័យនានានៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក គេឃើញមានវត្តមានកើនឡើងនៃវិទ្យាស្ថានខុងជឺ ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាភាសាចិន និងសិក្សាពីប្រទេសចិនជាង ១ រយកន្លែង។
មជ្ឈមណ្ឌលទាំងនេះ បានអះអាងថាខ្លួនជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែបើនិយាយចំពោះផ្នែករដ្ឋបាលវិញ គណៈគ្រប់គ្រងរបស់មជ្ឈមណ្ឌលទាំងនេះ គឺស្ថិតនៅក្រោមក្រសួងអប់រំចិន។ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ វិទ្យាស្ថានខុងជឺជាច្រើនត្រូវបានបិទទ្វារ ដោយសារតែមានក្ដីបារម្ភអំពីបញ្ហាតម្លាភាព និងផលប៉ះពាល់របស់វិទ្យាស្ថានទាំងនេះចំពោះសេរីភាពនៃការសិក្សាអប់រំ។
លោក Philip Clart ប្រធានវិទ្យាស្ថានខុងជឺ នៃសាកលវិទ្យាល័យ Leipzig និងជាសាស្ត្រាចារ្យនៃការសិក្សាពីប្រទេសចិន នៅដេប៉ាតឺម៉ង់សម្រាប់ការសិក្សាតំបន់អាស៊ីបូព៌ា បានអះអាងថា គេអាចទាញប្រយោជន៍ពីវិទ្យាស្ថានខុងជឺបាន ប្រសិនបើគេគ្រប់គ្រងវិទ្យាស្ថាននេះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
លោក Clart និយាយបន្ថែមទៀតថា ទោះបីជាការរឹតត្បិតការផ្សព្វផ្សាយ និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅតែជាក្ដីកង្វល់ក៏ដោយ ក៏បញ្ហាទាំងនេះមិនមែនជាក្តីបារម្ភដែលភ្ជាប់មកជាមួយកម្មវិធីនេះនោះទេ ហើយបញ្ហាទាំងនេះអាចជៀសវាងបាន ប្រសិនបើមានការបែងចែកឲ្យបានច្បាស់អំពីតួនាទីរវាងកម្មវិធីរបស់វិទ្យាស្ថាននេះ និងសាកលវិទ្យាល័យទាំងមូល។
ប៉ុន្តែលោកថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើអ្នកនៅកន្លែងមួយដែលដេប៉ាតឺម៉ង់សម្រាប់ការសិក្សាអំពីប្រទេសចិន ឬការសិក្សាអំពីតំបន់អាស៊ីគ្មានភាពឯករាជ្យ ហើយដែលនៅកន្លែងនោះ វិទ្យាស្ថានខុងជឺត្រូវបានបង្កើតឡើងដំបូងដើម្បីផ្ដល់ការអប់រំផ្សេងៗ ដូចជាការបង្រៀនភាសាចិនជាដើម ហើយមិនមានវិទ្យាស្ថានណាផ្ដោតលើរឿងនេះ នោះចំណុចនេះនឹងកាន់តែធ្វើឲ្យពិបាកជាងមុនជាក់ជាមិនខាន»។
លទ្ធិផ្ដាច់ការនិយមបែបប្រមូលផ្ដុំ
ក្រុមនិស្សិតចិននានាក៏ជាកម្លាំងមួយ ដែលកំពុងតែកើនឡើងផងដែរ ដែលភាគច្រើន ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាអ្នកដែលផ្សព្វផ្សាយនូវរបៀបវារៈនៃគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិននៅឯបរទេស។ ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលមេដឹកនាំសាសនាតំបន់ទីបេ សម្តេចសង្ឃDalai Lama ដែលកំពុងនិរទេសព្រះកាយនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ត្រូវគេអញ្ជើញឲ្យថ្លែងសុន្ទរកថានៅសាកលវិទ្យាល័យ California San Diego កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៦ កន្លងទៅនេះ និស្សិតចិនមួយក្រុមនៅសាកលវិទ្យាល័យនោះ បានធ្វើបាតុកម្មដើម្បីបញ្ឈប់ការថ្លែងសុន្ទរកថារបស់ព្រះអង្គ។
ទោះបីជាក្រុមនិស្សិតចិននោះបានជួបជុំគ្នាដើម្បីប្រឆាំងនឹងការអញ្ជើញសម្ដេចសង្ឃ Dalai Lama នេះ ដោយសំអាងលើហេតុផលដ៏ចម្លែកដែលថា ការអញ្ជើញនេះគឺផ្ទុយទៅនឹងគោលការណ៍«ពហុភាព» និង «ភាពត្រឹមត្រូវនៃនយោបាយ» ក៏ដោយ ក៏ទំនាក់ទំនងរបស់ក្រុមនិស្សិតចិននេះជាមួយនឹងស្ថានកុងស៊ុលចិននៅក្នុងទីក្រុង San Diego រដ្ឋ California គឺជាកត្តាដែលជំរុញឲ្យពួកគេធ្វើសកម្មភាព ដែលធ្វើឲ្យសាធារណជនចាប់អារម្មណ៍បែបនេះ។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះ និងព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងទៀត បានបង្ហាញឲ្យឃើញពីបញ្ហាប្រឈម ដែលរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងកំពុងជួបប្រទះ និងបានបង្ហាញឲ្យឃើញអំពីភាពស្រពិចស្រពិលនៃការបែងចែកឲ្យដាច់ពីគ្នា រវាងការរៀបរាប់អំពីរឿងរ៉ាវរបស់ប្រទេសចិនឲ្យបានល្អ និងការពង្រីកការឃោសនារបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។
ការពង្រីកឥទ្ធិពលតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ
ការស៊ើបអង្កេតមួយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ បានបង្ហាញថា ស្ថានីយ៍ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានច្រើនជាង ១០ ស្ថានីយ នៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងដំណើរការចាក់ផ្សាយកម្មវិធីដែលទទួលបានពីវិទ្យុអន្តរជាតិចិន ដែលជាបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋរបស់ប្រទេសចិន។
ដោយសារតែការផ្ដល់ព័ត៌មានទៅកាន់អ្នកស្ដាប់ ដែលចេះតែភាសាអង់គ្លេស អាចមានការលំបាក អ្នកវិភាគនានា កត់សម្គាល់ឃើញថា គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនបានធ្វើការពង្រីកឥទ្ធិពលសំខាន់ៗតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាភាសាចិន នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ទោះបីជាភាគច្រើន ស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ប្រព័ន្ធរ៉ាដាក៏ដោយ ក៏ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទាំងនេះ គឺស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រង ឬការគាំទ្ររបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង។ ការផ្សព្វផ្សាយទាំងនេះ ភាគច្រើនផ្ដោតលើជនជាតិដើមកំណើតចិន ដែលពួកគេភាគច្រើន ក៏ប្រហែលជាទទួលបានព័ត៌មានពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាភាសាអង់គ្លេសផងដែរ។ ប៉ុន្តែ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ចិនទាំងនេះ គឺបានរៀបចំកម្មវិធីផ្សាយរបស់ខ្លួន ឬក៏កំណត់ព័ត៌មានជាក់លាក់ណាមួយ សម្រាប់ផ្សាយដល់ជនជាតិចិនទាំងនោះ។
លោក Robert Daly នាយកវិទ្យាស្ថាន Kissinger សម្រាប់ការសិក្សាអំពីប្រទេសចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក នៃមជ្ឈមណ្ឌល Woodrow Wilson បាននិយាយថា នៅទីបំផុត គោលបំណងរបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន គឺធ្វើយ៉ាងណាឲ្យគេទទួលស្គាល់ថា ខ្លួនមានប្រសិទ្ធភាព មានភាពស្របច្បាប់ និងជាគណបក្សល្អ។ ប៉ុន្តែ ការផ្សព្វផ្សាយអំពីលទ្ធិផ្ដាច់ការបែបឯកបក្សដូចនេះ គឺការលំបាកបំផុតមួយ។
លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «មនុស្សទូទៅចង់ដឹងពីអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលចិនលើកឡើង។ មនុស្សទូទៅដឹងថា ចិនគឺជាប្រទេសដ៏សំខាន់ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងពិតជាមិនមានរឿងល្អៗណាដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលពលរដ្ឋអាមេរិកាំងឲ្យជឿថា លទ្ធិផ្ដាច់ការបែបឯកបក្សនោះ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវអាចទទួលយកបាននោះទេ»។
ការចុះញ៉មដើម្បីផលចំណេញ
លោក Robert Daly បានបន្ថែមទៀតថា បញ្ហាប្រឈមដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ពួកគេទាំងអស់គ្នា គឺនៅពេលដែលអ្នករៀបចំគម្រោងអំណាចដែលមិនប្រើកម្លាំងយោធារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានឯកភាពជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាប្រាក់កាស។
ករណីបែបនេះ ជាទូទៅ ត្រូវបានគេឃើញនៅក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មនានានៅតំបន់ Hollywood ក្នុងរដ្ឋ California សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជានៅក្នុងអាជីវកម្មបោះពុម្ពផ្សាយនានា និងនៅក្នុងអាជីវកម្មល្បែងភ្នាល់ផ្សេងៗផងដែរ។ ក្នុងករណីខ្លះ ចំណុចណាដែលមើលទៅទំនងធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមិនសប្បាយចិត្ត ចំណុចនោះនឹងត្រូវគេលុបចោលដើម្បីធានាថា វាអាចឈានជើងចូលក្នុងទីផ្សាររបស់ចិនបាន។
លោក Clayton Dube បាននិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ដោយសារតែខ្សែភាពយន្តចិនមានទីផ្សារធំ មនុស្សគ្រប់គ្នាចង់វិនិយោគនៅក្នុងទីផ្សារនោះ។ ដូច្នេះអ្នកណាក៏ចង់ឲ្យខ្សែភាពយន្តរបស់ខ្លួនដាក់បញ្ចាំងនៅក្នុងប្រទេសចិនដែរ បើសិនជាពួកគេមានឱកាស។ ហើយពួកគេបានដឹងថា ភាពយន្តប្រភេទណាខ្លះ ដែលគ្មានឱកាសអាចដាក់បញ្ចាំងនៅក្នុងប្រទេសចិនបាន»។
លោក Robert Daly និយាយថា នេះជាអ្វីដែលលោកហៅថា «ការតម្រូវលទ្ធភាពទិញដូរ ស្របទៅតាមអំណាចផ្ដាច់ការ»។ ប៉ុន្តែ លោកយល់ថា ការអនុវត្តរបស់ជនជាតិអាមេរិកាំងជាការអនុវត្តដែលមានបញ្ហា គឺមិនមែនជាការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនោះទេ។
លោក Daly បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា៖ «មិនមែនចិនកំពុងតែប្រើកម្លាំងបន្លាចយើងនោះទេ គឺយើងទេដែលឱនក្បាលទៅគេដើម្បីទទួលបានផលចំណេញ ហើយចំណុចនេះហើយ គឺជាបញ្ហា ដែលពិតប្រាកដនោះ។ បញ្ហា មិនមែនដោយសារអ្វី ដែលរដ្ឋាភិបាលចិនបានធ្វើតាមរយៈវិទ្យាស្ថានខុងជឺ ឬតាមរយៈស្ថានីយទូរទស្សន៍ China Central Television ឬក៏វិទ្យុ Radio Beijing នោះទេ»។
លោក Robert Dubeបានបញ្ជាក់ថា ខណៈមនុស្សមួយចំនួនអះអាងថា គួរតែមានវិធានការបន្ថែមទៀតដើម្បីរឹតត្បិតលទ្ធភាពផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរបស់ចិនក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ឬដាក់កំហិតចំពោះការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់ Hollywoodនោះ មនុស្សមួយចំនួនទៀតបែរជាជឿថា ការបើកទូលាយកាន់តែខ្លាំងបន្ថែមទៀត នឹងធ្វើឲ្យយើងអាចស្វែងយល់បានកាន់តែប្រសើរជាងនេះ»។
លោកនិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «តាមរយៈការរឹតត្បិតលើការបើកទូលាយ តាមរយៈការរឹតត្បិតលើលំហូរព័ត៌មានដោយសេរី យើងកំពុងបញ្ជូនសញ្ញាថា យើងកំពុងមានការភ័យខ្លាចចំពោះបញ្ហាទាំងនោះ។ ភាពជោគជ័យដ៏អស្ចារ្យរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងអំណាចដែលមិនប្រើកម្លាំងយោធារបស់ខ្លួន កើតចេញពីការបើកទូលាយ និងពីការចូលរួមរបស់ខ្លួន»៕
ប្រែសម្រួលដោយ នៀម ឆេង