ខេត្តព្រះវិហារ៖ ប្រទេសកម្ពុជា គ្រោងនឹងបើកការចរចាបន្ថែមទៀតជាមួយប្រទេសថៃ ជុំវិញសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារនិងតំបន់ភ្នំទ្រព្យ ដែលតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្រុងឡាអេ មិនបានធ្វើការកាត់សេចក្តី។
ថ្លែងទៅកាន់កងទ័ពចំនួនជាង២ពាន់នាក់នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ នៅទីបញ្ជាការកងអង្គរក្សក្នុងឃុំកន្ទួត ស្រុកជាំក្សាន្ត ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយប្រមាណ២០គីឡូម៉ែត្រពីប្រាសាទព្រះវិហារ ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលនឹងត្រូវចរចារជាមួយប្រទេសថៃបន្តទៀត ដើម្បីឲ្យប្រទេសនេះ ដកកងទ័ពរបស់ខ្លួនចេញពីតំបន់ដែលមានជម្លោះនិងដើម្បីឲ្យមានការទទួលស្គាល់ភ្នំទ្រព្យជាផ្លូវការថាជាដែនដីរបស់កម្ពុជា។
«ចរចាទីមួយអំពីការដកកងទ័ពចេញពីតំបន់ដែលតុលាការសម្រេចឲ្យដក។ ទៅថ្ងៃមុខទៀតចរចាអំពីភ្នំទ្រព្យ។ ហើយការចរចាទាំងពីរនេះ ផ្អែកលើផ្លូវច្បាប់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោកប្រមុខការទូតខ្មែរមិនបានបញ្ជាក់ថាតើការចរចារវាងប្រទេសទាំងពីរនឹងអាចចាប់ផ្តើមនៅពេលណានោះទេ។
«យើងអាចចរចានៅពេលណាក៏បានដែរដើម្បីឲ្យថៃដកទ័ព។ យើងកំពុងតែរកអ្នកជំនាញអន្តរជាតិឲ្យគេជួយធ្វើការបកស្រាយលើផែនទីឲ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីចរចាជាមួយថៃ»។
កាលពីថ្ងៃទី១១វិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៣ តុលាការយុត្តធម៌អន្តរជាតិដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងទីក្រុងឡាអេប្រទេសហូឡង់ បានចេញសាលដីការបកស្រាយលើសាលក្រមចាស់កាលពីឆ្នាំ១៩៦២ ដែលបង្គាប់ឲ្យប្រទេសថៃដកទ័ពនិងកងប្រដាប់អាវុធរូមទាំងឆ្មាំចេញពីតំបន់អធិបតេយ្យនៃប្រាសាទព្រះវិហារ។ សាលដីកាដដែលនោះបានសម្រេចបន្ថែមទៀតថាប្រាសាទព្រះវិហារស្ថិតក្នុងដែនដីអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា។
ប៉ុន្តែតុលាការក្រុងឡាអេ មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ថាភ្នំទ្រព្យជាដែនដីរបស់កម្ពុជាទេ ដោយតុលាការនេះ សំអាងថាអតីតចៅហ្វាយខេត្តព្រះវិហារជំនាន់មុន បានអះអាងថាភ្នំទ្រព្យមិនស្ថិតក្នុងតំបន់ភូមិសាស្ត្រនៃប្រាសាទព្រះវិហារទេ៕
ថ្លែងទៅកាន់កងទ័ពចំនួនជាង២ពាន់នាក់នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ នៅទីបញ្ជាការកងអង្គរក្សក្នុងឃុំកន្ទួត ស្រុកជាំក្សាន្ត ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយប្រមាណ២០គីឡូម៉ែត្រពីប្រាសាទព្រះវិហារ ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលនឹងត្រូវចរចារជាមួយប្រទេសថៃបន្តទៀត ដើម្បីឲ្យប្រទេសនេះ ដកកងទ័ពរបស់ខ្លួនចេញពីតំបន់ដែលមានជម្លោះនិងដើម្បីឲ្យមានការទទួលស្គាល់ភ្នំទ្រព្យជាផ្លូវការថាជាដែនដីរបស់កម្ពុជា។
«ចរចាទីមួយអំពីការដកកងទ័ពចេញពីតំបន់ដែលតុលាការសម្រេចឲ្យដក។ ទៅថ្ងៃមុខទៀតចរចាអំពីភ្នំទ្រព្យ។ ហើយការចរចាទាំងពីរនេះ ផ្អែកលើផ្លូវច្បាប់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោកប្រមុខការទូតខ្មែរមិនបានបញ្ជាក់ថាតើការចរចារវាងប្រទេសទាំងពីរនឹងអាចចាប់ផ្តើមនៅពេលណានោះទេ។
«យើងអាចចរចានៅពេលណាក៏បានដែរដើម្បីឲ្យថៃដកទ័ព។ យើងកំពុងតែរកអ្នកជំនាញអន្តរជាតិឲ្យគេជួយធ្វើការបកស្រាយលើផែនទីឲ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីចរចាជាមួយថៃ»។
កាលពីថ្ងៃទី១១វិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៣ តុលាការយុត្តធម៌អន្តរជាតិដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងទីក្រុងឡាអេប្រទេសហូឡង់ បានចេញសាលដីការបកស្រាយលើសាលក្រមចាស់កាលពីឆ្នាំ១៩៦២ ដែលបង្គាប់ឲ្យប្រទេសថៃដកទ័ពនិងកងប្រដាប់អាវុធរូមទាំងឆ្មាំចេញពីតំបន់អធិបតេយ្យនៃប្រាសាទព្រះវិហារ។ សាលដីកាដដែលនោះបានសម្រេចបន្ថែមទៀតថាប្រាសាទព្រះវិហារស្ថិតក្នុងដែនដីអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា។
ប៉ុន្តែតុលាការក្រុងឡាអេ មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ថាភ្នំទ្រព្យជាដែនដីរបស់កម្ពុជាទេ ដោយតុលាការនេះ សំអាងថាអតីតចៅហ្វាយខេត្តព្រះវិហារជំនាន់មុន បានអះអាងថាភ្នំទ្រព្យមិនស្ថិតក្នុងតំបន់ភូមិសាស្ត្រនៃប្រាសាទព្រះវិហារទេ៕
