رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس سنای آمریکا، همکاری ایالات متحده با ایران در مبارزه با پیکارجویان گروه موسوم به «دولت اسلامی» یا داعش را مطلوب نمیبیند.
کارل لوین سناتور دموکرات از ایالت میشیگان ، روز پنجشنبه در نشستی در شورای روابط خارجی گفت، هرنوع همکاری با ایران در ارتباط با داعش، مذاکرات هستهای با آن کشور را پیچیده میکند، چرا که این دو موضوع ممکن است در نقطهای با هم تداخل پیدا کنند.
آقای لوین در این نشست که در واشنگتن پایتخت آمریکا برگزار شد، گفت معتقد است که واشنگتن نباید با همکاری با تهران برای مقابله با داعش، سطح انتظارات مقامهای ایرانی را بالا ببرد، تا جایی که آنها انتظار داشته باشند در ازای این همکاری، آنگونه که باید، آمریکا در مذاکرات هستهای با آن کشور موضع قاطعی را اتخاذ نکند.
رئیس کمیته نیروهای مسلح در مجلس سنای آمریکا همچنین در ادامه گفت چنانچه مذاکرات هستهای به نتیجه نرسد، پیامدهای سختی در انتظار ایران خواهد بود، بنابراین نه عملی و نه منطقی است که این دو موضوع را با هم پیش ببریم.
ایالات متحده و کشورهای غربی به برنامه هستهای ایران با تردید نگاه میکنند و میگویند تهران در پوشش یک برنامه صلحآمیز هستهای، به دنبال دسنتیابی به سلاح هستهای است. تهران این اتهام را رد میکند و میگوید فعالیتهای اتمی آن کشور صلحآمیز بوده و با هدف تولید انرژی، و نیز برای مصارف پزشکی و کشاورزی، دنبال میشود.
بیش از یک دهه است که ایران و قدرتهای جهانی موسوم به گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان، برای حل و فصل کردن این اختلافات در حال گفتگو هستند. گفتگوهایی که در این مدت با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو بوده است.
پس از یک دوره رکود ۸ ساله و با روی کار آمدن دولت حسن روحانی در تابستان سال گذشته، و تغییر رویکرد ایران در عرصه سیاست خارجی، بویژه در گفتگوهای هستهای با غرب، دو طرف مذاکرات را از سر گرفتند و پس از مدت کوتاهی در سوم آذر ماه ۱۳۹۲ در شهر ژنو سوئیس به یک توافق موقت دست یافتند.
گفتگوهای مستقیم مقامهای ایران و ایالات متحده – که تا پیش از این تنها در مواردی معدود و بر سر موضوعاتی خارج از مسائل بین دو کشور، از جمله پیش از آغاز حملات نظامی آمریکا به افغانستان و عراق، با یکدیگر مذاکره کرده بودند – منجر به رسیدن به توافق موقت موسوم به برنامه اقدام مشترک شدند.
این گفتگوها، که تا دو روز پیش از پایان مهلت شش ماهه برای رسیدن به یک توافق جامع به نتیجه نرسید، برای چهار ماه دیگر تمدید شد و دو طرف، بویژه مقامهای ایرانی و آمریکایی که هماکنون دیدارهای دوجانبه آنها به امری عادی تبدیل شده، در تلاش هستند تا پایان این مهلت جدید، یعنی تا ۳ آذر ماه سال جاری، به توافق نهایی دست یابند.
تهران و واشنگتن هر دو اعلام کردهاند که گفتگوهای جاری، تنها درباره مساله هستهای ایران است و در باره موضوعات دیگر گفتگو نمیکنند. با این حال، برخی گمانهزنی میکنند که نزدیکی ایران و آمریکا در ماههای اخیر و همسویی احتمالی منافع آنها در برخی مسائل در منطقه، از جمله تهدید داعش، میتواند بر گفتگوهای هستهای و رسیدن به توافق تاثیر بگذارد.
ایران و آمریکا پیشتر بر دولت نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق، فشار آوردند تا از مقام خود به نفع حیدر العبادی کنارهگیری کند. همین موضوع، سبب شد تا گمانهزنیها درباره احتمال همکاری دو کشور برای مبارزه با داعش دوباره مطرح شود.
وزیر امورخارجه ایالات متحده، روز گذشته در جریان یک نشست خبری در عراق، گفت آمریکا هیچ نوع همکاری، چه نظامی چه غیرنظامی، با ایران ندارد و قصدی هم برای چنین همکاری در میان نیست.
جان کری همچنین گفت، ایران آشکارا با گروه دولت اسلامی مخالف است و مستقلا اقدامهایی علیه آنها انجام میدهد، اما آمریکا بصورت جداگانه ائتلاف خود را تشکیل خواهد داد.