وانیا کالوجرچیچ، مدیر جشنواره فیلم «روتردام»، روز جمعه ۱۲ بهمن نسبت به ممانعت جمهوری اسلامی از سفر سهیلا گلستانی، بازیگر و سینماگر ایرانی، به هلند واکنش نشان داد.
خانم گلستانی که بعنوان یکی از داوران بخش رقابتی اصلی جشنواره روتردام انتخاب شده بود، اجازه نیافت از ایران خارج شود و در این رویداد سینمایی شرکت کند.
او به دلیل بازی در فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول‌اف، سینماگر سرشناس ایرانی، به «تبلیغ علیه نظام و ترویج بی‌اخلاقی» متهم شده است و اجازه خروج از ایران را ندارد. جلسه دادگاه سهیلا گلستانی تشکیل شده، ولی هنوز حکمی صادر نشده است.
وانیا کالوجرچیچ ضمن ابراز تأسف از اینکه خانم گلستانی نتوانست در جشنواره روتردام شرکت کند، گفت که از این اقدام حکومت ایران «متعجب» نشده است.
او در ادامه یادآور شد که محمد رسول‌اف، کارگردان این فیلم نیز به دلیل بیان حقیقت در آثار خود بارها با چنین عواقبی مواجه شده است.
محمد رسول‌اف که «دانه انجیر معابد» را بصورت زیرزمینی در ایران ساخت، سال گذشته میلادی پس از اینکه توسط جمهوری اسلامی به هشت سال زندان و شلاق محکوم شد، از کشور گریخت و در حال حاضر ساکن آلمان است.
وانیا کالوجرچیچ با اشاره به حضور این کارگردان ایرانی در جشنواره روتردام و نشستی که با حضور او درباره «سینما و ظهور استبداد» برگزار خواهد شد، گفت که ممانعت جمهوری اسلامی از خروج سهیلا گلستانی از ایران نشان می‌دهد که سینماگران با چه چالش‌های واقعی و فوری مواجه هستند.
او در ادامه ضمن ابراز همبستگی با سهیلا گلستانی، گفت که امیدوار است تا جامعه جهانی سینما از این هنرمند ایرانی حمایت کند، زیرا او به دلیل بیان نظرات خود قربانی ظلم، ستم، و برخورد شدید است؛ تجربه‌ای که بسیاری از هنرمندان به خوبی آن را درک می‌کنند.
سهیلا گلستانی قرار بود در کنار یوکی آدیتیا، وینی لائو، پیتر استریکلند و آندریا لوکا زیمرمن در هیئت داوران بخش رقابتی اصلی جشنواره روتردام حضور داشته باشد.
سمیه حق‌نگهدار، مستندساز و از اعضای کانون فیلم‌سازان مستقل ایران، به صدای آمریکا می‌گوید که سهیلا گلستانی هم‌دانشگاهی او است و آنها ورودی سال ۱۳۷۷ دانشکده سینما و تأتر هستند.
به گفته خانم حق‌نگهدار، سهیلا گلستانی در رشته تأتر تحصیل کرد ولی او سینما را برگزید.
سمیه حق‌نگهدار در ادامه می‌افزاید: «جمهوری اسلامی سال‌ها است که با فشار بر هنرمندان، به خصوص سینماگران، سعی در کنترل و سانسور آنها و آثارشان داشته، کنترل و سانسوری که در بسیاری از موارد منجر به ممنوع‌الکاری سینماگران به صورت رسمی یا غیر رسمی شده، و در برخی موارد سینماگران را مجبور به ترک کشورشان کرده است.»
خانم حق‌نگهدار می‌گوید: «به طور مشخص بعد از جنبش زن، زندگی، آزادی، جمهوری اسلامی در اقدامی واضح و به شکل گسترده دست به تهدید، دستگیری، و سرکوب سینماگرانی که آنها را همراه با خواسته‌های نظام نمی‌دانست، زد. کنترل شدیدتر بر آثار تولید شده، و ممنوع الخروجی تعداد بسیاری از سینماگران، در ادامه این کنترل و سرکوب صورت می‌گیرد.»
او در ادامه می‌افزاید: «اما جای خالی سینماگران ایرانی دعوت شده به جشنواره‌ها و رویدادهای سینمایی از چشم جامعه سینمایی جهان دور نماند. واکنش‌های گسترده بین‌المللی نمایانگر آگاهی بیشتر جامعه سینمایی در کشورهای مختلف دنیا نسبت به وضعیت سینماگران ایرانیِ تحت سرکوب و سانسور است. از طرفی، این می‌تواند جمهوری اسلامی را در عرصه سینمایی روز به روز بی اعتبارتر کرده و ماهیت سرکوبگر و ضد هنر این حکومت را آشکارتر کند.»
سمیه حق‌نگهدار درباره سهیلا گلستانی می‌گوید: «او یکی از هنرمندان شناخته شده‌ای است که در ماه‌های آغازین جنبش زن، زندگی، آزادی، با اجرای پرفورمنسی بدون حجاب اجباری، به سرکوب و حوادث پس از قتل مهسا ژینا امینی اعتراض کرد و برای این پرفورمنس اعتراضی دستگیر شد. او با نقش آفرینی خود در فیلم دانه انجیر معابد، بار دیگر همراهی‌اش را با جنبش زن، زندگی، آزادی، نشان داد.»
او در ادامه می‌افزاید: «شجاعت سهیلا گلستانی در ایفای نقش در فیلمی از سینمای مستقل ایران که تمامی خط قرمزهای سانسور و جریان رسمی سینمای ایران را نادیده می‌گیرد، ستودنی است، چرا که قطعا تبعات این همکاری را می‌دانسته است.
این همکاری برای سهیلا پیامدهایی مثل ممنوع‌الکاری و ممنوع الخروجی در پی داشت. عدم حضورش در جشنواره کن ۲۰۲۴ و جشنواره‌های دیگر و حالا غیبتش در جمع هیات داوران روتردام گواه آن است که اگر چه رژیم اسلامی سعی دارد با دولت جدید و از سرگیری فیلم‌سازی سینمای رسمی ایران، همه چیز را عادی و طبیعی جلوه دهد اما نمی‌تواند ماهیت استبدادی و سرکوبگر خود را در محافل سینمایی جهان پنهان کند.»
به گفته خانم حق‌نگهدار، جمهوری اسلامی، رژیمی است که همواره سعی کرده با پروپاگاندا و دروغ، اجازه کار به سینمای مستقل ایران ندهد و آن را با سرکوب و سانسور متوقف کند.
حکومت ایران برای تعداد دیگری از عوامل و دست‌اندرکاران فیلم «دانه انجیر معابد» با اتهامات مشابهی پرونده قضایی تشکیل داده است.
این اثر با الهام از اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ در ایران ساخته شده است؛ اعتراضات مردمی که به جنبش «زن زندگی آزادی» شهرت یافت.
محمد رسول‌اف «دانه انجیر معابد» را بصورت زیرزمینی در ایران ساخت و تابستان گذشته پس از خروج مخفیانه از کشور، آن را برای نخستین بار در جشنواره بین‌المللی فیلم کن در فرانسه اکران کرد.
این فیلم به‌عنوان نماینده سینمای آلمان در بخش آثار بین‌المللی جوایز اسکار رقابت می‌کند و یکی از مدعیان جایزه محسوب می‌شود.
«دانه انجیر معابد» داستان یک قاضی تحقیق دادگاه انقلاب اسلامی تهران به نام «ایمان» را روایت می‌کند که دچار بی‌اعتمادی و پارانویا است.
در شرایطی که اعتراضات سیاسی در ایران اوج می‌گیرد، اسلحه این قاضی به صورت مرموزی ناپدید می‌شود. قاضی ایمان به نجمه، همسرش، و رضوان و ثنا، دخترانش مشکوک می‌شود و به اقدامات شدیدی در منزل دست می‌زند که باعث تنش می‌شود.
در تنظیم این مطلب از گزارش‌های ددلاین، دیلی اسکرین، سایت جشنواره فیلم روتردام، و صدای آمریکا استفاده شده است.
