با وجود وعده‌های فراوان مقامات ارشد دولت جمهوری اسلامی مبنی بر اشتغال‌زایی «میلیونی» آمارهای رسمی حاکی از گستردگی بیکاری میان جوانان ایران است، تا آنجا که «۴۲/۸ درصد» از کل جمعیت بیکاران کشور را «فارغ‌التحصیل آموزش عالی» و بخش قابل توجهی از آن را «زنان روستایی تحصیل‌کرده» تشکیل می‌دهند.
بر پایه آخرین گزارش آماری ارائه شده از سوی نهاد دولتی «مرکز آمار ایران»، جمعیت بیکار کشور «۲ میلیون و ۴۳ هزار نفر» اعلام شده که با این حساب دست‌کم «۸۷۵ هزار نفر» از بیکاران کشور را «فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها» تشکیل می‌دهند.
بررسی آمار «بازار کار و بیکاری فارغ التحصیلان» و نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر فارغ‌التحصیلان آموزش عالی، نشان می‌دهد «۱۱/۴ درصد» از جمعیت فعال فارغ التحصیل آموزش عالی «بیکار» بوده‌اند.
گزارش مرکز آمار ایران در مهرماه امسال نیز حاکی از آن است که «۷۰ درصد» بیکاران کشور در گروه سنی جوان «۱۸ تا ۳۵ ساله» قرار دارد و در تابستان سال گذشته هم «یک میلیون و ۶۴۳ هزار» بیکار ۱۸ تا ۳۵ ساله در بازار کار ایران وجود داشته است.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی از میانه خرداد ماه ۱۴۰۰ و کارزار تبلیغات ریاست جمهوری همواره وعده ایجاد «سالی یک میلیون شغل» را داده، شعاری که از سوی صولت مرتضوی، وزیر کار کابینه او نیز تکرار و با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شده است.
صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی جمهوری اسلامی بیست و نهم مرداد ماه در یک برنامه تلویزیون ایران مدعی «ایجاد بیش از ۱ میلیون و ۹۷۰ هزار فرصت شغلی در ۲ سال گذشته» شد که واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت.
در این حال، همان زمان خبرگزاری «ایلنا» در گزارشی، آمار ارائه شده توسط وزیر را «خلاف واقع» دانست و نوشت آمار اشتغال‌زایی در میدان عمل حس نمی‌شود و روزنامه «هم‌میهن» چاپ تهران هم تاکید کرد که آمار اداری وزارت کار «بی‌پایه و صوری و ساختگی» است.
کارشناسان بارها تاکید کرده‌اند که دولت در جمهوری اسلامی با دستکاری شاخص‌ها یا جابجایی مبانی زمانی، در عمل دست به آمارسازی می‌زند.
از سوی دیگر، در جدیدترین گزارش رسمی منتشره، نرخ بیکاری «جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر» فارغ التحصیلان آموزش عالی «بین زنان نسبت به مردان» و در «نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری» بیشتر شده است.
نتیجه سیاست‌های «ضد زن» جمهوری اسلامی، کاهش سهم زنان در بازار کار و افزایش محدودیت‌ها برای حضور مدیران زن در سطوح بالایی اقتصاد ایران، سبب بروز چالش‌هایی درون جامعه شده است که میل به مهاجرت یکی از آن‌ها است.
روزنامه «دنیای‌اقتصاد» هجدهم آذرماه در گزارشی آماری بر مبنای تفکیک جنسیتی در حوزه مهاجرت، نوشته بود: «این آمار نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۵۲ درصد اقامت‌های دائم صادر شده برای ایرانیان در کانادا، ۴۵ درصد در فنلاند و ۴۹ درصد در استرالیا، مربوط به زنان بوده است.»
