تحولات روزهای گذشته در روابط ایران و غرب به ویژه پس از قطعنامه شورای حکام، احتمال غیر قابل مهار شدن تنشها و توقف کامل مذاکرات برجام را افزایش داده است.
تندروهای نزدیک به ابراهیم رئیسی هم در این میان، دولت جمهوری اسلامی را به خروج از ان پی تی و تعهدات هسته ای بین المللی تشویق میکنند.
حسین شریعتمداری، نماینده ولی فقیه در موسسه کیهان در سرمقاله روزنامه ۲۱ خرداد نوشته است: با جرأت میتوان گفت که ادامه حضور کشورمان در NPT غیر از صدور مجوز برای ترور دانشمندان، تخریب تاسیسات نظامی و هستهای و بر باد دادن امکانات و ظرفیتهای داخلی هیچ نتیجه دیگری نداشته و نخواهد داشت! اگر مسئولان محترم کشورمان چه در گذشته و چه حال از چالش هستهای۲۰ ساله و حضورمان در NPT نتیجه دیگری سراغ دارند بفرمایند! و اگر غیر از آنچه گفته شد نتیجهای نمیشناسند - که نیست و نمیشناسند- چرا در ضرورت خروج از پیمان NPT تردید میکنند؟
حسن عباسی چهره جنجالی اصولگرا نیز در توییتر نوشته است: در بیست سال گذشته، این آژانس بین المللی انرژی اتمی به چه دردی خورده؟ و دقیقا چه سودی برای ایران داشته؟ پاسخ شفاف: مطلقا هیچ
امام جمعه بوشهر هم در انتقاد از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران گفت: «بهتازگی باردیگر آژانس انرژی اتمی تحت تاثیر آمریکا و سه کشور استعماری اروپایی قطعنامهای علیه ایران صادر کرده است، فلسفه تاسیس این آژانس انحصار دانش و قدرت هستهای برای کشورهای استعماری و ایجاد محدودیت برای کشورهای درحال توسعه است.»
حسین جلالی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم گفت: قطعنامه اخیر شورای حکام علیه جمهوری اسلامی، تصمیم ایران را برای خروج و به تعلیق درآوردن اجرای داوطلبانه برخی اقدامات ذیل NPT سرعت میدهد.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی هم با این که اشاره مستقیمی به خروج ایران از ان پی تی نکرد، اما گفت:«همه دوربینهای نظارتی «فراپادمانی» را خاموش کردیم نصب ماشینهای جدید و سانتریفیوژهای پیشرفته را هم آغاز کردیم.»
محمد اسلامی گفت: «باقیمانده حسن نیت خود را هم با برچیدن تعدادی از دوربینهای ثبتکننده محدودیتها که حدود ۱۸ تا بود جمع کردیم و مابقی هم جمع میشود.»
پس از توقف مذاکرات احیای برجام در اسفند گذشته و رفت و آمدهای چندباره میانجیان اروپایی و خاورمیانهای، جمهوری اسلامی از ارائه پاسخ شفاف به آژانس بینالمللی انرژي اتمی خودداری کرد. در مقابل آمریکا، بریتانیا، آلمان، و فرانسه، پیشنویس قطعنامهای را به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردند که در آن از ایران به دلیل پاسخ ندادن کامل به پرسشها در مورد پیدا شدن ذرات اورانیوم در سایتهای اعلام نشده انتقاد شده بود.
شورای حکام این قطعنامه را با اکثریت آرا تصویب کرد و در مقابل، جمهوری اسلامی اعلام کرد همکاریهای فراپادمانی با آژانس را متوقف میکند، سپس دوربینهای نظارتی در مراکز هستهای را خاموش و اعلام کرد، سانتریفیوژهای بیشتری را وارد مدار میکند.
پس از این رخداد، ایالات متحده با اعلام هشدار درجه ۴ به شهروندانش گفت به ایران سفیر نکنید، شاید گروگان جمهوری اسلامی شوید. پس از آن کانادا هم گفت: «سفر به ایران خطرناک است.» دولت کانادا از شهروندان این کشور و ایرانیان دوتابعیتی خواست به علت تهدید تروریسم در منطقه شرایط ناپایدار امنیتی و احتمال بازداشت خودسرانه به ایران سفر نکنند.
اما نخست وزیر اسرائیل که از تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام راضی به نظر میرسید، در مصاحبهای با هفتهنامه بریتانیایی اکونومیست گفت که کشورش در حال اجرای «دکترین اختاپوس» علیه ایران است.
وی در تشریح این موضوع گفت:«ما دیگر با شاخکها و گروههای نیابتی ایران، بازی نمیکنیم بلکه با تدوین معادله جدید از این پس سر اختاپوس را هدف میگیریم.» نفتالی بنت در این مصاحبه، بدون پذیرفتن مسئولیت حملات اخیر در ایران افزود: مسئولان جمهوری اسلامی «بسیار ترسو» هستند و جرات پاسخ دادن به بیپروایی اسرائیل را ندارند.
در مقابل محسن رضایی معاون اقتصادی دولت سیزدهم در دانشگاه دفاع ملی گفت: «مقامات اسرائیل تهدید کردهاند که فلان طرح که نمیخواهم اسمش را ببرم میخواهند اجرایی کنند، ای کاش اسرائیل جرات کرده و یک غلطی بکند و بهانهای به دست ما بدهد تا ما او را از روی زمین محو کنیم.»
در این میان، ایالات متحده دو بمب افکن بی۵۲ را راهی خاورمیانه کرد. ژنرال گِرِگ گیوت، فرمانده نیروی هوایی ایالات متحده در خاورمیانه با بیان اینکه گشتهای هوایی، تعهد همکاری مستمر ایالات متحده با شرکایمان در منطقه است، گفت:« این گشتها تلاشی است برای برقراری امنیت در منطقه حساس خاورمیانه.»
اطلاق واژگانی چون «منطقه حساس» یا «منطقهای با شرایط ناپایدار» به منطقه خاورمیانه و تهدیداتی که این روزها بیشتر بین سیاستمداران و نظامیان ایرانی و غربی رد و بدل میشود همه نشان از چشماندازی مبهم در منطقه و ایران است.