پنج روز پس از سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشت «گشت ارشاد» مجلس شورای اسلامی گزارش کمیسیون قضایی در مورد لایحه بحثبرانگیز «عفاف و حجاب» را در صحن مطرح و به تصویب رساند.
در نشست علنی صبح امروز مجلس شورای اسلامی، پیشنهاد «اجرای آزمایشی» قانون «حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب» برای مدت سه سال به تصویب رسید.
تصمیمگیری در مورد این لایحه دو هفته پیش در دستور جلسه مجلس قرار داشت اما بدون هیچ توضیحی از ترتیب بررسی خارج شد.
در جلسه امروز مجلس یکی از نمایندگان پیشنهاد اجرای آزمایشی پنج ساله را مطرح کرد که رای نیاورد. پس از آن یکی دیگر از نمایندگان پیشنهاد چهار سال را مطرح کرد که آن پیشنهاد هم رای نیاورد.
در پیشنهادی دیگر، یکی از نمایندگان پیشنهاد اجرای آزمایشی یک ساله را پیشنهاد کرد که این پیشنهاد هم نیاورد.
در پایان، همان پیشنهاد سه سال برای اجرای آزمایشی که کمیسیون قضایی مطرح کرده بود به تصویب مجلس رسید.
در جریان مذاکرات امروز مجلس، باقر قالیباف در پاسخ به یکی از نمایندگان که از مخالفت قوه قضاییه با نسخه اصلاح شده کمیسیون سخن گفته بود اعلام کرد که قوه قضاییه «کتبا» با نسخه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس موافقت کرده است.
پس از تصمیم امروز، مجلس شورای اسلامی لایحه مصوب کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس را که طبق اصل ۸۵ قانون اساسی به تصویب رسیده بود به شورای نگهبان ارسال خواهد کرد تا این شورا ظرف ده روز در مورد آن نظر دهد.
با توجه به اینکه مجلس شورای اسلامی، پیش از این تصمیم گرفته بود که بررسی این لایحه طبق اصل ۸۵ قانون اساسی انجام شود، آنچه در جلسه امروز مجلس به تصویب رسید رایگیری در مورد «مدت اجرای آزمایشی» این قانون بود و مجلس به محتوای لایحه ورود پیدا نکرد.
این لایحه پس از تعیین «مدت آزمایشی» به شورای نگهبان ارسال شد تا پس از تایید در آن شورا به «قانون» تبدیل شود. شورای نگهبان برای اظهارنظر در مورد مصوبات مجلس ده روز فرصت دارد که در صورت نیاز میتواند ده روز دیگر نیز مهلت بگیرد.
موسی غضنفرآبادی، رئیس این کمیسیون، ۳۰ مرداد ماه ضمن اعلام اتمام بررسی و تصویب این لایحه در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، گفته بود که لایحه برای تعیین «مدت اجرای آزمایشی» آن باید در دستور کار مجلس قرار بگیرد.
تا لحظه تنظیم این گزارش متن نهایی مصوب کمیسیون قضایی مجلس در دسترس عموم قرار نگرفته و مشخص نیست که متن تصویب شده در مقایسه با نسخه قبلی این لایحه که چندی پیش توسط همین کمیسیون منتشر شده بود، چه تغییراتی را به خود دیده است.
در جریان بحث نمایندگان مجلس برای تصویب بررسی این لایحه طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، مشخص شد که بیش از ۱۵۰۰ پیشنهاد اصلاحی توسط نمایندگان مجلس به ثبت رسیده است که اعضای کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس وعده داده بودند تا همه این پیشنهادها را بررسی و مدنظر قرار دهند.
از چند ماه پیش سه قوه جمهوری اسلامی در همکاری با هم لایحه «عفاف و حجاب» را تهیه کردند که اواخر مرداد ماه به تصویب کمیسیون مرتبط رسید. این لایحه که در صورت تصویب نهایی مجازاتهای مختلفی را برای مخالفان حجاب اجباری در نظر گرفته است، با تصمیم نمایندگان مجلس، این لایحه طبق اصل ۸۵ قانون اساسی بررسی و تصویب شد که براساس آن نیازی به رایگیری در صحن علنی مجلس ندارد و مستقیم به شورای نگهبان ارسال خواهد شد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد، ۱۰ شهریور ماه، با صدور بیانیهای نسبت به لایحه موسوم به «عفاف و حجاب» به شدت ابراز نگرانی کردند و آن را «آپارتاید جنسیتی» خواندند.
به گفته هشت کارشناس سازمان ملل متحد از جمله جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، «پیشنویس این قانون را میتوان به عنوان شکلی از آپارتاید جنسیتی توصیف کرد زیرا به نظر میرسد قصد مقامات، حکومت کردن از طریق تبعیض سیستماتیک با هدف سرکوب زنان و دختران به تسلیم کامل باشد.»
این کارشناسان تصریح کردهاند «لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج عفاف و حجاب» و محدودیتهای جاری، ذاتا تبعیضآمیز است و موجب آزار جنسیتی میشود.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، پیش از این در پاسخ به پرسش خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا گفته که جمهوری اسلامی از اعتراضات اخیر عبرت نگرفته است.
همچنین جان کربی، هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، گفته «پس از کشته شدن مهسا امینی و اعتراضات مردمی، مردم ایران حالا باید بتوانند برای خودشان تصمیم بگیرند و زنان پوشش خودشان را انتخاب کنند.»
همچنین، شاپرک شجریزاده، یکی از دختران خیابان انقلاب، در روزهای گذشته درباره تعجیل جمهوری اسلامی در تصویب لایحه و اجرای قانون «عفاف و حجاب» به صدای آمریکا گفته که این اقدام «برای ترساندن» زنان ایران است، اما جامعه پویای ایران را دیگر نمیتوانند خاموش کنند.»