"Najava Srbije da će Hezbolah označiti terorističkom organizacijom još jedan je značajan korak koji ograničava sposobnost te terorističke grupe, koju podržava Iran, da deluje u Evropi", navedeno je u saopštenju državnog sekretara Majka Pompea objavljenom na njegovom Tviter nalogu i internet stranici Stejt departmenta.
"Sjajan potez predsednika Vučića", napisao je na Tviteru državni sekretar Pompeo povodom toga što se Srbija, potpisivanjem ekonomskog sporazuma sa Kosovom u Vašingtonu, saglasila da Hezbolah proglasi terorističkom organizacijom.
Hezbolah je islamistička militanta grupa i politička partija čije je sedište u Libanu koju 21 zemlja sveta, među kojima su Sjedinjene Države, članice Evropske unije i Arapske lige smatraju terorističkom organizacijom.
U objavi Stejt departmenta ukazano je da je taj važan potez najavljen kao deo istorijskog sporazuma postignutog posredstvom predsednika Donalda Trampa u vezi sa širokim spektrom ekonomske normalizacije između Srbije i Kosova.
"Uz korake koje obe nacije preduzimaju da pomognu u postizanju mira na Bliskom istoku", navedeno je u saopštenju Majka Pompea.
Istaknuto je i da nema sumnje da se stvara, kako je ukazano, domino efekat protiv Hezbolahovih aktivnosti na području Evrope - gde ta organizacija, precizira se dalje u saopštenju, planira terorističke napade, pribavlja vojnu tehnologiju i prikuplja novčana sredstva.
"Nedavne akcije koje su Nemačka i Litvanija preduzele protiv Hezbolaha nastavak su onoga što su prošle godine započele Velika Britanija i Kosovo. Sjedinjene Države i dalje pozivaju Evropsku uniju i evropske zemlje da se u potpunosti odrede ili pak zabrane Hezbolah celini i priznaju da je reč o terorističkoj organizaciji - u okviru koje nema razlike između takozvanog političkog i vojnog krila", istaknuto je u saopštenju.
Ukazano je i da Sjedinjene Države pozivaju sve države u Evropi i drugde da preduzmu sve što mogu da spreče operativce Hezbolaha, regrutere i finansijere da deluju na njihovim teritorijama.
Odgovor predsednika Srbije
Predsednik Srbije Aleksandar Vučić je u reakciji na objavu državnog sekretara Pompea napisao, između ostalog, da će Srbija doprineti sveukupnoj globalnoj bezbednosti.
"Budite sigurni dragi prijatelju da ostajemo odlučni u težnji za mirom i stabilnosti - doprinoseći tako sveukupnoj globalnoj bezbednosti", naveo je u odgovoru predsednik Srbije Aleksandar Vučić.
Hezbolah u ekonomskom sporazumu Kosova i Srbije
Jedna od poslednjih tačaka sporazuma dve strane koji su potpisale u Vašingtonu, uz posredovanje predsednika Sjedinjenih Država Donalda Trampa, odnosi se na određivanje Hezbolaha terorističkom organizacijom.
„Obe strane se obavezuju da označe Hezbolah u njegovoj celini kao terorističku organizaciju, te da u poptunosti primene mere ograničenja Hezbolahovih operacija i finansijskih aktivnosti unutar njihovih nadležnosti“, navedeno je u verziji sporazuma koji je potpisala kosovska strana - u šta je uvid imao Radio Slobodna Evropa.
Na osnovu istog sporazuma, između ostalog, predviđeno je da se Kosovo i Srbija pridruže Sjedinjenim Državama i Gvatemali i presele svoje ambasade u Jerusalim. Takođe, dogovoreno je i da Izrael, država koja do tada nije priznavala nezavisnost Kosova, donese odluku o priznavanju.
Dijalog Beograda i Prištine u Briselu je na tehničkom nivou počeo 2011. godine, a zatim je nastavljen na nivou premijera što je 2013. godine rezultirao postizanjem prvog sporazuma o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine.
Tada je i počeo politički dijalog o normalizaciji odnosa između Srbije i Kosova koji je bio u prekidu od novembra 2018. do jula 2020. kada je nastavljen u Briselu.
U tom periodu, koji su obeležili izbori i konstituisanje institucija Evropske unije, Sjedinjene Države pojačale su svoj angažman - ponajviše specijalni izaslanik američkog predsednika Ričard Grenel. Njegov delovanje omogućilo je septembarsko pospisivanje ekonomskog sporazuma - čemu je posredovao predsednik Tramp.
Odnosi Srbije i Kosova su narušeni posle rata koji vodili u periodu od 1998. do 1999. Sukob je kulminirao intervencijom NATO-a u tadašnjoj Saveznoj Republici Jugoslaviji i okončan je posle povlačenja njenih vojno-policijskih snaga sa teritorije Kosova, u junu 1999.
Kosovo, koje je 2008. godine proglasilo nezavisnost, Srbija smatra svojom teritorijom. Nezavisnost Kosova priznalo je oko stotinu država članica Ujedinjenih nacija - uključujući i Sjedinjene Države. Nezavisnost Kosova ne priznaju Rusija i Kina, kao i pet članica Evropske unije: Slovačka, Kipar, Grčka, Rumunija i Španija.
