Crna Gora u ponedjeljak 23. januara obilježava Dan novinara, u ambijentu nesmanjenih napada, kontinuiranih pritisaka, političke podijeljenosti, niskih plata i brojnih drugih neriješenih problema koji utiču na položaj, profesionalizam i bezbjednost novinara.
Direktorica Instituta za medije Olivera Nikolić saopštila je da su novinari u Crnoj Gori pred ozbiljnim izazovom da sačuvaju lični i integritet “sve složenije” profesije, sa promijenjenim pravilima igre i pred složenim zahtjevom da profesionalno odgovore na krizu sa kojom se suočava današnji svijet, pa i crnogorsko društvo.
“Malo, neregulisano tržište, sve veći broj medija, malobrojne redakcije u kojima novinari rade pod velikim pritiskom svakodnevnih obaveza, ali i pritiskom vlasnika, vlasti, različitih centara moći, nedovoljno plaćeni i zaštićeni, polarizovani po političkim i ideološkim linijama, slab interes mladih da se bave novinarstvom, neki su od problema koji utiču na pad profesionalnih standarda, status i ugled novinarstva u društvu”, ocijenila je Nikolić u razgovoru za Glas Amerike.
Ona je rekla da tek svaki četvrti zvanično zaposleni novinar u Crnoj Gori, prema za sada dostupnim podacima iz 2021. godine, mjesečno zarađuje izmedju 500 i 600 eura neto, odnosno prima prosječnu zaradu u državi.
Govoreći o bezbjednosti novinara, Nikolić kaže da je u Crnoj Gori samo u prethodne dvije godine zabilježeno ukupno 50 napada na novinare, ocjenjujući da to predstavlja “udar na slobodu medija, dok sa najviših državnih adresa stiže targetiranje, direktni pritisci i udarci na autonomiju medija”.
“Političari konstantno produkuju i ne rješavaju krize; koriste ih za dodatnu polarizaciju javnosti, što polaruzije i same medije. Izostaje profesionalna solidarnost, a urednici, podijeljeni na štetu profesije, ne uspijevaju da se dogovore o nepristrasnoj zaštiti profesionalnih standarda”, navodi Nikolić.
Ona je rekla da o političkim i ideološkim podjelama medju novinarima simbolično govore i nagrade koje su ove godine odvojeno podijelila tri novinarska udruženja.
“Ne sporeći da medju nagrađenima ima onih koji zaslužuju nagrade za svoj rad, ovakva podjela nagrada, bez jasnih, transparentih, stručnih kriterijuma, odraz je duboke ideološke i političke polarizacije medju novinarima”, rekla je Nikolić.
Sindikat medija: Ekonomski položaj novinara staviti na vrh agende
Radomir Kračković iz Sindikata medija Crne Gore rekao je, povodom Dana novinara, da istraživanja Sindikata kažu da medijski radnici primaju plate na nivou ili ispod prosjeka u Crnoj Gori.
“To je sada, ali i nakon povećanja plata po programu Evropa sad. Smatramo da se to mora mijenjati i da je to ključno pitanje”, rekao je Kračković za RTCG, koji je dodao da “ostaju i dalje brojni drugi problemi o kojim se mnogo pričalo prethodnih godina, ali je ekonomski položaj potrebno postaviti na vrh agende”.
“Samo zadovoljni novinari mogu u potpunosti biti nezavisni i mogu profesionalno raditi svoj posao”, ističe Kračković.
Sindikat medija je, kako navodi, pokrenuo pregovore za izradu novog Granskog kolektivnog ugovora za oblast medija, kako bi se tokom ove godine došlo do nekih pomaka.
UNC posthumno nagradilo Darju Duginu, priznanja i za Sputnjik Srbija, Udruženje novinara Rusije
Crnogorska novinarska udruženja odvojeno su obilježila Dan novinara, a političko ideološku podijeljenost crnogorskih novinara odražavaju i ovogodišnje dodjele nagrada.
Tako je Udruženje novinara Crne Gore jednu od glavnih nagrada posthumno dodijelilo Darji Duginoj, ubijenoj novinarki RT i TV Carigrad i kćerki Valerija Dugina, ruskog konzervativnog filozofa bliskog Vladimiru Putinu.
Dugina je dobila nagradu UNC za životno djelo, dok su, pored nagrada za novinare Srpske TV, Prve TV, TV Adria, dnevnika Dan i portala In4s, priznanja za najbolji vebsajt dobili Udruženje novinara Srbije, a za najbolji najbolji portal Sputnjik Srbija.
Osim toga, UNC je donio odluku da Spomenicu 150 godina novinarstva u Crnoj Gori, dodijeli Savezu novinara Rusije, a nagrade su uručene na ceremoniji u Srpskoj kući u Podgorici.
Sa druge strane, Društvo crnogorskih novinara uručilo je glavnom i odgovornom uredniku Antene M Darku Šukoviću nagradu za životno djelo “Crnogorac”.
Medju nagrađenima od strane te novinarske organizacije su i četiri novinara portala Pobjeda, kao i novinari i novinarke Gradske TV, RTCG, Radio Bara i Radio Nikšića.
Istovremeno, Društvo profesionalnih novinara dodijelilo je u Evropskoj kući u Podgorici nagrade za etičko izvještavanje redakciji nedjeljnika Monitor, novinaru Al Džazire Balkan Predragu Tomoviću i glavnom uredniku RTV Cetinje Mladenu Zadrimi.
Dan novinara Crne Gore čestitali su, pored ostalih, predsjednik Crne Gore Milo Đukanović, premijer tehničke vlade Dritan Abazović, predsjednica parlamenta Danijela Đurović i ministar javne uprave Maraš Dukaj.
Dan novinara Crne Gore obilježava se 23. januara, kada je 1871. na Cetinju štampan prvi broj lista "Crnogorac".