Owelusa inkomo uMnu. Bhekizitha Gumbo esimfice ebenga inyama ngoLwesithathu kuliviki ngemva kokudutshulwa kwenkomo zakhe ezimbili, uthi uzidonse zibhebha emlilweni njalo sezintathu esezibulewe phakathi kwamaviki amabili.
Abezemvikela bebebhodabhoda njalo phakathi kwedolobho lemalokitshini ngenyawo langezimota besithi uzulu ehlale ezindlini.
Abezomvikela bebengavumeli muntu ukuthi angene enzikini yedolobho leGwanda loba ukuhamba hamba emalokitshini ngenyawo langezimota besithi uzulu ehlale ezindlini.
ITuli-Makwe Irrigation isungulwe ngomnyaka ka1963 njalo eminyakeni eyedluleyo bekulinywa khona umumbu, ingqoloyi, indumba, imbhida kanye lamatamatisi
Kubikwa ludokotela ehlinze esinye isigulane ebesilomkhuhlane weCovid 19 osekufake ezinye izigulane labongi engozini.
Izakhamizi esixoxe lazo ziyethesa izizalwane zakuleli ezibuya okungekho emthethweni zivela phetsheya umlandu yokumemethekisa ingciwane leCorona Virus.
Abangafuni linguquko bathi lokhu kuzadala ukuthi umongameli welizwe abelamandla amanengi kakhulu.
Inani lemizi edinga uncedo lokudla eMatabeleland South selikhwelile laya phezu kwenkulungwane ezilikhulu lamatshumi amane, 140,000.
Lokhu kuza ngesikhathi kulembiko ethi inengi lichapha umngcele okungekho emthethweni kukanti abanye bayabaleka lapho abagcinwe khona okulakho ukumemethekisa leligciwane.
UMasuku uthi lumonakalo sutshiye inengi lezakhamizi zithithibile, abathathu laba kucatshangelwa ukuthi bengabe bafakelwa itshefu.
Sixoxe lokhansila weMatshetsheni uMnu Standford Nkala othe bathithibele ngalesisehlakalo.
Izakhamizi zemaphandleni eMatabeleland South zithi ukuvalwa kwelizwe ngenjongo yokwenqabela ukumemetheka kweCoronavirus sokuzilethele indlala emangalisayo.
Abazali abalabantwana abafunda ezikolo zemaphandleni eZansi yemaNdebeleni bathi bakhathazekile ngenyathelo likahulumende elokusungula inhlelo zemfundo ngamagagasi aweZBC besithi kawabambi endaweni ezinengi kulesisabelo.
Abezempilakahle sebehlole abantu abangamatshumi amathathu lasitshiyangalombili kuphele kulesisabelo osekutshiye inengi licabanga ukuthi bakhona abahlaselwe yilumkhuhlane kodwa bengakahlolwa.
Lokhu sokubangele ukuthi inengi lehluleke ukuthola impuphu ezitolo, kukanti abanatha amaphilisi eHigh Blood Pressure basengozini ngoba engatholakali emakilinika emaphandleni.
Abogatsha lwezempilakahle bathi bakhathazekile ngokuqonga kwenani lalabo abahlaselwe luqhuqho eBeitbridge kanye leGwanda South lapho abantu abedlula inkulungwane lamakhulu amahlanu asebetholakale belomkhuhlane lo.
Izakhamizi zeGwanda zisuswe yindlala ezindlini ukuyadinga impuphu ezitolo ezisenzikini yedolobho.
Ukwengezelela