ភ្នំពេញ —
អវត្តមាននៃមេដឹកនាំកំពូលនៃគណបក្សមានជម្លោះទំនងជាមូលហេតុមួយនៃការខកខាននៅក្នុងការចរចាគ្នាឡើងវិញក្រោយពីពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។
លោកហ៊ុន សែន ដែលជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងជាអ្នកគ្រប់គ្រងនឹងសម្រេចការចរចានានាជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងបំពេញទស្សកិច្ចនៅប្រទេសអាស៊ែបៃហ្សង់(Azerbaijan) និងប្រទេសបេឡារុស (Belarus) ដែលស្ថិតនៅចន្លោះទ្វីបអាស៊ីខាងលិចនិងទ្វីបអឺរ៉ុបខាងកើត។ រីឯមេដឹកនាំទាំងពីររបស់គណបកក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោក សម រង្ស៊ី កំពុងស្ថិតទ្វីបអឺរ៉ុបនិងលោក កឹម សុខា កំពុងស្ថិតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សទាំងពីរសុទ្ធតែបានអះអាងដូចគ្នានៅថ្ងៃពុធនេះថា គណបក្សគូជម្លោះមិនទាន់បានទាក់ទងគ្នាឡើងវិញដើម្បីចរចាលើមូលដ្ឋានបែបណាមួយនោះទេ។
លោក ជាម យៀប តំណាងរាស្ដ្រនិងជាសមាជិកក្រុមការងារចរចារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យដឹងថា មូលហេតុមួយនៃការមិនភ្ជាប់ការចរចាឡើងវិញនេះដោយសារលោក ហ៊ុន សែន កំពុងស្ថិតនៅក្រៅប្រទេស។
«នៅទេ។ ទើបចូល(ឆ្នាំ)មកវិញ ហើយសម្តេចអគ្គសេនាបតីដែលលោកជាថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោកអញ្ជើញទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅបរទេសផង»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍ថា មេដឹកនាំកំពូលគណបក្សទាំងពីរអាចនឹងជួបចរចាគ្នាក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ ដោយឡែកលោក យ៉ែម ប៉ុញ្ញារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យនិងជាសមាជិកក្រុមចរចាបច្ចេកទេសរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានប្រសាសន៍ថា ការចរចាគ្នាឡើងវិញរវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទាក់ទងនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មេដឹកនាំនយោបាយកំពូលនៃគណបក្សទាំងពីរទេ។
«មិនពាក់ព័ន្ធនឹងមេដឹកនាំទាំងពីរលោកនៅក្រៅប្រទេសឬយ៉ាងណាទេ។ ប៉ុន្តែបញ្ហាសំខាន់នោះគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនព្រមកំណត់ឲ្យច្បាស់លាស់នូវកាលបរិច្ឆេទបោះឆ្នោតឡើងវិញតាមការទាមទាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត និងទី២អំពីបញ្ហាកែទម្រង់គជបជាដើម»។
កាលពីថ្ងៃអង្គារនេះក្រុមមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបើកកិច្ចប្រជុំមួយដើម្បីដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួននូវរបាយការណ៍ស្តីពីការចរចារវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍ថា កិច្ចប្រជុំនោះដើម្បីរង់ចាំទទួលមកវិញនូវការសម្រេចរបស់មេដឹកនាំកំពូលគណបក្សប្រជាជននូវគោលការណ៍សម្រាប់ការចរចាដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ។
ការចរចាគ្នាចុងក្រោយរវាងគណបក្សទាំងពីរដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយក្រោយពីការបោះឆ្នោតខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣ គឺជាការចរចាកម្រិតកំពូលរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកាលពីដើមខែមេសា។
ការចរចានោះដែលក្រុមអ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជាវាយតម្លៃថា ជាជំហានជឿនលឿនទៅមុខជាវិជ្ជមានមួយ។ ប៉ុន្តែមេដឹកនាំកំពូលនៃគណបក្សទាំងពីរមានការបកស្រាយមិនស្របគ្នានោះទេ។លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា មានការឯកភាពគ្នាមួយចំនួននិងត្រៀមចុះកិច្ចព្រមព្រាងរួមជាពិសេសលើកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់និងការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ដ្រ។
ត្រង់ចំណុចនេះលោកសម រង្ស៊ី បានបដិសេធថា លោកមិនបានឯកភាពលើកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះតំណាងរាស្ដ្រដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើតាមលោក ហ៊ុន សែន ការបោះឆ្នោតនេះទំនងជានឹងត្រូវធ្វើនៅខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៨។
មន្ត្រីនៃគណបក្សជំទាស់ធា្លប់បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា មេដឹកនាំគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរបានព្រមព្រាងដាក់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតគជប ទៅជាស្ថាប័នធម្មនុញ្ញនិងអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍និងវិទ្យុដោយឯករាជ្យរបស់ខ្លួន។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតមួយឈ្មោះថា អង្គការនិកហ្វិក កត់សម្គាល់ថា ក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយទាំងពីរហាក់ដូចជាមានការហត់នឿយជាមួយនឹងការចរចារកដំណោះស្រាយនយោបាយហើយបានងាកទៅរកការងារការទូតអន្តរជាតិវិញ។
«ប្រហែលជាក្នុងរយៈពេលនេះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការងារការបរទេស។ ដូច្នោះហើយបានជាយើងមិនឃើញមានការណាត់ចរចារវាងគណបក្សទាំងពីរ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលរដ្ឋកំពុងតែតាមឃ្លាំមើលថាតើគណបក្សទាំងពីរបានធ្វើអ្វីខ្លះក្រោយពីជាប់ឆ្នោតហើយ»។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅសល់តែបួនថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះវិបត្តិនយោបាយកម្ពុជាបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលប្រាំបួនខែហើយ៕
លោកហ៊ុន សែន ដែលជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងជាអ្នកគ្រប់គ្រងនឹងសម្រេចការចរចានានាជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងបំពេញទស្សកិច្ចនៅប្រទេសអាស៊ែបៃហ្សង់(Azerbaijan) និងប្រទេសបេឡារុស (Belarus) ដែលស្ថិតនៅចន្លោះទ្វីបអាស៊ីខាងលិចនិងទ្វីបអឺរ៉ុបខាងកើត។ រីឯមេដឹកនាំទាំងពីររបស់គណបកក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោក សម រង្ស៊ី កំពុងស្ថិតទ្វីបអឺរ៉ុបនិងលោក កឹម សុខា កំពុងស្ថិតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សទាំងពីរសុទ្ធតែបានអះអាងដូចគ្នានៅថ្ងៃពុធនេះថា គណបក្សគូជម្លោះមិនទាន់បានទាក់ទងគ្នាឡើងវិញដើម្បីចរចាលើមូលដ្ឋានបែបណាមួយនោះទេ។
លោក ជាម យៀប តំណាងរាស្ដ្រនិងជាសមាជិកក្រុមការងារចរចារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យដឹងថា មូលហេតុមួយនៃការមិនភ្ជាប់ការចរចាឡើងវិញនេះដោយសារលោក ហ៊ុន សែន កំពុងស្ថិតនៅក្រៅប្រទេស។
«នៅទេ។ ទើបចូល(ឆ្នាំ)មកវិញ ហើយសម្តេចអគ្គសេនាបតីដែលលោកជាថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោកអញ្ជើញទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅបរទេសផង»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍ថា មេដឹកនាំកំពូលគណបក្សទាំងពីរអាចនឹងជួបចរចាគ្នាក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ ដោយឡែកលោក យ៉ែម ប៉ុញ្ញារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យនិងជាសមាជិកក្រុមចរចាបច្ចេកទេសរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានប្រសាសន៍ថា ការចរចាគ្នាឡើងវិញរវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទាក់ទងនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មេដឹកនាំនយោបាយកំពូលនៃគណបក្សទាំងពីរទេ។
«មិនពាក់ព័ន្ធនឹងមេដឹកនាំទាំងពីរលោកនៅក្រៅប្រទេសឬយ៉ាងណាទេ។ ប៉ុន្តែបញ្ហាសំខាន់នោះគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនព្រមកំណត់ឲ្យច្បាស់លាស់នូវកាលបរិច្ឆេទបោះឆ្នោតឡើងវិញតាមការទាមទាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត និងទី២អំពីបញ្ហាកែទម្រង់គជបជាដើម»។
កាលពីថ្ងៃអង្គារនេះក្រុមមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបើកកិច្ចប្រជុំមួយដើម្បីដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួននូវរបាយការណ៍ស្តីពីការចរចារវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍ថា កិច្ចប្រជុំនោះដើម្បីរង់ចាំទទួលមកវិញនូវការសម្រេចរបស់មេដឹកនាំកំពូលគណបក្សប្រជាជននូវគោលការណ៍សម្រាប់ការចរចាដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ។
ការចរចាគ្នាចុងក្រោយរវាងគណបក្សទាំងពីរដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយក្រោយពីការបោះឆ្នោតខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣ គឺជាការចរចាកម្រិតកំពូលរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកាលពីដើមខែមេសា។
ការចរចានោះដែលក្រុមអ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជាវាយតម្លៃថា ជាជំហានជឿនលឿនទៅមុខជាវិជ្ជមានមួយ។ ប៉ុន្តែមេដឹកនាំកំពូលនៃគណបក្សទាំងពីរមានការបកស្រាយមិនស្របគ្នានោះទេ។លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា មានការឯកភាពគ្នាមួយចំនួននិងត្រៀមចុះកិច្ចព្រមព្រាងរួមជាពិសេសលើកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់និងការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ដ្រ។
ត្រង់ចំណុចនេះលោកសម រង្ស៊ី បានបដិសេធថា លោកមិនបានឯកភាពលើកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះតំណាងរាស្ដ្រដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើតាមលោក ហ៊ុន សែន ការបោះឆ្នោតនេះទំនងជានឹងត្រូវធ្វើនៅខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៨។
មន្ត្រីនៃគណបក្សជំទាស់ធា្លប់បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា មេដឹកនាំគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរបានព្រមព្រាងដាក់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតគជប ទៅជាស្ថាប័នធម្មនុញ្ញនិងអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍និងវិទ្យុដោយឯករាជ្យរបស់ខ្លួន។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតមួយឈ្មោះថា អង្គការនិកហ្វិក កត់សម្គាល់ថា ក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយទាំងពីរហាក់ដូចជាមានការហត់នឿយជាមួយនឹងការចរចារកដំណោះស្រាយនយោបាយហើយបានងាកទៅរកការងារការទូតអន្តរជាតិវិញ។
«ប្រហែលជាក្នុងរយៈពេលនេះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការងារការបរទេស។ ដូច្នោះហើយបានជាយើងមិនឃើញមានការណាត់ចរចារវាងគណបក្សទាំងពីរ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលរដ្ឋកំពុងតែតាមឃ្លាំមើលថាតើគណបក្សទាំងពីរបានធ្វើអ្វីខ្លះក្រោយពីជាប់ឆ្នោតហើយ»។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅសល់តែបួនថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះវិបត្តិនយោបាយកម្ពុជាបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលប្រាំបួនខែហើយ៕