ពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងពីរនាក់កំពុងតែប្រកួតប្រជែងយកតំណែងក្រុមប្រឹក្សាក្រុងនៅទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់មូលដ្ឋាននៅដើមឆ្នាំក្រោយ។
នេះគឺជាលើកទីមួយដែលមានបេក្ខជនពីររូបដែលមានប្រវត្តិជាមេដឹកនាំសហគមន៍ជាច្រើនឆ្នាំបានសម្រេចចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយថ្នាក់មូលដ្ឋានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីកែលម្អសហគមន៍របស់ពួកគេ។
លោកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ និងលោក ស្ទីវ វិបុលម៉េង នឹងត្រូវចូលប្រកួតប្រជែងដើម្បីយកតំណែងចៅសង្កាត់លេខ៦ នៃទីក្រុងឡុងប៊ិច។ ការបោះឆ្នោតនឹងរៀបចំឡើងនៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ខាងមុខ។
បើទោះបីជាទីក្រុងឡុងប៊ិចមានពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅច្រើនជាងគេបំផុតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានរហូតដល់ជាង៥ម៉ឺននាក់ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់មានតំណាងខ្មែរណាម្នាក់បានជាប់ឆ្នោតជាក្រុមប្រឹក្សានៅក្នុងទីក្រុងនេះនៅឡើយទេ។
លោកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ បានប្រកាសឈរជាបេក្ខជនដោយសារតែលោកស្រីយល់ថា ពេលវេលាសមស្របមួយដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរ៖
«ខ្ញុំសម្រេចចិត្តនេះដោយសារខ្ញុំនឹកឃើញប៉ាម៉ាក់ខ្ញុំតស៊ូ ដើម្បីឱ្យយើងមកដល់អាមេរិក ហើយខ្ញុំខិតខំរៀនខិតខំជួយសង្គមខ្ញុំ ហើយខ្ញុំនឹកឃើញថាធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីជួយសង្គមយើងដើរទៅមុខទៀត។ ការងារខ្ញុំគឺខ្ញុំមានបទពិសោធច្រើន ហើយខ្ញុំអាចជួយសង្គមយើងច្រើនពេលចូលនយោបាយនៅ អាមេរិកដោយឈរជាចៅសង្កាត់»។
លោកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ មានសញ្ញាបត្រអនុបណ្ឌិតខាងផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈពីសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាប្រចាំនៅទីក្រុងឡុងប៊ិច និងបណ្ឌិតផ្នែកអប់រំសិក្សាធិការពីសាកលវិទ្យាល័យឡាវែន។
បច្ចុប្បន្ន លោកស្រី សារ៉ូ គឺជាប្រធានគណៈកម្មការទទួលបណ្តឹងរបស់ប៉ូលិសនៅក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច ហើយក៏ជាតំណាងមូលដ្ឋាននៃការិយាល័យលោក រីកាដូ ឡារ៉ា ដែលជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាប្រចាំរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាផងដែរ។ លោក រីកាដូ ឡារ៉ា គឺជាអ្នកដែលបានចេញសេចក្តីសម្រេចទទួលស្គាល់ទិវារំលឹកដល់ជនរងគ្រោះពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង។
លោកស្រីមើលឃើញថា ពលរដ្ឋត្រូវការកម្មវិធីដែលជួយពួកគេឱ្យផ្សះផ្សាររបួសផ្លូវចិត្តដោយសារបានឆ្លងកាត់សង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេសកំណើត ហើយតម្រូវឱ្យមានសកម្មភាពកំសាន្តព្យាបាល។ បញ្ហាដទៃទៀតរួមមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងសហគមន៍និងការប្រកបរបរអាជីវកម្ម និងជំនួយដែលយុវជនត្រូវការដើម្បីឱ្យបានចូលរៀនដល់មហាវិទ្យាល័យនិងរកការងារច្រើនជំនាញនៅក្នុងទីក្រុង។
លោកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ បានបញ្ជាក់ថា៖
«តើយើងអាចគាំទ្រយុវជនជំនាន់ថ្មីបានយ៉ាងណាខ្លះ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រាកដថា ពួកគេមិនត្រឹមតែបានចូលរៀននៅមហាវិទ្យាល័យនិងរកការងារធ្វើល្អប៉ុណ្ណោះទេ គឺយើងត្រូវគាំទ្រពួកគេឱ្យបានចូលអាជីពការងារផ្សេងៗនៅក្នុងទីក្រុង?បើសិនជាយើងមិនមានអ្នកតំណាងដើម្បីនិយាយថា យើងត្រូវតែបង្កើតកម្មវិធីនិងធ្វើឱ្យប្រាកដថា មានយុវជនកម្ពុជាចូលសិក្សាក្នុងកម្មវិធីនោះ គឺយើងមិនអាចមានពលរដ្ឋកម្ពុជាចម្រុះចូលក្នុងវិស័យដទៃទៀតទេ»។
ដោយថ្លែងឆ្លាស់គ្នាជាភាសាអង់គ្លេសផងនិងភាសាខ្មែរផង លោកស្រី សារ៉ូ បន្ថែមថាបច្ចុប្បន្នសហគមន៍នេះស្ទើរតែត្រូវគេបំភ្លេចចោល៖
«ឥឡូវនេះសង្កាត់នេះគេដូចជាភ្លេចមនុស្សនៅទីនោះ ពីព្រោះបើសិនជាយើងទៅ កន្លែងហ្នឹងឥឡូវហ្នឹងវាដូចជាចិញ្ចើមថ្នល់ខូចខាត ផ្លូវកខ្វក់ ស្លាកសញ្ញាតាមថ្នល់រលុបពណ៌ហើយគ្មានអ្នកណាយកចិត្តទុកដាក់ទេ។ មនុស្សគ្រប់គ្នាមានអារម្មណ៍ថា ពួកគេមានតម្លៃនិងសំខាន់ ហើយដើម្បីធ្វើដូច្នេះបានគឺយើងត្រូវតែធ្វើឱ្យប្រាកដថា យើងនិយាយទៅពលរដ្ឋគ្រប់គ្នានិងស្តាប់មតិពួកគេថាចង់ឱ្យបានអ្វីល្អប្រសើរ»។
អ្នកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ បានកើតនៅជំរំជនភៀសខ្លួនម៉ៃរូតតាមបណ្តោយព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា-ថៃ មុននឹងក្រុមគ្រួសារទទួលបានសិទ្ធិមកនៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ១៩៨២។ លោកស្រីមានអាយុ៣៨ឆ្នាំមានកូនប្រុសមួយអាយុ៧ឆ្នាំ ហើយកូនស្រីអាយុ២ឆ្នាំ។
លោកស្រី សារ៉ូ ក៏ជាស្ថាបនិកនិងជាប្រធានមូលនិធិស្ត្រីដើម្បីស្ត្រីដែលមានការិយាល័យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលជួយជំរុញការរីកចម្រើនរបស់ស្ត្រីនិងកុមារី តាមរយៈការផ្តល់ភាពអង់អាចក្លាហាននិងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ លោកស្រីគឺជាស្ត្រីខ្មែរដំបូងដែលបានកាន់ការងារជានាយិកាប្រតិបត្តិនៃអង្គការសកម្មភាពយុវនារីខ្មែរ ដែលជាអង្គការមួយជួយបង្ហាត់បង្រៀនជំនាញជាអ្នកដឹកនាំដល់យុវជនកម្ពុជានៅក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច។
ចំណែកបេក្ខជនម្នាក់ទៀតគឺលោក ស្ទីវ វិបុលម៉េង ដែលបានរស់នៅក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិចរយៈពេល៣០ឆ្នាំហើយ ក៏បានសម្រេចចិត្តឈរឈ្មោះដើម្បីក្លាយជាចៅសង្កាត់លេខ៦ដែរ។
លោកបានបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេថា៖
«ខ្ញុំឃើញថាក្នុងសង្គមខ្មែរ យើងអត់មានសំឡេងក្នុងសង្គមក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច សូម្បីខ្មែរយើងរស់នៅក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច៤០ឆ្នាំហើយ។ យើងអត់មានអ្នកណាមួយដែលជាតំណាងឱ្យខ្មែរ តំណាងឱ្យសង្គមដែលអាចផ្តល់ជាសេវាកម្មផ្តល់ជាសំឡេងឱ្យពួកគាត់បាន។ មូលហេតុនេះហើយខ្ញុំឃើញថាមានការខ្វះខាតបានខ្ញុំសម្រេចចិត្តចូលបម្រើសង្គមក្នុងលំដាប់ខាងសាលាក្រុង»។
លោក ស្ទីវ ម៉េង មានកម្មវិធីនយោបាយប្រហាក់ប្រហែលនឹងលោកស្រី ស៊ូលី សារ៉ូ ដែរ៖
«ក្នុងបញ្ហាដែលខ្ញុំឃើញហើយជាការណ៍ដែលខ្ញុំជួបប្រទះជារាល់ថ្ងៃ គឺបញ្ហាដ៏ចម្បងមួយ គឺបញ្ហាសុវត្ថិភាព។ សុវត្ថិភាពក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិចគឺការមានបញ្ហាផ្សេងៗ វាចុះថយមែន គឺចុះថយ១៦ភាគរយ ក៏ប៉ុន្តែនិយាយផ្ទាល់សម្រាប់សង្កាត់ទី៦ផ្ទាល់ ការមានរឿងមានហេតុកាប់សម្លាប់បាញ់គ្នាវាមានការកើនឡើង។ ដូច្នេះទីមួយគឺសុវត្ថិភាព។ ទីពីរគឺសេដ្ឋកិច្ចក្នុងសង្គម សង្កាត់ទី៦ក្រ ក្នុងចំណោមសង្កាត់ទាំង៩»។
លោកជឿជាក់ថា បើដោះស្រាយបាន នោះអនាគតយុវជនខ្មែរក៏បានប្រសើរឡើងដែរ។
លោក ស្ទីវ វិបុលម៉េង មានកំណើតនៅស្រុកត្រាំខ្នា ខេត្តតាកែវ និងជាកូនកំព្រាឪពុកដែលបានស្លាប់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ លោកបានរស់នៅក្នុងជំរំខៅអ៊ីដាង ដែលនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំ។ លោកបានមកដល់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ១៩៩០ ពេលដែលលោកមានអាយុ២១ឆ្នាំ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យលោកនៅអាចនិយាយភាសាខ្មែរបានយ៉ាងច្បាស់។
លោក ស្ទីវ ម៉េង មានសញ្ញាប័ត្របរិញ្ញាប័ត្រខាងការអប់រំគរុកោសល្យពីសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា ហើយធ្លាប់ជាប្រធានសមាគមនិស្សិតខ្មែរប្រចាំមហាវិទ្យាល័យក្រុងឡុងប៊ិចផងដែរ។
លោកស្ទីវ វិបុលម៉េង អះអាងថា ដោយសារតែមានសមាជិកក្រុមគ្រួសារលោកផ្ទាល់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមនិងលទ្ធភាពអាចនិយាយភាសាខ្មែរបាន គឺលោកបានយល់ដឹងពីជំងឺបាក់ស្បាតដែលពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងបានឆ្លងកាត់និងកំពុងត្រូវការការព្យាបាល។
ក្នុងរយៈពេលជាង២៥ឆ្នាំនេះ លោកស្ទីវ ម៉េង បានធ្វើការនៅអង្គការសហគមន៍ជាច្រើនក្នុងនោះមានជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលកម្ពុជា និងជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តនៅមជ្ឈមណ្ឌលចាស់ជរាក្រុងឡុងប៊ិចជាដើម។
លោកស្ទីវ ម៉េង បានបង្កើតមូលនិធិកម្ពុជាអាមេរិកសម្រាប់វិស័យអប់រំជនបទនៅឆ្នាំ២០១៥ ដើម្បីសាងសង់បណ្ណាល័យ ហើយបានសាងសង់បណ្ណាល័យចំនួន៣នៅប្រទេសកម្ពុជា។
បច្ចុប្បន្ន លោកមានកូនពីរនាក់ដែលកូនប្រុសអាយុ១៥ឆ្នាំ ហើយកូនស្រីមានអាយុ១២ឆ្នាំ។
ពលរដ្ឋកម្ពុជារស់នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកមានចំនួនជាង៣៣ម៉ឺននាក់ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៥។ ពួកគេរស់នៅភាគច្រើននៅរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា រដ្ឋម៉ាស្សាឈូសិត រដ្ឋផែនស៊ីលវេនៀ និងរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោន។ នេះបើតាមតួលេខរបស់មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវPew។
មានពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងខ្លះបានទទួលជោគជ័យក្នុងការប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយថ្នាក់មូលដ្ឋាន។ នៅទីក្រុងឡូវ៉ែល រដ្ឋម៉ាស្សាឈូសិត មានអ្នកតំណាងរាស្ត្រដើមកំណើតខ្មែរម្នាក់នៅក្នុងសភាប្រចាំរដ្ឋ និងជាចៅហ្វាយរងក្រុងម្នាក់។
លោកស្រីចាន់ ហប់សុន ប្រធានសមាគមមាតាបិតាខ្មែរដែលបានធ្វើការងារសហគមន៍ជាង២៥ឆ្នាំបានបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេថា៖
«ខ្ញុំមានសេចក្តីត្រេកអរជាទីបំផុតដោយឃើញថា កូនខ្មែររបស់យើងពីរនាក់គឺបុរសម្នាក់និងស្ត្រីម្នាក់ដែលមានសេចក្តីក្លាហានឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនសម្រាប់ជាចៅសង្កាត់ប្រចាំសង្កាត់ទី៦។ ជាពិសេសសម្រាប់កូនស្រីដែលមានលទ្ធភាព សមត្ថភាពនិងសេចក្តីក្លាហានឈរឈ្មោះឱ្យក្លាយជាចៅសង្កាត់នេះ។ ខ្ញុំសូមអរគុណហើយ ខ្ញុំសូមជូនពរដល់បេក្ខជនទាំងពីរនាក់ឱ្យមានសំណាងល្អហើយនឹងការវិវត្តន៍ទៅមុខល្អ។ សូមអរគុណ»។
លោកស្រី ហប់ សុន ដែលក៏មានលំនៅក្នុងសង្កាត់លេខ៦ដែរ បានបន្ថែមថា ក្រៅពីបញ្ហាដែលបេក្ខជនទាំងពីរបង្ហាញគឺនៅមានបញ្ហាលំនៅដ្ឋានដែលខ្មែរអាមេរិកាំងវ័យចាស់ជរាខ្លះជួបប្រទះដោយសារកម្រិតជីវភាពពួកគេនៅទាបជាងសង្កាត់ជិតខាង។
រីឯលោកឌី អេនឌ្រូ ជាចៅសង្កាត់លេខ៦នាពេលបច្ចុប្បន្ន និងជាចៅហ្វាយក្រុងរងនៃទីក្រុងឡុងប៊ិចបានជាប់ឆ្នោតកាន់តំណែងនេះតាំងពីឆ្នាំ២០០៧។ លោកមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ សម្រាប់អាណត្តិនេះគឺលោកឌី អេនឌ្រូ នឹងឈរឈ្មោះបន្តទៀតដោយផ្តោតលើការបង្កើតការងារ កែលម្អសួនច្បារក្នុងក្រុង ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដល់សុវត្ថិភាពសាធារណៈ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ និងស្តាប់ពលរដ្ឋឱ្យបានច្រើន។
បេក្ខជនម្នាក់ទៀតដែលមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យដែរគឺមានលោក Craig Ursuy គឺជាសាស្ត្រាចារ្យជំនួយនៅមហាវិទ្យាល័យសាន់តា អាណា។ លោកក៏នឹងផ្តោតលើការបង្កើតការងារនិងការផ្តល់លំនៅដ្ឋានដល់ពលរដ្ឋគ្មានផ្ទះសម្បែង៕