ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ថាបរិយាកាស​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​ប្រសើរ​ជាង​មុន​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក


លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ និង​ជា​អនុប្រធាន​ទី​១​ នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​​ផ្តល់​បទ​សម្ភាសន៍​ដល់​​វីអូអេនៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​០១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤។ (ពិន ស៊ីសុវណ្ណ/វីអូអេ)
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ និង​ជា​អនុប្រធាន​ទី​១​ នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​​ផ្តល់​បទ​សម្ភាសន៍​ដល់​​វីអូអេនៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​០១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤។ (ពិន ស៊ីសុវណ្ណ/វីអូអេ)

មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​កម្ពុជា​អះអាង​ថា ​នៅ​ក្នុង​អាណត្តិ​១​ឆ្នាំ នៃ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត កម្ពុជា​មាន​បរិយាកាស​វិនិយោគ​ប្រសើរ​ជាង​មុន​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក​ ដោយ​សារ​វិធានការ​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា​ការ​បង្កើន​តម្លាភាព​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុករលួយ និង​ការ​ទាក់ទង​និង​ស្តាប់​កង្វល់​របស់​អ្នក​វិនិយោគ​ច្រើន​ជាង​មុន។

​លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ និង​ជា​អនុប្រធាន​ទី​១​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​ CDC ថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអេ​នៅ​ក្រោយ​វេទិកា​អ្នកដឹកនាំ​អាស៊ាន (ASEAN Leadership Forum) នៅ​វិទ្យាស្ថាន​សម្រាប់​ការ​សិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ​និង​កិច្ចការ​អន្តរជាតិ CSIS ក្នុង​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​០១ ខែ​តុលា ថា នៅ​ពេល​នេះ នីតិវិធី​ជា​ច្រើន​រួម​ទាំង​ការ​ដាក់​ពាក្យសម្រាប់​គម្រោង​វិនិយោគ​នៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​ CDC ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​តាម​អនឡាញ​ដែល​នឹង​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុករលួយ។​

​លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ដូច​នៅ​ខាង​ CDC (ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា) យើង​ខ្ញុំ​អញ្ចឹង មិន​បាច់​ទៅ​ជួប​យើង​ខ្ញុំ​ទេ ដាក់ application (ពាក្យ) ទៅ អនឡាញ​ទៅ យើង​ខ្ញុំ​ពិនិត្យ ហើយ​យើង​ approve (អនុម័ត) ក្នុង​រយៈ​ពេល​២១​ថ្ងៃ។ ច្បាប់​ថា ២១​ថ្ងៃ ត្រូវ​តែ​ឆ្លើយ​ថា yes (យល់​ព្រម) ឬ no (មិន​យល់​ព្រម)។ អញ្ចឹង​នេះ​ហើយ ​ជា​ការងារ​ដែល​យើង​កាត់​បន្ថយ​ជំនួប កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុក​រលួយ។‍»

លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា​រូប​នេះ បាន​ស្ថិត​រដ្ឋធានីនៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ចកាល​ពី​ចុង​ខែ​កញ្ញា និង​ដើម​ខែ​តុលា ​ដើម្បី​ទាក់ទាញ​វិនិយោគិនពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​កាណាដា។​

ថ្លែង​នៅ​ចំពោះ​មុខ អ្នក​ចូលរួម​ដែល​រួម​មាន ពាណិជ្ជករ មន្ត្រី​អ្នក​ការទូត និង​អ្នកស្រាវជ្រាវ​គោលនយោបាយ​ការ​បរទេស​អាមេរិក លោក ស៊ុន ចាន់ថុល​ បាន​អះអាងអំពី​សក្ដានុពល​លេច​ធ្លោ​មួយ​ចំនួនរបស់​កម្ពុជា ដែល​រួម​មាន​ កត្តាភូមិសាស្ត្រ​នៅ​កណ្តាល​តំបន់​ទន្លេ​មេគង្គ មាន​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​គាំទ្រ​ក្រុម​ធុរកិច្ច (pro-business government) ​សមាជិកភាព​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ជា​ច្រើន និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ​ប្រសើរ​ជាង​មុន​ជា​ដើម។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ​ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ​ប្រសើរ​ជាង​មុន​នោះ​ រួម​មាន​ ការ​ស្ថាបនាផ្លូវ​ល្បឿនលឿនក្នុង​ប្រទេស​និង​តភ្ជាប់​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិតខាង ក៏​ដូច​ជា​ការ​ចាប់​ផ្តើម​ជីក​ព្រែកជីក​ហ្វូណន​តេជោ ដែល​រំពឹង​ថា​នឹង​សម្រួល​ដល់​ការ​ដឹក​ទំនិញ​និង​កាត់​បន្ថយ​ថ្លៃ​ដឹក​ជញ្ជូន។


លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បាន​អះអាង​ថា ក្នុង​១២​ខែ​ដំបូងនៃ​អាណត្តិ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កម្ពុជា​បាន​អនុម័ត​ការ​វិនិយោគ​ប្រមាណ​៧.៥​ពាន់​លាន​ដុល្លារ គឺ​កើន​ឡើង​១៦០% ដែល​លោក​ថាតួលេខ​នេះ​បង្ហាញ​ពី​ការ​កើន​ឡើង​នូវទំនុក​ចិត្ត​របស់​អ្នក​វិនិយោគ។ ប៉ុន្តែ​លោក​ទទួល​ស្គាល់​ថា​ពាក់​កណ្តាល​នៃ​បរិមាណ​វិនិយោគ​នេះ​គឺ​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន ហើយ​កម្ពុជា​ត្រូវ​ការ​ទាក់ទាញ​ការ​វិនិយោគពី​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​ ដូច​ជា​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

លោក​ថ្លែង​នៅវេទិកា CSIS ថា៖ «ដូច្នេះ​យើង​មាន​គ្រឿង​ផ្សំ​ល្អៗ​ទាំងអស់​នេះ​ហើយ​នៅ​កម្ពុជា។ អ្វី​ដែល​យើង​នៅ​ខ្វះ​គឺ​ចុងភៅ ចុងភៅ​ដែល​មក​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក មក​ចម្អិន​អាហារ​នៅ​កន្លែង​ដែល​មាន​គឿង​ផ្សំ​ល្អៗ​ស្រាប់។ ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​យើង​មក​ស្វែងរក​អ្នក​វិនិយោគ​នៅ​អាមេរិក​នេះ‍»។

កន្លង​មក ​ប្រទេសកម្ពុជា​បាន​ផ្តល់​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ជាច្រើន ដោយ​រួមមាន​ទាំង​លទ្ធភាពឱ្យ​អ្នក​វិនិយោគ​បរទេស​អាច​មាន​កម្មសិទ្ធិ១០០%ក្នុងក្រុមហ៊ុន​បង្កើតនៅ​កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ថ្វី​បើកម្ពុជាអាច​ទាក់ទាញ​បាន​ការវិនិយោគ​ច្រើន​ពីប្រទេស​ចិន​និង​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន ​ក៏​កម្ពុជា​មិន​បាន​ទាក់ទាញ​ការ​វិនិយោគពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ជា​ដុំកំភួនទេ បើ​ប្រៀប​ធៀប​នឹង​ប្រទេស​ជិត​ខាង​របស់​ខ្លួន នេះ​បើ​តាម​របាយការណ៍របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក អំពី​បរិយាកាស​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា ក្នុង​ឆ្នាំ២០២៤​នេះ។

របាយការណ៍​នេះ​បញ្ជាក់​ថា ក្រៅ​ពី​បញ្ហា​ទី​ផ្សារ​តូច​បើ​ប្រៀបធៀប​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ មាន​កត្តា​ជា​ច្រើនដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​វិនិយោគិន​អាមេរិក​រារែក​ ដែល​រួម​មាន«បញ្ហា​អំពី​ពុករលួយ​ជា​ប្រព័ន្ធ កង្វះ​តម្លាភាព​នៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​ខ្លះរបស់​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​អនុម័តការ​វិនិយោគ​ និង​ការយក​ចិត្តទុក​ដាក់​ចំពោះ​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុង​ស្រុក​ ឬ​ក្រុមហ៊ុន​បរទេស​ដទៃ​ទៀត​ ដែល​ជាប់​ទាក់​ទង​នឹង​អំពើ​ពុករលួយ​ ការ​គេច​វេះ​មិន​បង់​ពន្ធ​»។

អង្គការ​តម្លាភាពកម្ពុជា កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​នេះ​បាន​វាយ​តម្លៃ​ថា អំពី​ពុក​រលួយ​នៅ​តែ​ជា​ក្តី​បារម្ភ​ខ្លាំង​សម្រាប់​កម្ពុជា ដោយ​ចាត់​ថ្នាក់​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅលេខ​រៀង១៥៨ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​និង​ដែនដី​១៨០ នៅ​ក្នុង​សន្ទស្សន៍​នៃ​ការយល់​ឃើញ​អំពី​ពុករលួយ​របស់​ខ្លួន។

​យ៉ាង​នេះក្តី​របាយការណ៍​របស់​ក្រសួង​ការបរទេស​អាមេរិក បាន​កត់​សម្គាល់​ថា ​មាន​សញ្ញា​ដំបូងៗ​ខ្លះបង្ហាញ​ថា ​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ទាក់ទង​សកម្ម​ជាង​មុន​ (proactively engage and consult) ជាមួយ​វិស័យ​ឯកជន​ដើម្បីពិគ្រោះ​យោបល់​រក​មធ្យោបាយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​នូវ​បរិយាកាស​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា។​

លោក Casey Barnett ប្រធាន​សភា​ពាណិជ្ជកម្ម​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា ដែល​បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​វេទិកា​របស់​វិទ្យាស្ថាន CSIS នោះ​ដែរ​ បាន​យល់​ស្របចំពោះ​ការ​ប្រែប្រួល​ថ្មី​នេះ និង​ថា រដ្ឋាភិបាល​លោក​ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​បង្ហាញឆន្ទៈ​ការ​ចង់​ស្តាប់​យោបល់​អ្នក​វិនិយោគ​ជាង​មុន។

លោក​ថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖ «ខ្ញុំ​គិត​ថា ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ធំ​បំផុត​គឺ​ចូលរួម​ទាក់ទង​ជាង​មុន។ [រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា] បើក​ចំហ​ជាង​មុន ពួក​គេជួប​ជាមួយ​យើង ពួក​គេ​ពិភាក្សា​ជាមួយ​យើង ពួក​គេ​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ជាមួយ​យើង។ យើង​បាន​បង្កើត​កិច្ច​សន្ទនា​រដ្ឋ​និង​ឯកជន​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​កម្ពុជា (US-Cambodia Public-Private Dialogue) ពីរ​ដង​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ ដែល​នៅ​ទី​នោះ​លើក​យក​បញ្ហា​នានា​ទៅ​ពិភាក្សា​ផ្ទាល់​ជាមួយ​លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ យើង​ក៏​មាន​ការ​ប្រជុំ​ជា​ទៀងទាត់​ជាមួយ​ក្រុមការងារ​វិស័យ​ឯកជន​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន ម៉ាណែត។ ក្រុមការងារ​វិស័យ​ឯកជន​នេះ​ជា​មធ្យោបាយ​ថ្មី​មួយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយនាយរដ្ឋមន្ត្រី​ថ្មី ដែល​មិន​មាន​ពី​មុន​មក‍»។​

លោក Barnett ​បន្ថែម​ថា បរិយាកាស​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​រក​ភាព​ប្រសើរ​ជាង​មុន ​ដោយ​មាន​វិធានការ​ថ្មីៗមួយ​ចំនួន​ដែល​អាច​កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុក​រលួយ​តាម​រយៈ​ការ​ដាក់​ដំណើរការ​ប្រមូល​ពន្ធ​តាម​អនឡាញ​ដោយ​មិន​ឆ្លងកាត់​មន្ត្រី​ពន្ធដារ និង​ការណ៍​ដែល​កម្ពុជា ចាប់​ផ្តើម​ប្រើ​ប្រាស់ស្តង់ដារ​គណនេយ្យ​អន្តរជាតិ​ ដែល​លោក​ថា​នឹង​ជួយ​បង្កើនតម្លាភាព​ និង​មូលដ្ឋាន​ច្បាស់​លាស់​ជាង​មុន​ក្នុង​ការ​ប្រមូល​ពន្ធ។

​តាម​តួលេខ​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា និង​ធនាគារ​ជាតិ​កម្ពុជា ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៣ កន្លង​ទៅ​នេះ កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ការ​វិនិយោគផ្ទាល់​ពី​បរទេស​ចំនួន​ ៤៨,៤​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដែល​ជិត​ពាក់កណ្តាល​ជា​ការ​វិនិយោគពី​ប្រទេស​ចិន ខណៈ​ចំនួន​វិនិយោគ​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មានតិចតួច​ មិន​ជាប់​ក្នុង​លំដាប់ប្រភព​វិនិយោគ​សំខាន់ៗទាំង៩​ផង។ ក្នុង​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​នេះ​ការ​វិនិយោគ​ពី​អាមេរិក​មាន​ត្រឹម​០.០៤​ភាគរយ បើ​ប្រៀប​ធៀប​នឹង​ការ​វិនិយោគ​ពី​ប្រទេស​ចិន​ចំនួន​ជិត​៨៥% នៃ​ចំនួន​វិនិយោគ​សរុប។​

កត្តា​នយោបាយ​និងទំនាក់ទំនងការទូត​រវាង​អាមេរិក​និង​កម្ពុជាក៏​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់លទ្ធភាព​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក​នៅ​កម្ពុជា​ដែរ។ សភា​សហរដ្ឋ​អាមេរិកមិន​ទាន់​បានផ្តល់​ឡើង​វិញ​ដល់​កម្ពុជា​នូវ​ឋានៈ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ទូទៅ​ ឬ GSP ដែល​ផុត​កំណត់​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០២០ ដោយសារស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​មិន​ទាន់​ប្រសើរ​ឡើង។ ​ហើយ កាល​ពីខែ​កញ្ញាថ្មីៗ​នេះ ក្រសួង​ហិរញ្ញវត្ថុ​អាមេរិក បាន​ប្រកាស​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​គណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា​ ​លោក ​លី យ៉ុងផាត់​ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ និង​ការ​បោក​បញ្ឆោត​តាម​អនឡាញ។​

នៅ​ក្នុង​វេទិកា​នៅ​វិទ្យាស្ថាន CSIS លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ​ស៊ុន ចាន់ថុល ថ្លែងថា កម្ពុជាសង្ឃឹម​ថា សភាអាណត្តិ​ថ្មីនៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នឹង​ផ្តល់​ឋានៈ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ GSP ឡើង​វិញ។

លោកថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអ​ថា ​ទោះ​បី​លោក​មិន​អាច​អត្ថាធិប្បាយ​ច្រើន​អំពីបញ្ហា​ GSP ដោយ​លោក​មិន​ទាន់ដឹង​ថា​នឹង​មាន​អ្វី​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​នេះ​ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា កម្ពុជា​មិន​រង់ចាំ​ខ្លឹមសារ​នៃ​ច្បាប់​នេះ​ទេ ហើយ​កំពុង​ធ្វើ​កំណែទម្រង់​មួយ​ចំនួនជា​បណ្តើរៗ​ហើយ។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «៩ពាន់លាន​មិន​ទេ​ណា៎ នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជា​ទី​ផ្សារ​ធំ​បំផុត​របស់​កម្ពុជា​យើង យើង​លក់​បាន។ ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​មាន​ GSP យើង​លក់​បាន​ច្រើន​ថែម​ទៀត។‍ តែ​ប៉ុណ្ណឹង​ទេ។ សព្វ​ថ្ងៃអត់​មាន GPS ក៏​យើង​កំពុង​លក់​បាន​៩ពាន់។ បើ​មាន​ GSP អាច​បាន​ច្រើន​ជាង​ហ្នឹង»។​

ការ​ឈប់​សំចត​របស់​លោក ស៊ុន ចាន់ថុល នៅ​វ៉ាស៊ីនតោន ជា​ផ្នែកកិច្ចប្រឹងប្រែង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បី​កៀរគរ​អ្នក​វិនិយោគ​អាមេរិក​បន្ថែម​ទៀត។ គេ​មិន​ទាន់​ដឹង​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​លោក​អាច​សម្រេច​កិច្ចការ​នេះ​បាន​កម្រិត​ណានៅ​ឡើយ​ទេ៕

វេទិកា​បញ្ចេញ​មតិ

XS
SM
MD
LG