កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើការកែប្រែសំខាន់ៗមួយចំនួនលើទំព័រទិន្នន័យជាក់ស្ដែងអនឡាញរបស់ខ្លួនអំពីប្រទេសចិន ដោយដកឈ្មោះផ្លូវការរបស់ប្រទេសចិនចេញដែលនោះគឺសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) ហើយដាក់ជំនួសមកវិញនូវពាក្យត្រឹមតែ «ប្រទេសចិន» តែប៉ុណ្ណោះ។
រដ្ឋបាលអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Joe Biden តែងហៅរដ្ឋាភិបាលចិនដោយប្រើឈ្មោះអក្សរកាត់ PRC។ ចាប់តាំងពីពេលដែលអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Richard Nixon បានចាប់ផ្ដើមដំណើរការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយចិនឡើងវិញមក សហរដ្ឋអាមេរិកបានរក្សាទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តចិននិងបានទម្លាក់កម្រិតទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ឲ្យទៅជាទំនាក់ទំនងមិនផ្លូវការបែបមិត្តភាព។
លោក Russell Hsiao នាយកប្រតិបត្តិវិទ្យាស្ថានតៃវ៉ាន់សាកល (Global Taiwan Institute) បានប្រាប់ VOA ថា៖ «តៃវ៉ាន់គួរតែបានធូរស្រាល ដោយហេតុថាការផ្លាស់ប្ដូរនៃការប្រើពាក្យ [ពី PRC មកនៅត្រឹមពាក្យថាចិន] មិនតំណាងឲ្យការផ្លាស់ប្ដូរគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទេ។ ការពិតគឺថា សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែរក្សា «គោលការណ៍ចិនតែមួយ» ហើយនៅក្រោមគោលការណ៍នេះ សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែរក្សាទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយចិននិងទំនាក់ទំនងមិនផ្លូវការដ៏រឹងមាំជាមួយតៃវ៉ាន់ដដែល»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩ មក សហរដ្ឋអាមេរិកបានទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនថាជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់តែមួយគត់របស់ប្រទេសចិន ដូច្នេះការប្ដូរពាក្យពេចន៍នេះគឺជាវិធីមួយផ្សេងទៀតនៃការបង្ហាញការពិតដដែល ដែលអ្វីៗមិនមានការប្រែប្រួលនោះទេ»។
ចិនចាត់ទុកតៃវ៉ាន់ថាជាខេត្តដាច់ដោយឡែកមួយរបស់ខ្លួន។ កងកម្លាំងជាតិនិយមដែលគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងដឹកនាំដោយលោក Chiang Kai-shek បានរត់ចេញពីចិនដីគោកទៅកោះតៃវ៉ាន់ នៅឆ្នាំ ១៩៤៩ បន្ទាប់ពីបានចាញ់កងទ័ពកុម្មុយនីស្តដែលដឹកនាំដោយលោក ម៉ៅ សេទុង នៅក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល។
លោក Chiang Kai-shek បានក្លាយជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការមិនសូវតឹងរ៉ឹងរបស់កោះតៃវ៉ាន់រហូតដល់ពេលដែលលោកស្លាប់នៅឆ្នាំ ១៩៧៥។ ចំណែកឯលោក ម៉ៅ សេទុង វិញបានគ្រប់គ្រងចិនដីគោកក្នុងនាមជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការតឹងរ៉ឹងរហូតដល់ពេលដែលលោកស្លាប់នៅក្រោយពេលដែលលោក Chiang Kai-shek ស្លាប់បានមួយឆ្នាំ។
សហរដ្ឋអាមេរិកនៅបន្តផ្ដល់សព្វាវុធដល់តៃវ៉ាន់និងធ្វើឲ្យចម្ងល់នៅស្រពិចស្រពិលដដែលអំពីថាតើសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងប្រើប្រាស់យោធារបស់ខ្លួនដើម្បីការពារតៃវ៉ាន់ឬក៏អត់ប្រសិនបើតៃវ៉ាន់រងការវាយប្រហារណាមួយនោះ។
ច្បាប់ស្ដីពីទំនាក់ទំនងជាមួយតៃវ៉ាន់ (Taiwan Relations Act) តម្រូវឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកតាំងចិត្តជួយតៃវ៉ាន់ក្នុងការការពារខ្លួន ប៉ុន្តែការសម្រេចចុងក្រោយអំពីការធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាណាមួយគឺអាស្រ័យលើប្រធានាធិបតីនិងសភាសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរនៃការប្រើប្រាស់ភាសាដែលធ្វើឡើងដោយក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនេះផងដែរ ការបញ្ជាក់ដែលថាសហរដ្ឋអាមេរិកមិនគាំទ្រឯករាជ្យភាពរបស់តៃវ៉ាន់ត្រូវបានលុបចោល ប៉ុន្តែការបញ្ជាក់ដែលថាសហរដ្ឋអាមេរិកប្រឆាំងនឹង «ការកែប្រែដោយឯកតោភាគីចំពោះស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន» នៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់គឺទុកនៅដដែល។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការកែប្រែដ៏សំខាន់មួយនៅលើទំព័រវេបសាយរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកអំពីប្រទេសចិនគឺការលុបចោលខ្លឹមសារអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តលើបញ្ហានានាពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសចិននិងលើការជួយប្រទេសចិនផ្នែកបញ្ហាវប្បធម៌និងការការពារបរិស្ថាន។
ផ្ទុយទៅវិញ មានភាសាថ្មីមួយដែលផ្ដោតលើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន ដែលលើកឡើងអំពីការលំបាកសម្រាប់អាជីវកម្មអាមេរិកក្នុងការធ្វើប្រតិបត្តិការក្នុងប្រទេសចិន និងថាសេដ្ឋកិច្ចចិនគឺជា «សេដ្ឋកិច្ចដែលមានបរិយាកាសវិនិយោគរឹតត្បិតបំផុតមួយនៅលើពិភពលោក»។
ប៉ុន្តែ ការផ្លាស់ប្ដូរដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយទៀតដែលស្របទៅនឹងវោហារសាស្ត្ររបស់រដ្ឋបាលប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Donald Trump នោះគឺការយោងជាញឹកញាប់ទៅលើគណបក្សកុម្មុយនីស្តចិន (CCP)។
គណបក្សកុម្មុយនីស្តចិនរងការចោទប្រកាន់ដោយផ្ទាល់ថាកំពុងព្យាយាម «កេងចំណេញនិងធ្វើវិទ្ធង្សនា» អង្គការសហប្រជាជាតិនិងស្ថាប័នអន្តរជាតិផ្សេងៗទៀត និងកំពុងព្យាយាម «រៀបចំខ្លួនដើម្បីដាក់បញ្ចូលសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដទៅក្នុងជួរថ្នាក់ដឹកនាំនិងតួនាទីផ្សេងទៀត» នៅក្នុងអង្គការឬក៏ស្ថាប័នទាំងនោះ។
នៅលើទំព័រទិន្នន័យជាក់ស្ដែងដែលទើបនឹងបានកែសម្រួលថ្មីរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនេះ បក្សកុម្មុយនីស្តចិនក៏រងការស្ដីបន្ទោសផងដែរសម្រាប់ «សកម្មភាពវាយប្រហារតាមអ៊ីនធឺណិតលើរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក វិស័យឯកជន និងបណ្ដាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗ»។ ទំព័រទិន្នន័យនេះក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា សហរដ្ឋអាមេរិកប្ដេជ្ញាប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពទាំងអស់នេះ «ដើម្បីជួយការពារពលរដ្ឋ អាជីវកម្ម និងឧស្សាហកម្មអាមេរិក»។
អ្នកស្រី Rorry Daniels នាយកគ្រប់គ្រងអង្គការ Asia Society Policy Institue បានប្រាប់ VOA ថា៖ «វិធានការទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការយល់ឃើញជាទូទៅនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនិងនៅក្នុងរដ្ឋបាលរបស់លោក Trump ថា ការប្រឡូកជាមួយប្រទេសចិនបានបរាជ័យហើយយន្តការតឹងរ៉ឹងជាងមុនគឺចាំបាច់»។
អ្នកស្រី Daniels បានបន្ថែមថា៖ «អារម្មណ៍បែបនេះបានកើនឡើងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ជាពិសេសនៅសភា ហើយការផ្លាស់ប្ដូរនៃការផ្ដោតនេះមិនមានអ្វីគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ការប្ដូរការប្រើពាក្យ «សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន» ទៅជា «ចិន» នោះ ឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការលើកឡើងដែលមានលក្ខណៈកាន់តែមុតជ្រៅនិងគ្រោះថ្នាក់ដែលវាយប្រហារលើភាពស្របច្បាប់របស់បក្សកុម្មុយនីស្តចិនដែលជាអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងប្រទេសចិន។ ខ្ញុំរំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលចិននឹងយល់ថារឿងនេះគឺជាក្ដីបារម្ភដ៏ខ្លាំងក្លា ហើយនឹងលើកឡើងអំពីរឿងនេះនៅកម្រិតខ្ពស់បំផុតនៅពេលខាងមុខនេះ»។
លោក Guo Jiakun អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានឆ្លើយតបនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតជាប្រចាំកាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែកុម្ភៈ ដោយបង្ហាញការមិនពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការកែប្រែនានានៅលើវេបសាយរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនេះ។
លោកថ្លែងថា វិធានការរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនេះ «បន្លំការពិត វាយប្រហារលើគោលនយោបាយការបទេសរបស់ចិន និងផ្សព្វផ្សាយអំពីការប្រកួតប្រជែងយុទ្ធសាស្ត្ររវាងចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិក។ យើងពិតជាសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងនិងប្រឆាំងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ចំពោះសកម្មភាពទាំងនេះ»។
ការកែប្រែនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក Trump បានដាក់ពន្ធគយ ១០% បន្ថែមទៀតលើទំនិញទាំងអស់ដែលនាំចូលពីប្រទេសចិន។ លោក Trump បានថ្លែងថា លោកចាត់វិធានការដូចនេះដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលចិនមិនបានបញ្ឈប់លំហូរគ្រឿងញៀនហ្វេនតានីលខុសច្បាប់ចូលក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក Trump ក៏បានប្រកាសផងដែរថា លោកមានបំណងដាក់ពន្ធគយសងសឹកបន្ថែមលើដៃគូពាណិជ្ជកម្មទាំងអស់ដែលដាក់កំហិតលើទំនិញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងទីផ្សាររបស់ពួកគេ៕
ព័ត៌មានមួយចំនួនសម្រាប់សេចក្ដីរាយការណ៍នេះត្រូវបានដកស្រង់មកពីទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters។
វេទិកាបញ្ចេញមតិ