ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយលោក Joe Biden ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតបានចាក់ថ្នាំវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ដោយផ្សាយទូរទស្សន៍ដោយផ្ទាល់ ក្រុមពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងនៅតាមបណ្តារដ្ឋមួយចំនួនបានអះអាងថា ពួកគេកាន់តែមានទំនុកចិត្តហើយថា ពួកគេនឹងចាក់វ៉ាក់សាំងនេះនៅពេលវ៉ាក់សាំងចែកចាយដល់សហគមន៍ដោយទូលំទូលាយដោយឥតគិតថ្លៃនោះ។
លោក ជា មាស រស់នៅក្នុងទីក្រុង Philadelphia រដ្ឋ Pennsylvania បានអះអាងថា លោកបានតាមដានការធ្វើតេស្តសាកល្បងជាច្រើនដំណាក់កាល ហើយបានឃើញថាវ៉ាក់សាំងនេះមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ហើយឃើញអ្នកដឹកនាំអាមេរិកាំងជាច្រើនបានចាក់វ៉ាក់សាំងនេះរួមទាំងលោក Joe Biden ផងដែរ។
«ខ្ញុំគិតថានេះជារឿងក្រុមហ៊ុនធំៗដែលចង់បង្ហាញអំពីជំនឿដល់សាធារណមតិនៅក្នុងថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់អន្តរជាតិឲ្យមានជំនឿទុកចិត្តខ្លាំងមែនទែនថា សូម្បីតែឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិកគេនាំមុខចាក់ហើយរឿងអីយើងមិនហ៊ានចាក់។ អ៊ីចឹងនេះជាសារនយោបាយពាណិជ្ជកម្មមួយសម្រាប់ថ្នាំហ្នឹងផងនិងសម្រាប់ការព្យាបាលផង។ ហើយខ្ញុំជឿថា បើថ្នាំហ្នឹងចេញមកអាចព្យាបាលមានប្រសិទ្ធភាព អ្វីៗក្នុងពិភពលោកអាចដំណើរការជាប្រក្រតីឡើងវិញអ្វីទាំងអស់ សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយអីឡើងវិញ»។
លោកបានបន្តថា លោកបានដឹងឮពីប្រតិកម្មថ្នាំដែរក្រោយពីការចាក់។ តែរឿងនោះលោកចាត់ទុកថាជារឿងធម្មតាដែលមនុស្សមួយចំនួនមានប្រតិកម្មថ្នាំនោះបានសាបក្រោយពេលចាក់នោះ។
«ជាទំនុកចិត្តហ្នឹងខ្ញុំទុកចិត្ត ៩៩,៩ភាគរយ ដោយសារខ្ញុំមើលទៅថ្នាំហ្នឹងមកចាក់នៅក្រុងPhiladelphia អ្នកមុខអ្នកការឃើញគេចាក់ដែរហើយអត់មានប្រតិកម្មអីផង»។
លោក សារ៉ាយ យន់ រស់នៅក្នុងទីក្រុងTacoma រដ្ឋ វ៉ាស៊ីនតោន បានថ្លែងថា លោកមិនខ្លាចការចាក់វ៉ាក់សាំងដើម្បីការពារជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះទេ ដោយលោកមានការជឿជាក់លើអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដែលមានការស្រាវជ្រាវច្បាស់លាស់។
«ខ្ញុំទុកចិត្តព្រោះអីយើងដឹងហើយថ្នាំមិនមែនចេះតែធ្វើបាន។តាមធម្មតាទេកាលណាមុននឹងធ្វើថ្នាំចេញមកគឺថាអ្នកជំនាញការ អ្នកបច្ចេកទេសនេះគេធ្វើល្អិតល្អន់ណាស់។ អ៊ីចឹងខ្ញុំនឹងចាក់ប្រសិនបើជាតម្រូវថាខ្ញុំចាក់»។
លោកថាលោកបានចូលរួមធ្វើតេស្តជំងឺកូវីដ១៩ដែរកាលពីខែមុនតែមិនបានរកឃើញថាមានវិជ្ជមានទេ នៅពេលលោកឈឺដៃឈឺជើងនោះ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា លោកក៏នឹងមិនខ្លាចប្រតិកម្មថ្នាំដែរដោយសារលោកជឿជាក់ថានឹងមានពេទ្យជំនាញប្រសិនបើមានប្រតិកម្មពេលចាក់វ៉ាក់សាំងនោះ។
«បាទខ្ញុំមិនខ្លាចប្រតិកម្មទេព្រោះយើងមកនៅប្រទេសរីកចម្រើន អញ្ចេះទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយយើងមានពេទ្យមានអីសព្វបែបយ៉ាងទៅឃើញថា បើមានប្រតិកម្មយើងជឿថាយើងមានពេទ្យមានអ្នកជំនាញការនានាគេនឹងជួយបានហើយ»។
នៅមុនពេលលោកចាក់វ៉ាក់សាំងដែលផលិតដោយក្រុមហ៊ុន Pfizer និង BioNTech ដោយមានការផ្សព្វផ្សាយបន្តផ្ទាល់នោះ លោក Biden កាលពីថ្ងៃច័ន្ទបាននិយាយទៅកាន់គិលានុបដ្ឋាយិកាម្នាក់នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យមួយក្នុងទីក្រុង Newark រដ្ឋ Delaware ថា«ខ្ញុំត្រៀមខ្លួនរួចហើយ»។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំធ្វើនេះដើម្បីបង្ហាញថាពលរដ្ឋគួរតែត្រៀមខ្លួនដើម្បីចាក់វ៉ាក់សំាងនៅពេលវ៉ាក់សំាងមកដល់។ គ្មានអ្វីត្រូវបារម្ភនោះទេ»។
ភរិយារបស់លោកគឺអ្នកស្រី Jill Biden ត្រូវបានគេចាក់វ៉ាក់សំាងមួយដូសនៅប៉ុន្មានម៉ោងមុនលោក Biden នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យដែលនៅក្បែរផ្ទះរបស់អ្នកទំាងពីរដែរ។
មេដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិកផ្សេងៗទៀតដែលបានទទួលការចាក់វ៉ាក់សំាងកាលពីសប្ដាហ៍មុនរួមមានលោកអនុប្រធានាធិបតីលោក Mike Pence ប្រធានរដ្ឋសភាអ្នកស្រី Nancy Pelosi និងប្រធានក្រុមសំឡេងភាគច្រើននៃព្រឹទ្ធសភាលោក Mitch McConnell នៃគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។
លោក ងាវ ឈានស្រេង ខ្មែរអាមេរិកាំងនៅរដ្ឋ Minnesota បានថ្លែងថា នៅពេលដែលថ្នាំវ៉ាក់សាំងនេះត្រូវផ្តល់ជូនពលរដ្ឋទូលំទូលាយលោកនឹងចាក់ដោយគ្មានការភ័យខ្លាចទេ។
«ខ្ញុំត្រូវតែចាក់ព្រោះសហរដ្ឋអាមេរិកគេរើសថ្នាំល្អៗណាស់ ហើយសុទ្ធតែគេអ្នកចេះដឹង។ យើងខ្លាចអី?យើងមកនៅប្រទេសគេអភិវឌ្ឍន៍ល្អហើយ»។
លោកបានបន្តថា នៅរដ្ឋ Minnesota មានឆ្លងច្រើន រួមទាំងសមាជិកគ្រួសារលោកផង តែគាត់បានបង្ឃាំងខ្លួនឯងក្នុងផ្ទះតាមច្បាប់តាមការណែនាំ និងបានទទួលទានថ្នាំថែរក្សាសុខភាពហើយក៏ជា។
ពលរដ្ឋអាមេកាំងជាច្រើនក៏នៅមិនទាន់មានជំនឿនៅឡើយដែរក្នុងការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩របស់ក្រុមហ៊ុនចំនួនពីរនេះទោះបីទីភ្នាក់ងារស្បៀងអាហារនិងឱសថស.រ.អា.(FDA) បានសម្រេចឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការហើយក្តី។ ពួកគេមានដោយក្តីបារម្ភដូចជាវ៉ាក់សាំងគ្រុនឬវ៉ាក់សាំងជំងឺផ្តាសាយដែលតម្រូវឲ្យចាក់ជាប្រចាំឆ្នាំដែលខ្លះចាក់ហើយខ្លះមិនចាក់ក៏មាន។
វ៉ាក់សំាងកូវីដ១៩ ដែលផលិតដោយក្រុមហ៊ុន Moderna ក៏ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅតាមរដ្ឋនានាកាលពីថ្ងៃច័ន្ទក្រោយពីទីភ្នាក់ងារស្បៀងអាហារនិងឱសថរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក(FDA) បានអនុម័តឲ្យប្រើវ៉ាក់សាំងរបស់ក្រុមហ៊ុន Moderna នេះ ក្នុងករណីបន្ទាន់កាលពីថ្ងៃសុក្រ។
ការអនុញ្ញាតឲ្យប្រើវ៉ាក់សាំងក្រុមហ៊ុន Moderna និងក្រុមហ៊ុន Pfizer-BioNTech ដែលត្រូវបានអនុម័តកាលពីដើមខែធ្នូនោះគឺជាការវិវត្តយ៉ាងសំខាន់មួយក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងផលិតវ៉ាក់សំាងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅក្រោយពេលមជ្ឈមណ្ឌលប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង(CDC)របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសកាលពីដើមខែធ្នូថា ពលរដ្ឋអាមរិកាំងដែលមានហានិភ័យខ្ពស់នឹងទទួលវ៉ាក់សាំងមុនគេនៅពេលវ៉ាក់សាំងនេះទទួលបានការយល់ព្រមឲ្យប្រើប្រាស់សម្រាប់គ្រាអាសន្នពី ទីភ្នាក់ងារ FDA ក្រុមពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងមួយចំនួននៅតែមិនទាន់មានការទុកចិត្តទាំងស្រុងនៅឡើយដែរ ដោយខ្លះចោទសួរពីគុណភាពនិងប្រតិកម្មថ្នាំនេះ ទាក់ទងនឹងការបង្កដល់សុខភាពដល់ពួកគេទេប្រសិនបើគេប្រើប្រាស់។
លោកស្រី គួច ធានវី នាយិកាសមាគមគាំទ្រសុខភាព Khmer Health Advocates ដែលផ្តល់ឱវាទផ្នែកសុខភាពនិងផ្តល់សេវាកម្មសុខាភិបាលផ្នែកខ្លះមិនគិតថ្លៃក្នុងរដ្ឋ Connecticut អះអាងថាមានពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើនព្រួយបារម្ភចំពោះវ៉ាក់សាំងថ្មីនេះ។ លោកស្រីបានអះអាងថា ពួកគេបានសួរថាតើការប្រើប្រាស់នឹងមានផលប៉ះពាល់អ្វីប្រតិកម្មអ្វីដល់ពួកគេ។ ក្រៅពីអះអាងថាមានជាឃ្លីបវីដេអូពន្យល់ច្រើនអំពីរឿងសុខភាពពេលមានការឆ្លងរាតត្បាតវិធី ការពារ និងរឿងវ៉ាក់សាំងនេះផងនោះ លោកស្រី គួច ធានវីបានពន្យល់ថា ការប្រើប្រាស់ត្រូវប្រយ័ត្នហើយត្រូវមើលពីវិធីឬរបៀបប្រើដែលគេប្រាប់ជាមុនសិនហើយក៏ត្រូវតាមមើលព័ត៌មានថាតើវ៉ាក់សាំងនោះត្រូវរដ្ឋាភិបាលប្រកាសឲ្យប្រើឬទេ?
«ហើយខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់នេះ ជម្រាបបងប្អូនខ្មែរយើងថាសំខាន់ណាស់បើសិនណាជាគេមានវ៉ាក់សាំងហ្នឹងធម្មតាគេមិនដែលចេះតែយកមកចាក់ទេគឺគេប្រាប់យើងមុន មួយ ពីរ បី បួន ប្រាំ អ៊ីចឹងទៅគឺដើម្បីឲ្យយើងមានទំនុកចិត្តមុននឹងចាក់»។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថាសម្រាប់លោកស្រីផ្ទាល់ខ្លួន លោកស្រីនឹងចាក់វ៉ាក់សាំងនេះព្រោះជារឿងសំខាន់សម្រាប់សុខភាព។
មនុស្សនៅជុំវិញពិភពលោកចំនួនជាង ៧៨លាននាក់ បានឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណានិងចំនួនជាង១លាន៧សែននាក់បានស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ១៩ដែលផ្ទុះឡើងដំបូងនៅក្នុងទីក្រុងវូហានប្រទេសចិន។ នេះបើតាមតួលេខនៃសាកលវិទ្យាល័យ John Hopkins កាលពីថ្ងៃពុធ។ ដោយឡែកពលរដ្ឋអាមេរិកាំងចំនួនជាង ១៨លាននាក់ បានឆ្លងហើយពលរដ្ឋអាមេរិកចំនួនជាង ៣២ម៉ឺននាក់ បានស្លាប់។
អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានចាប់ផ្តើមប្រកាសអាសន្នទូទាំងពិភពលោក កាលពីខែមីនាឆ្នាំ២០២០ក្រោយពេលដែលជំងឺនេះបានឆ្លងរាតត្បាតជាសាកលខ្លាំងឡើងធ្វើឲ្យមានការបិទប្រទេសបិទសេដ្ឋកិច្ច បិទការធ្វើដំណើរបិទសាលារៀន បិទការិយាល័យធ្វើការរដ្ឋនិង ឯកជន ហើយបង្កជាការប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្ម មុខជំនួញធ្ងន់ធ្ងរនិងជំរុញឲ្យមនុស្សផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបទក្នុងការរស់នៅនិងទំនាក់ទំនងជាដើមនោះ។
ការដឹកជញ្ជូនវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ មានការការពារពីមន្ត្រីសន្តិសុខ ហើយនឹងផ្ទុកនៅក្នុងទូទឹកកកដែលមានចាក់សោរត្រឹមត្រូវ។ ក្រុមពលរដ្ឋដែលប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ដូចជាមនុស្សវ័យចំណាស់នៅមណ្ឌលមនុស្សចាស់ជរា និងបុគ្គលិកសុខាភិបាលនឹងទទួលបានការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះមុនគេ។
កាលពីថ្ងៃសុក្រទីភ្នាក់ងារ FDA បានអនុញ្ញាតឲ្យមានការប្រើក្នុងគ្រាបន្ទាន់នូវវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩របស់ក្រុមហ៊ុន Moderna នេះ។ នេះគឺជាវ៉ាក់សាំងលើកទី ២ ហើយ ដែលទីភ្នាក់ងារនេះបានអនុញ្ញាតឲ្យប្រើ។
វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩លើកទីមួយ ដែលទីភ្នាក់ងារនេះបានអនុញ្ញាតគឺវ៉ាក់សាំងដែលផលិតរួមគ្នាដោយក្រុមហ៊ុន Pfizer និងក្រុមហ៊ុន BioNTech ដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យប្រើកាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែធ្នូកន្លងទៅនេះ៕