មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សរបស់សមាគមអាដហុក ក្នុងខេត្តកោះកុង និងខេត្តរតនគិរី អះអាងថា ការជួបប្រជុំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាក់ទងនឹងការចែករំលែកចំណេះដឹងអំពីសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ត្រូវបានតាមដានដោយកម្លាំងសមត្ថកិច្ច។ ពួកគេចាត់ទុកថា នេះជាគំរាមកំហែងនិងបំបិទសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនៃសមាគមអាដហុក ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ថោង ច័ន្ទដារ៉ាថ្លែងប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា ការរៀបចំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពី «ការលើកកម្ពស់សេរីភាពបញ្ចេញមតិ» ដែលធ្វើឡើងនៅក្នុងឃុំជីខក្រោម ស្រុកស្រែអំបិល ខេត្តកោះកុង កាលពីថ្ងៃពុធនិងនៅព្រហស្បតិ៍នេះ ត្រូវបានតាមដានដោយកម្លាំងអាជ្ញាធរ ដោយពួកគេចុះមកថតរូប និងរាយការណ៍ទៅថ្នាក់លើ។ លោកបន្តថា ការថតរូបនេះនាំឲ្យមានការទាស់ពាក្យសម្តីជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ដែលចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ ដែលមានគ្នាប្រមាណ ៣០ នាក់។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋសហការ។ គេក៏មិនថាអីដែរ គ្រាន់តែថា យករបាយការណ៍ទៅឲ្យមេ។ គេរាយការណ៍ចំនួនប្រជាពលរដ្ឋ ហើយនិងវគ្គយើង អំពីអី»។
មន្រ្តីសមាគមអាដហុក លោក ថោង ច័ន្ទដារ៉ា ឲ្យដឹងថា ប៉ូលិស ៣ នាក់ និងប៉េអឹម ២ នាក់ បានចុះមកផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋម្នាក់ ដែលជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាល ហើយបានថតរូបការប្រជុំនេះនិងថតលេខរថយន្តរបស់គ្រូបណ្តុះបណ្តាល ដែលមកពីភ្នំពេញផងដែរ។ លោកបន្ថែមថា ការដែលពលរដ្ឋចូលរួមជា«សកម្មភាពស្របច្បាប់និងគាំទ្រដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជារូបភាពមួយជាការដាក់សម្ពាធ។ អាជ្ញាធរឲ្យប្រជាពលរដ្ឋភិតភ័យ... ភ័យខ្លាចដែរ...សម្រាប់អ្នកដែលមិនសូវចេញមុខសកម្មមានអារម្មណ៍មិនសូវសុខស្រួល។ ដូចថាសមត្ថកិច្ចមកតាមដានមកឃ្លាំមើលអ៊ីចឹង»។
បើតាមមន្រ្តីអាដហុក អ្នកចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះភាគច្រើនជាប្រជាពលរដ្ឋដែលមកពីសហគមន៍មានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅរបស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់។
អ្នកភូមិម្នាក់ដែលចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ គឺអ្នកស្រី ភាព តេង អាយុ ៣០ ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងឃុំកណ្តោល ស្រុកបុទុមសាគរ មានប្រសាសន៍ថា ប៉ូលិសបានឡើងមកលើផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋ ហើយថតរូបរបស់អ្នកភូមិដែលកំពុងចូលរួមបណ្តុះបណ្តាល ដោយមិនបានសុំការអនុញ្ញាត។
អ្នកស្រីដែលមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ មានប្រសាសន៍ថា នេះជាការរឹតត្បិតមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ។
អ្នកស្រីដែលមានកូនពីរនាក់ថ្លែងថា៖ «មានការរឹតត្បិតខ្លាំងមែនទែន ព្រោះអីអត់ឲ្យយើងមានសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ ក្នុងការដើរសេរី។ ភាគច្រើនប្រជុំច្រើនកន្លែងអ្នកមានទំនាស់ដីធ្លី ដូចគ្នាពួកខ្ញុំទៅចូលរួមដឹង តែប៉ូលិសមកហើយហាមឃាត់អ៊ីចឹង មិនឲ្យយើងជួបជុំគ្នា។ អាងអីយកលេស អាកូវីដ១៩»។
អធិការស្រុកស្រែអំបិល លោក ហួន នុន មានប្រសាសន៍ថា ការចុះទៅសួរនាំ គឺដើម្បីការពារប្រជាពលរដ្ឋ ដោយសារមានការណែនាំកុំឲ្យមានការជួបជុំ ដើម្បីកុំឲ្យឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩។ លោកបន្តថា ការដែលសមត្ថកិច្ចទៅសួរនាំ ដោយសារចង់ដឹងអំពីគោលបំណងនៃការជួបជុំ ដែលលោកថា ត្រូវតែជូនដំណឹងទៅអាជ្ញាធរឲ្យបានដឹងជាមុន។
លោកប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា៖ «កម្លាំងយើងទៅនេះ គឺទៅការពារប្រជាពលរដ្ឋ។ ទៅស្តាប់ព័ត៌មាន(ពី)ប្រជាពលរដ្ឋ។ តើប្រជាពលរដ្ឋប្រជុំអំពីបញ្ហាអី ហើយបើសិនជាមានអង្គការចូលរួម តើមានការអនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធរមានសុំច្បាប់(ដែរឬទេ)»។
អធិការស្រុកស្រែអំបិលរូបនេះបន្តថា សមាគមអាដហុកមិនសហការនិងមិនផ្តល់ព័ត៌មាននោះទេ ហើយចោទថា សមាគមនេះរៀបចំការជួបជុំនេះដោយលាក់លៀម។
លោកបន្ថែមថា៖ «ថាសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ចុះសមត្ថកិច្ច? សមត្ថកិច្ចអត់មានសិទ្ធិទេអ៊ីចុះ? ប្រជាពលរដ្ឋក៏មានសិទ្ធិសមត្ថកិច្ច ក៏មានសិទ្ធិដូចប្រជាពលរដ្ឋអ៊ីចឹង។ មានសិទ្ធិការពារសន្តិសុខសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋ»។
ការចុះតាមដាននិងឃាត់ការជួបជុំ ក៏កើតមានឡើងនៅខេត្តផ្សេងទៀតដែរ ដូចជាខេត្តស្ទឹងត្រែង ខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខេត្តរតនគិរីជាដើម។
មន្រ្តីសម្របសម្រួលរបស់សមាគមអាដហុក ក្នុងខេត្តរតនគិរី លោក ឌិន ខន្នី មានប្រសាសន៍ថា កាលពីដើមខែសីហា ការជួបជុំដើម្បីសិក្សាអំពីសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ក្នុងឃុំយ៉ាទុង និងឃុំសេសានក្នុងស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី ក៏ត្រូវបានហាមឃាត់ផងដែរ។ លោកបន្តថា អាជ្ញាធរមិនបានផ្តល់ហេតុផលច្បាស់លាស់នៃការហាមឃាត់នោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដល់ពេលថ្ងៃទី៥ថ្ងៃទី៦ទី៧ (ខែសីហា) ខ្ញុំទៅធ្វើនៅឃុំសេសានមួយទៀតអាហ្នឹង គឺស្រុកគេអត់ឲ្យធ្វើតែម្តង។ ប៉ុន្តែខ្ញុំអត់ឈប់ទេ។ ខ្ញុំនៅតែធ្វើសកម្មភាពអ៊ីចឹង។ ហើយពេលដែលយើងធ្វើទៅ ក៏អត់ឃើញមានប៉ូលិសអីមកច្រងេងច្រងាងសួរយើងដែរ។ បើនៅឃុំយ៉ាទុងមានមេឃុំ មានមន្រ្តីប៉ុស្តិ៍មកអង្គុយចាំនៅកន្លែងយើងធ្វើហ្នឹង។ សុំអង្វរយើងង៉ោចៗ បងអើយ បងឯងផ្អាកសិនទៅ! បើស្រុកគេ(ថាអត់ឲ្យ)អ៊ីចឹងហើយខ្ញុំមិនហ៊ានទេ។ បើមិនអ៊ីចឹង គេបន្ទោសខ្ញុំហើយ»។
អភិបាលស្រុកអូរយ៉ាដាវ លោក ម៉ា វិចិត្រ មានប្រសាសន៍ថា ការហាមឃាត់ការជួបជុំនេះ ដោយសារមានការព្រួយបារម្ភអំពីការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩ មិនពាក់ព័ន្ធនឹងការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការជួបប្រជុំនោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយចុះខ្ញុំសួរថា បើកូវីដហ្នឹងវាឆ្លងទៅ! សិទ្ធិហ្នឹងជួយបានទេ? ..... បើសិនកូវីដហ្នឹងវាឆ្លងទៅ សហគមន៍ទៅសិទ្ធិហ្នឹងវាជួយយ៉ាងម៉េច?.... ពីមុនមកខ្ញុំមិនដែលហាមឃាត់អី? កន្លងទៅដែលមិនទាន់មានការរីករាលដាលកូវីដហ្នឹង។ អូនឯងគ្រាន់តែប្រៀបធៀបប៉ុណ្ណឹងដឹងហើយ»។
លោក អំ សំអាត នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលនិងការពារសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ មានប្រសាសន៍ថា កន្លងទៅ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមួយចំនួនបានរឹតត្បិតសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនិងមន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលនៅថ្នាក់ក្រោម ក្នុងការជួបជុំរបស់ពួកគេ ដែលនាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការភាពភ័យខ្លាចក្នុងការជួបជុំ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«ប្រជាពលរដ្ឋដែលជួបនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក៏រងនូវការភិតភ័យដែរ ពីព្រោះគាត់មានការបារម្ភនៅពេលដែលជួប ហើយគាត់អាចនឹងត្រូវមានការកត់សម្គាល់ ឬមានការសួរនាំពីអាជ្ញាធរ»។
គួរបញ្ជាក់ថា សេរីភាពនៃការប្រមូលផ្តុំនិងការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានមើលឃើញថារឹតត្បិត និងតាមដានយ៉ាងតឹងរ៉ឹង ចាប់តាំងពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិត្រូវបានរំលាយចោលកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។ មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សបន្តថា អំឡុងពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩នេះ ការជួបជុំនិងការបញ្ចេញមតិកាន់តែត្រូវបានរឹតត្បិត៕
