ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

​ពលរដ្ឋ​នៅ​រដ្ឋ​ Rakhine បង្ហាញ​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ដំណើរ​ការ​ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្តន៍​របស់​ជនជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា


ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​រដ្ឋ Rakhine កាន់​ព្រះ​ពុទ្ធ​សាសនា​បាន​រត់​គេច​ចេញ​ពី​ភាព​វឹកវរ​នៅ​តំបន់ Maungdaw កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៧ នៅ​ទីក្រុង Sittwe រដ្ឋ Rakhine។
ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​រដ្ឋ Rakhine កាន់​ព្រះ​ពុទ្ធ​សាសនា​បាន​រត់​គេច​ចេញ​ពី​ភាព​វឹកវរ​នៅ​តំបន់ Maungdaw កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៧ នៅ​ទីក្រុង Sittwe រដ្ឋ Rakhine។

មិន​មាន​តែ​ក្រុម​សមាជិក​នៃ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​និង​ជនជាតិ​ភាគតិច​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ដែល​បាន​រត់​គេច​ទៅ​ប្រទេស​បង់ក្លាដែស​ទេ​ ដែល​រិះ​គន់​ទៅ​លើ​គម្រោងកម្មវិធី​ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្ត​ន៍​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ សូម្បី​តែ​ពលរដ្ឋ​កាន់​សាសនា​ព្រះ​ពុទ្ធ​នៅ​រដ្ឋ​ Rakhine ក៏​បាន​បញ្ចេញ​ពី​អារម្មណ៍​មិន​ពេញ​ចិត្តនឹង​ដំណើរ​ការ​នេះ​ដែរ។

រហូត​មក​ទល់​ពេល​នេះ ​មាន​រយៈ​ពេល​ជាង​២​ខែ​ហើយ​ចាប់​តាំង​ពី​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​ និង​បង់ក្លាដែស​បាន​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្តន៍​ជន​ជាតិ​រ៉ូហ៊ីង​យ៉ា​ដែល​មាន​ចំនួន​ប្រមាណ​៧០​ម៉ឺន​នាក់​ ដែល​បាន​រត់​គេច​ពី​រដ្ឋ​ Rakhine នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​ ក្រោយ​ពេល​មាន​ការ​បង្ក្រាប​យ៉ាង​ព្រៃផ្សៃដោយ​ពួក​យោធា​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន។​ ប៉ុន្តែ​ដំណើរ​ការ​បញ្ចូន​ត្រឡប់​មក​វិញ​នេះ​ បាន​ជាប់​គាំង។

ទិដ្ឋភាព​ពី​លើ​អាកាស​ទៅ​លើ​ភូមិ​មួយ​របស់​ជន​ជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅ​ជិត​ក្រុង Maungdaw នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​រដ្ឋ north Rakhine កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា ២០១៧។
ទិដ្ឋភាព​ពី​លើ​អាកាស​ទៅ​លើ​ភូមិ​មួយ​របស់​ជន​ជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅ​ជិត​ក្រុង Maungdaw នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​រដ្ឋ north Rakhine កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា ២០១៧។

ពុទ្ធសាសនិក​ដែល​មិន​សប្បាយ​ចិត្ត​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​ Rakkhin

លោក Sein Gyaw គឺ​ជា​មេដឹកនាំ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​រូប​នៅ​រដ្ឋ Rakhine។ ​លោក​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​ VOA ថា ​ពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​មាន​ការ​ធុញ​ទ្រាន់​ណាស់​ពី​ព្រោះ​មិន​មាន​អ្នក​ណា​ទៅ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​ពួក​គេអំពី​បញ្ហា​នេះ​ទេ។

«រដ្ឋាភិបាល​មិនបាន​ពិភាក្សា​ជាមួយ​ប្រជាជន​អំពី​បញ្ហា​នេះ​ទេ ហើយ​មនុស្ស​ច្រើន​ណាស់​ដែល​បារម្ភ​ពី​រឿង​នេះ។ ​លោក Sein Gyaw ថ្លែង​បន្ត​ថា ពល​រដ្ឋ​ជា​ច្រើន​នៅ​រដ្ឋ​ Rakhine នេះ​បារម្ភ​ថា​ អ្នក​ដែល​វិល​ត្រឡប់​តាម​រយៈ​កម្មវិធី​នេះ​ អាច​រួម​មាន​ពួក​ភេរវជន​ ដោយ​ពួក​គេ​សំដៅ​ទៅ​លើ​«កង​ទ័ព​សង្គ្រោះ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ Arakan» ​ដែល​ជា​ក្រុម​មួយ​បាន​បើក​ការ​វាយ​ប្រហារ​ជា​ច្រើន​លើក​កាល​ពី​ខែ​សីហា ​ហើយ​ការ​វាយ​ប្រហារ​នោះ​បាន​នាំ​ទៅ​ដល់​ការ​បង្ក្រាប​របស់​ពួក​យោធា។

លោក Sein Gyaw បាន​និយាយ​ថា៖ ​«មនុស្ស​នៅ​ទី​នេះ​មិន​ចង់​វាយ​ប្រយុទ្ធគ្នា​ជាមួយ​ពួក​អ្នក​កាន់​សាសនា​ឥស្លាម​ទេ។ ​ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​ក៏​មិន​យល់​ស្រប​ថា​ ពួក​មូស្ល៊ីម​ទាំង​នោះ​ជា​ពលរដ្ឋ​ប្រទេស​នេះ​ដែរ។ ពួក​គេ​មិន​ចង់​ឲ្យ​មនុស្ស​ដែល​មិន​មាន​អត្តសញ្ញាណ​ជា​ពលរដ្ឋ​ទាំង​នេះ​ត្រឡប់​ចូល​ប្រទេស​នេះ​វិញ​ទេ»។ លោក​ថ្លែង​ដូច្នេះ​ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ការ​យល់​ឃើញ​ដូច​ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​របស់​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​ដែរ​ ដែល​ពួក​គេ​និយាយ​ថា ​ពួក​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​មិន​មែន​ជា​«ពូជសាសន៍​ផ្លូវ​ការ»​របស់​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​ទេ។

រូបឯកសារ៖ អ្នក​កាន់​សាសនា​ព្រះ​ពុទ្ធ​មនុស្ស​បាតុកម្ម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​មីយ៉ាន់ម៉ា​កុំ​ឲ្យ​បញ្ជូន​ជន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​កាន់​សាសនា​ឥស្លាម​ពី​បង់ក្លាដែស​វិញ។
រូបឯកសារ៖ អ្នក​កាន់​សាសនា​ព្រះ​ពុទ្ធ​មនុស្ស​បាតុកម្ម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​មីយ៉ាន់ម៉ា​កុំ​ឲ្យ​បញ្ជូន​ជន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​កាន់​សាសនា​ឥស្លាម​ពី​បង់ក្លាដែស​វិញ។

ភាព​ចលាចល​ប៉ះពាល់​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច

នៅ​ឯ​ទីផ្សារ​មួយ​កណ្ដាល​ទីក្រុង​ Sittwe ​ដែល​ជា​ក្រុង​របស់​រដ្ឋ​ Rakhine ​អ្នក​លក់​បន្លែ​ម្នាក់​គឺ​អ្នកស្រី​ Daw Hla Khin ​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​ VOA ​ថា​ ការ​លក់ដូរ​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​នេះ​លក់មិន​ដាច់​ខ្លាំងឡើង​ហើយ​ ក្នុង​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ ជា​ពិសេស​ចាប់​តាំង​ពី​មាន​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​អំពើ​ហិង្សា​កាល​ពី​ខែ​សីហា​មក។

អ្នក​ស្រី​និយាយ​ថា៖ «ឆ្នាំ​នេះ យើង​ឃើញ​ថាការ​លក់ដូរ​កាន់​តែ​ចុះថយ​តិច​ទៅៗ។​ យើង​មិន​សប្បាយ​ចិត្ត​រឿង​នេះ​ទេ។​ ចាប់​តាំង​ពី​ជម្លោះ​បាន​កើ​តឡើង​ ការ​លក់​បន្លែ​របស់​យើង​ស្ទើរ​តែ​លក់​លែង​ដាច់ ហើយ​ យើង​មិន​អាច​រក​ប្រាក់​បាន​ទៀត​ទេ»។​

បើ​ទោះ​បី​ជា​អ្នក​ស្រី​និយាយ​ថា​អ្នក​ស្រី​ចង់​ឃើញ​ជម្លោះ​ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​ក៏​ដោយ​ អ្នក​ស្រី ​Hla Khin Myint និយាយ​ថា អ្នក​ស្រី​មិន​សូវ​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​ទេ​អំពី​ការ​យល់​ឃើញ​លើ​ដំណើរ​ការ​ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្ត​ន៍នេះ។​ អ្នក​ស្រី​មិន​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​ថា​ ពល​រដ្ឋ​នៅ​រដ្ឋ Rakhine​ អាច​រស់​នៅ​ត្រូវ​គ្នា​ជាមួយ​នឹង​ជន​ជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ឬ​យ៉ាង​ណា​ទេ​ ដោយ​សារ​តែមាន​ការ​ស្អប់​គ្នា​ខ្លាំង​ ​ចាប់​តាំង​ពី​អំពើ​ហិង្សា​បាន​ឆេះ​ឡើង​នៅ​ទូទាំង​រដ្ឋ ​Rakhine​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១២។

លោក ​Hla Thein ដែល​ជា​អ្នក​លក់​បន្លែ​ម្នាក់​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ផ្សារ​នេះ​ដែរ ​មាន​ភាព​ក្លាហាន​ក្នុង​ការ​និយាយ​ពី​រឿង​នេះ​ដោយ​លោក​និយាយ​ថា៖

«ពួក​មូស្ល៊ីម​ជា​អ្នក​បើក​ការ​វាយ​ប្រហារ​នេះ។ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ដោយ​សារ​តែ​ពួក​គេ​មិន​ចង់​រស់​នៅ​ចុះ​សម្រុង​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​នៅ​រដ្ឋ Rakhine នេះ។ ពួក​គេ​មិនចង់​រស់​នៅ​ជាមួយ​ពួក​យើង ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​យើង​ក៏​មិន​អាច​រស់​នៅ​ជាមួយ​ពួក​គេ​ដែរ»។

បញ្ហា​នានា​ក្នុង​ដំណើរការ​(ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្តន៍)

កាល​ពី​ខែ​មុន រដ្ឋាភិបាល​មីយ៉ាន់ម៉ា​បាន​និយាយ​ថា ក្រោយ​ពេល​បាន​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​ រូបថត និង​ភូមិឋាន​របស់​មនុស្ស​ដែល​បាត់​បង់​ទី​ជម្រក​ចំនួន​៨,០៣២​ ដែល​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​ប្រទេស​បង់ក្លាដែស ​មាន​មនុស្ស​តែ​១៩៣​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​ចំណោម​ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​គេ​រក​ឃើញ​អត្តសញ្ញាណ​ថា​ធ្លាប់​បាន​រស់​នៅ​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា។​តែ​ពលរដ្ឋ​ទាំង​១៩៣​នោះ​មិនប្រាកដ​ថានឹង​ព្រម​ត្រឡប់​ទៅវិញ​ដោយស្ម័គ្រ​ចិត្តឬទេ។

រូបឯកសារ៖ ជន​ភៀស​ខ្លួន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
រូបឯកសារ៖ ជន​ភៀស​ខ្លួន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា។

លោក ​Win Myat Aye រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​កិច្ចការ​សង្គម​ សង្គ្រោះ​និង​ការ​ផ្លាស់​ទី​លំនៅ​ មិន​អាច​ទាក់​ទង​សុំ​ការ​ពន្យល់​បាន​ទេ។

ជន​ជាតិ​រ៉ុហ៊ីងយ៉ាង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​បង់ក្លាដែស​បាន​បង្ហាញ​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ការ​វិល​ត្រឡប់​មក​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​វិញ​ដោយ​មាន​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​លើ​សុវត្ថិភាព​របស់​ពួក​គេ។

ថា​តើ​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​មាន​ភាព​ស្មោះ​ត្រង់​កម្រិត​ណា​ក្នុង​ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ជន​ជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ត្រឡប់​មក​ប្រទេស​នេះ​វិញ ​នៅ​ពេល​នេះ​វា​នៅ​តែ​ចោទ​ជា​សំណួរ​ទៅមុខ​ ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ដោយ​ឧត្តមសេនីយ៍​ជាន់​ខ្ពស់ ​Min Aung Hlaing ដែលបាន​រិះ​គន់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ជន​ជាតិ​ភាគ​តិច​មូស្ល៊ីម​នេះ។

នៅ​ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​មួយ​នៅ​រដ្ឋ Kachin ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​២៦​មីនា ​ឧត្តមសេនីយ៍​រូប​នេះ​បាន​ហៅ​ក្រុមជន​ជាតិ​នេះ​ថា​ជា​ជន «Bengalis» ដែល​ជា​ពាក្យ​សំដៅ​ដល់គំនិត​មួយ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា ពួក​គេ​គឺ​ជា​ជន​អន្តោប្រវេសន៍​ខុស​ច្បាប់​ ហើយ​លោក​និយាយ​ថា​ «ពួក​គេ​មិន​មាន​អប្បកិរិយា​ឬ​វប្បធម៌​ដូច​ជនជាតិ​ភាគតិចនានា​ក្នុងប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​ទេ»។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ភាព​តាន​តឹង​ត្រូវ​បាន​បញ្ឆេះ​ដោយ​សារ​តែ​ពួក​ Bengalis ទាមទារ​សញ្ជាតិ»។

ការ​អត្ថាធិប្បាយ​បែប​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស្តី​បន្ទោស​យ៉ាង​ខ្លាំង​មួយ​ពី​អគ្គលេខាធិការ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​លោក​ Antonio Guterres ​ដោយ​លោក​បាន​និយាយ​ថា «វា​ជា​ការ​ចាំ​បាច់​ដែលលក្ខខណ្ឌ​នានា​ត្រូវ​ដាក់​ឲ្យ​អនុវត្ត​ដើម្បី​ធានា​បាន​ថា​ ជនជាតិ​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​អាច​ត្រឡប់​ទៅ​ផ្ទះ​របស់​ពួក​គេ​វិញ​ដោយ​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ ដោយ​សុវត្ថិភាព​ និង​ប្រកប​ដោយ​កិត្តិយស៕

ប្រែ​សម្រួល​ដោយ នៀម ឆេង

XS
SM
MD
LG