ប្រទេសថៃកំពុងលេចឡើងជាបណ្ដាញដោយផ្ទាល់ដ៏ចម្បងមួយរបស់រុស្ស៊ីសម្រាប់គ្រឿងបន្លាស់ម៉ាស៊ីននិងកុំព្យូទ័រដែលអាចយកទៅប្រើសម្រាប់ផ្នែកយោធាបាន។ ក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសថៃបានរងការចោទប្រកាន់ថាបានជួយរុស្ស៊ីឲ្យគេចពីការត្រួតត្រារបស់បស្ចិមប្រទេសលើការនាំចេញ ដែលការត្រួតត្រានោះមានបំណងបង្អាក់សង្គ្រាមរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន។
ចាប់តាំងពីពេលដែលរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានពេញទំហឹងលើអ៊ុយក្រែននៅខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០២២ មក សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនចំនួន ៧ នៅក្នុងប្រទេសថៃសម្រាប់ការនាំចេញ «ទំនិញដែលមានអាទិភាពខ្ពស់» ទាំងនេះទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ី ដែលការនាំចេញចុងក្រោយគឺនៅខែធ្នូឆ្នាំមុន។
ទិន្នន័យផ្នែកពាណិជ្ជកម្មដែលបានចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំមុនដោយក្រុមហ៊ុន S&P Global ដែលជាក្រុមហ៊ុនវិភាគហិរញ្ញវត្ថុនិងសេវាកម្មនៅទីក្រុង New York ក៏បានបង្ហាញឲ្យឃើញអំពីការកើនឡើងខ្ពស់នៃការនាំចេញទំនិញទាំងនេះពីប្រទេសថៃតាំងពីឆ្នាំ ២០២២ មកផងដែរ។
ប្រទេសថៃមិនត្រូវបានលើកឡើងនោះទេនៅពេលដែលក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុនិងក្រសួងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកចាប់ផ្ដើមព្រមាននៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ២០២៣ ថាប្រទេសទីបីត្រូវបានប្រើដើម្បីបញ្ជូនទំនិញអាទិភាពខ្ពស់នានាទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ីដែលជាវិធីដើម្បីបញ្ចៀសការត្រួតត្រាលើការនាំចេញរបស់ក្រុមបស្ចិមប្រទេស។
លោក Byron McKinney អ្នកជំនាញផ្នែកហានិភ័យទណ្ឌកម្មនិងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់នៅក្រុមហ៊ុន S&P Global Market Intelligence បានប្រាប់ VOA អំពីការស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមរបស់លោកថា៖ «ដូច្នេះ វាគឺជាការភ្ញាក់ផ្អើលដែលឃើញប្រទេសថៃ...ជាប្រទេសឬទីតាំងថ្មីដែលបានជាប់ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងការទូទាត់ទំនិញប្រភេទនេះ»។
លោក McKinney បាននិយាយថា សង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលប៉ះពាល់ដោយសារទណ្ឌកម្មគឺ «ប្រៀបដូចជាទឹកនៅក្នុងស្ទឹងដូច្នេះដែរ ដោយប្រសិនបើអ្នកព្យាយាមបង្អាក់វានៅកន្លែងមួយ វានឹងព្យាយាមហូរទៅកន្លែងផ្សេង។ ដូច្នេះប្រទេសថៃគឺលេចឡើងដូច្នេះដែរ គឺជាប្រទេសដែលពីដើមមិននៅកន្លែងហ្នឹងសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនទំនិញឆ្លងប្រទេសឬក៏ការដឹកជញ្ជូនទំនិញទាំងនេះនោះទេ ប៉ុន្តែបានលេចឡើងក្លាយជាប្រទេសដូចនេះនៅពេលក្រោយមក»។
ក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនៃការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីកាលពីឆ្នាំ ២០២២ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ការត្រួតត្រាលើការនាំចេញលើទំនិញអាទិភាពខ្ពស់រាប់សិបមុខដូចជា
បាដាងគ្រាប់មូលនិងបន្ទះឈីបតូចជាដើមដែលខ្លួនថារុស្ស៊ីត្រូវការខ្លាំងបំផុត «ដើម្បីបន្តទៅមុខនូវការវាយប្រហារដ៏ឃោរឃៅរបស់ខ្លួនលើអ៊ុយក្រែន»។ ទំនិញទាំងនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាទំនិញដែលអាចប្រើបានពីរមុខដោយសារតែវាអាចប្រើសម្រាប់ផ្នែកស៊ីវិលផងនិងយោធាផង។
របាយការណ៍ឆ្នាំ ២០២៤ របស់លោក McKinney និងក្រុមរបស់លោកបានបង្ហាញថាប្រទេសចិននាំចេញឬក៏នាំចេញឡើងវិញនូវទំនិញទាំងនេះភាគច្រើនទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ីតាំងពីពេលដែលរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនមក ដោយក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ គឺមានតម្លៃរហូតដល់ទៅជាង ៦ ពាន់លានដុល្លារ។ របាយការណ៍នេះក៏បង្ហាញផងដែរអំពីប្រទេសផ្សេងទៀតក្រៅពីប្រទេសថៃដែលដឹកជញ្ជូនទំនិញដូចនេះជាច្រើនទៀតទៅរុស្ស៊ី។
ប៉ុន្តែ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៤ ដែលការនាំចេញនិងការនាំចេញឡើងវិញរបស់ប្រទេសទាំងនេះទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ីដែលរបាយការណ៍នេះបានកត់ត្រា ប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសដែលមានការកើនឡើងខ្លាំងបំផុតជាងប្រទេសណាៗទាំងអស់ដោយកើនពី ៨,៣ លានដុល្លារនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ទៅដល់ ៩៨,៧ លានដុល្លារនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដែលជាការកើនឡើងលើស ១.០០០%។
ការដឹកជញ្ជូនទំនិញរបស់ថៃនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ក៏រួមមានផងដែរនូវទំនិញអាទិភាពខ្ពស់ដ៏រសើបបំផុតមួយផ្នែកធំផងដែរដូចជាបន្ទះឈីបតូចដែលទីភ្នាក់ងារគយនិងការពារព្រំដែនអាមេរិកចាត់ទុកថាជាទំនិញអាទិភាពទីមួយ។
ទិន្នន័យនាពេលថ្មីៗនេះបន្ថែមទៀតដែលក្រុមហ៊ុន S&P Global បានចែកចាយជាមួយនឹង VOA បានបង្ហាញថា ការនាំចេញនិងការការនាំចេញឡើងវិញរបស់ថៃនូវទំនិញអាទិភាពខ្ពស់ទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ីជាថ្មីម្ដងទៀតបានកើនលើស ៩០ លានដុល្លារនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនដែលចុះបញ្ជីនៅក្នុងប្រទេសថៃចំនួន ៧ នៅក្នុងរយៈពេល ១៣ ខែចុងក្រោយនេះ។
ក្រុមហ៊ុនដំបូងគេគឺក្រុមហ៊ុន NAL Solutions ដែលត្រូវបានដាក់ទណ្ឌកម្មនៅខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤។ នៅក្នុងការប្រកាសអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកបានបញ្ជាក់ថាក្រុមហ៊ុននេះគឺជាផ្នែកមួយនៃបណ្ដាញក្រុមហ៊ុនដែលគ្រប់គ្រងដោយលោក Nikolai Aleksandrovich Levin ដែលជាជនជាតិរុស្ស៊ី ដែលបញ្ជូនគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកនិងទំនិញផ្សេងទៀតពីសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសផ្សេងទៀតទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មក្រុមហ៊ុន ៥ ទៀតនៅក្នុងប្រទេសថៃកាលពីខែតុលាឆ្នាំមុន។ ក្នុងចំណោមនោះមានក្រុមហ៊ុន Intracorp ផងដែរ ដែលក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកចោទថាបានបង្កើតក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗដែលបញ្ជូនទំនិញអាទិភាពខ្ពស់ទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកក៏ដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុន Siam Expert Trading របស់ថៃកាលពីខែធ្នូឆ្នាំមុនផងដែរ និងបានភ្ជាប់ក្រុមហ៊ុននេះជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន TGR Group ដែលខ្លួនហៅថាជា «បណ្ដាញអន្តរជាតិរីកឡើងនៃអាជីវកម្មនិងបុគ្គលិកដែលបានសម្របសម្រួលការបញ្ចៀសទណ្ឌកម្មដ៏សំខាន់តាងនាមឲ្យក្រុមឥស្សរជនរុស្ស៊ី»។
ក្រុមហ៊ុន ៥ ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំង ៧ មិនបានឆ្លើយតបចំពោះសំណើម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់ VOA ដែលសុំមតិយោបល់លើរឿងទណ្ឌកម្មនេះទេ ហើយ VOA ក៏ទាក់ទងមិនបានចំពោះក្រុមហ៊ុនពីរទៀតផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលថៃនិងក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃដែលមើលការខុសត្រូវលើការនាំចេញរបស់ប្រទេសថៃនិងការផ្ដល់អាជ្ញាបណ្ណដល់ក្រុមហ៊ុនក៏មិនបានឆ្លើយតបចំពោះសំណើសុំបញ្ចេញមតិរបស់ VOA នោះដែរ។
តាំងពីពេលដែលរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានពេញទំហឹងលើអ៊ុយក្រែនមក ថៃមានចំណាប់អារម្មណ៍រក្សាទំនាក់ទំនងការទូតនិងសេដ្ឋកិច្ចកក់ក្ដៅជាមួយនឹងរុស្ស៊ី។
នៅឯកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិអំពីគម្រោងក្រវាត់ផ្លូវពាណិជ្ជកម្ម (BRI) របស់ចិនក្នុងទីក្រុងប៉េកាំងកាលពីពីរឆ្នាំមុន លោក Srettha Thavisin ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅពេលនោះ បានសរសើរ «ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធ» របស់ប្រទេសថៃជាមួយនឹងរុស្ស៊ី បានចាប់ដៃជាមួយនឹងប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladimir Putin និងបានអញ្ជើញលោក Putin ឲ្យទៅប្រទេសថៃ។
កាលពីខែមករា ក្រោមការអញ្ជើញរបស់លោក Putin ប្រទេសថៃបានចូលរួមជាមួយនឹងក្រុមប្រទេស BRICS ដែលមានប្រទេសប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូងជាសមាជិក ដោយផ្ដោតលើការបង្កើតទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជិតស្និទ្ធជាងមុន។
ទោះបីជាទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងរុស្ស៊ីនិងថៃបានធ្លាក់ចុះក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះក៏ដោយ ក៏លោក Ian Storey អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់នៃវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak នៃប្រទេសសិង្ហបុរី បាននិយាយថារុស្ស៊ីបានក្លាយជាអ្នកដើរតួដ៏ចម្បងក្នុងទីផ្សារអចលទ្រព្យរបស់ថៃ។ រុស្ស៊ីក៏បានជួយជំរុញវិស័យទេសចរណ៍របស់ថៃដែលជាសសរស្ដម្ភមួយនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃផងដែរ។
នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍មួយជាមួយនឹងទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន TASS របស់រុស្ស៊ីកាលពីឆ្នាំ ២០២៣ លោក Vitaly Kiselev ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មថៃ-រុស្ស៊ី បាននិយាយថា ទណ្ឌកម្មរបស់បស្ចិមប្រទេសលើរុស្ស៊ីក៏បានបើកឱកាសពាណិជ្ជកម្មបន្ថែមទៀតផងដែររវាងរុស្ស៊ីនិងថៃ។
ដោយសារតែអាទិភាពរបស់ថៃនិងវិធីសាស្ត្ររបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Donald Trump ក្នុងការចរចាបញ្ចប់សង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន លោក Storey មានចម្ងល់ថាតើអាជ្ញាធរថៃនឹងចូលប្រឡូកដើម្បីបញ្ឈប់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ថៃលើទំនិញដែលប្រើបានពីរមុខនេះដែរឬក៏អត់។
លោកបាននិយាយថា៖ «ប្រសិនបើថៃមិនបានចាត់វិធានការដើម្បីបង្ក្រាបលើពាណិជ្ជកម្មនេះអស់ពេល ៣ ឆ្នាំមកហើយបន្ទាប់ពីសង្គ្រាមនេះបានចាប់ផ្ដើម នោះមានឱកាសតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលថៃនឹងធ្វើដូច្នេះនៅពេលឥឡូវនេះ ជាពិសេសនៅពេលដែលរដ្ឋបាលរបស់លោក Trump កំពុងមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយនឹងរុស្ស៊ី»។
នៅទូទាំងទ្វីបអាស៊ី មានតែប្រទេសជប៉ុន សិង្ហបុរី កូរ៉េខាងត្បូង និងតៃវ៉ាន់ប៉ុណ្ណោះដែលបានដាក់កំហិតពាណិជ្ជកម្មឬក៏ទណ្ឌកម្មផ្សេងទៀតលើរុស្ស៊ីតាំងពីការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែននៅឆ្នាំ ២០២២ មក៕
ប្រែសម្រួលដោយ លោក ភី សុភាដា
វេទិកាបញ្ចេញមតិ