ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋជាង២០០នាក់ មកពីសហគមន៍នានាក្នុងខេត្តចំនួនបួន ដែលនៅជាប់គាំងក្នុងវិវាទដីធ្លីអស់ជាច្រើនឆ្នាំ ដោយសារឧស្សាហកម្មអំពៅ បានស្វែងរកចអន្តរាគមន៍ពីលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យក្រុមការងារអន្តរក្រសួង និងសហគមន៍អឺរ៉ុប បន្តដំណើរការរកដំណោះស្រាយវិវាទទាំងនោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ កោះកុង ព្រះវិហារ និងឧត្តរមានជ័យ បានប្រជុំគ្នា នៅមុខខុទ្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបានយកញ្ញតិ្តមកដាក់នៅខុទ្ទកាល័យ លោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីស្នើសុំឲ្យលោក ចុះហត្ថលេខា លើ «លិខិតក្របខ័ណ្ឌការងារ សម្រាប់អន្តរក្រសួង និងសហគមន៍អឺរ៉ុប បន្តការងាររបស់ខ្លួន»។
លោក សឹង សុខុម តំណាងប្រជាពលរដ្ឋមកពីឃុំ ត្រពាំងជោ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺបាន ប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅបន្តមានវិវាទដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន ដែលដាំអំពៅនៅលើដីរបស់ពួកគេ ត្រូវការ ការជួយជ្រោមជ្រែងពីលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីពន្លឿនដំណើរការរកដំណោះស្រាយក្នុងជម្លោះដីធ្លី។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា៖
«គាត់ចង់បានឲ្យសម្តេចស៊ីញ៉េ ដើម្បីឲ្យគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងចុះវាយតម្លៃ ធ្វើការដោះស្រាយសងសំណងជូនពួកគាត់តែម្តង»។
លោក សឹង សុខុម បញ្ជាក់ថា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋជាង ៧០០គ្រួសារ ក្នុងឃុំត្រពាំងជោ ស្រុកឱរ៉ាល់មិនទាន់ទទួលបានសំណងពីក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅរបស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅឡើយទេ។ ទំនាស់នេះបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំមកហើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងនេះកំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងគ្រួសារ។
ដោយសារតែគ្មានចំណូលប្រចាំថ្ងៃគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារ ប្រជាជនដែលមានជម្លោះដីធ្លីទាំងនោះបានដាក់បញ្ចាំដីរបស់ពួកគាត់ដែលនៅសេសសល់ពីជម្លោះដីធ្លីទៅឲ្យធនាគារនិងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុនានា។ ហើយព្រោះតែគ្មានលទ្ធភាពសងប្រាក់កម្ចីទៅធនាគារនិងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុទាំងនោះវិញ ពួកគាត់បានបាត់បង់ដីធ្លី និងផ្ទះសម្បែងដោយសារការរឹបអូសរបស់ធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុទាំងនោះ។
លោក សឹង សុខុម ថ្លែងថា៖
«យើងធ្វើមួយថ្ងៃ១៥.០០០ ហើយគេមែនឲ្យយើងធ្វើ ទៀងទាត់រាល់ពេល រាល់ថ្ងៃឯណា វាតាមពេលវេលា តាមកាលៈទេសៈប្រើ ជួនកាលវាមិនប្រើ ហើយយើងយកមក យកមកឧបត្ថម្ភជីវភាពកូនរៀនផង មានអីគ្រប់គ្រាន់ប៉ុណ្ណឹង បើកម្លាំងពលកម្មទៅធ្វើតែពីរនាក់មកចិញ្ចឹមប្រាំមួយ ប្រាំពីរនាក់ យើងគិតមើល ហើយអង្ករអត់ ស្រូវអត់ យកទៅធ្វើអីបាទ»។
អ្នកស្រី សួន ភន វ័យ ៥០ឆ្នាំ ដែលបានបាត់បង់ដីធ្លីចំនួន៥ហិកតា ដោយសារអ្នកស្រីយល់ព្រមទទួលយកសំណងតិចតួចពីក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅក្នុងស្រុកឱរ៉ាល់ និយាយថា ប្រជាពលរដ្ឋសព្វថ្ងៃ បានក្លាយជាកម្មករលើដីចម្ការអំពៅ ដែលធ្លាប់ជាដីចម្ការរបស់ពួកគាត់។
ទោះជាបាត់បង់ដីធ្លីរួចទៅហើយក្តី អ្នកស្រី សួន ភន និងស្វាម៉ី នៅបន្តជួយប្រជាពលរដ្ឋដែលមិនទាន់បានសំណងសមរម្យពីក្រុមហ៊ុនដាំអំពៅនានា។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖
«គេយកដីយើង ទៅដាំអំពៅ យើងជាម្ចាស់ដីទៅធ្វើខ្ញុំចិនហ្នឹង កាប់អំពៅកាប់អីឲ្យគេអញ្ចឹងទៅ តែដីយើងសោះហ្នឹងណ៎ា គួរឲ្យឈឺចាប់ប៉ុន្មាន។ បានចឹងបានពួកប្រជាពលរដ្ឋយើងខ្ញុំមកហ្នឹង។ មកឲ្យទាមទារឲ្យសម្តេច ហ៊ុន សែន លោកជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលកំពុងរងគ្រោះសព្វថ្ងៃហ្នឹង វេទនាខ្លាំងណាស់»។
អ្នកស្រី ស្រី ស៊ីនួន ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានបដិសេធមិនយកសំណងពីក្រុមហ៊ុនរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ ដោយសារប្រាក់សំណងនោះមិនសក្តិសមនឹងតម្លៃដីដែលលោកស្រីបានបាត់បង់។
«ដូចជាពួកខ្ញុំ បាត់បង់ដល់ដីប្រាំហត្ថជាង ឲ្យខ្ញុំក្នុងមួយគ្រួសារ ១.៥០០ ហើយខ្ញុំ ១.៥០០ហ្នឹង ដីខ្ញុំដល់ប្រាំហត្ថជាង សួរថា ខ្ញុំទិញបានវិញអត់ អត់បានទេ ច៎ា ដីស្រុកខ្ញុំរាល់ថ្ងៃនេះ ក្នុងមួយហត្ថតិចណាស់ ក៏ត្រឹម ប្រាំមួយ ប្រាំពីរពាន់ដែរ»។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋសម្រេចឡើងមកដាក់ញ្ញត្តិនៅខុទ្ទកាល័យរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បន្ទាប់ពីពួកគេបានផ្តល់ឯកសារជាច្រើន ពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាស់ដីធ្លីជូនទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា និងស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា។
លោក ប៉ាល់ ចន្ទតារា ប្រធានគណៈកម្មការចម្រុះទទួល និងដោះស្រាយបណ្តឹងតវ៉ានៃខុទ្ទកាល័យ លោក ហ៊ុន សែន បានទទួលញ្ញត្តិ និងឯកសារផ្សេងៗពីតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ។លោកបានប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានថា លោកនឹងបញ្ជូនឯកសារទាំងនោះទៅកាន់ក្រសួងរៀបចំដែនដី នរគររូបនីយកម្ម និងសំណង់ ដើម្បីក្រសួងទាំងនេះអាចចាត់ចែងក្រុមការងារចុះទៅពិនិត្យដល់ទីកន្លែងមានទំនាស់។
«រឿងដីធ្លីនេះ អត់អាចដោះស្រាយនៅភ្នំពេញបានទេ ទៅដោះដល់ទីកន្លែង ទៅរកឯកសារជាក់ស្តែងមានឯកសារអីខ្លះ។ បងប្អូនមកតវ៉ាអីខ្លះ មានឯកសារអីខ្លះ ដែលជាភស្តុតាង ដែលខ្លួនថា បានកាន់កាប់ដីធ្លីហ្នឹង។យើងទៅទទួលហើយ យើងបញ្ជូនទៅ។ ហើយខាងគណៈកម្មាការរបស់ក្រសួងដែនដីនឹងចុះចាត់ចែងការងារហ្នឹង»។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសហគមន៍ ដែលរងផលប៉ះពាល់ ដោយសារដំណាំអំពៅនៅក្នុងខេត្តទាំងបួន ក៏បានដាក់ញ្ញត្តិទៅកាន់ស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជាដើម្បីរកជំនួយ។ ប៉ុន្តែពួកគេពុំទាន់ទទួលបានការសន្យាជាក់លាក់ណាមួយក្នុងការជួយរកដំណោះស្រាយក្នុងទំនាស់ដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃនេះនៅឡើយទេមកទល់ពេលនេះ។
ក្នុងញ្ញត្តិដែលដាក់ជូនទៅកាន់ស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុប ប្រជាពលរដ្ឋបានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទាំងនោះ បានបង្កឲ្យមានបញ្ហាជាច្រើនដូចជា ការរំលោភយកដីធ្លីដែលប្រជាពលរដ្ឋធ្លាប់អាស្រ័យផលពីមុន និងការបណ្តេញចេញដែលនាំឲ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ បញ្ហាទាំងនោះបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដោយពុំមានដំណោះស្រាយនោះឡើយ។
ពួកគេបន្តថា ផលប៉ះពាល់ពីការអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មអំពៅ បានធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាកូនបំណុល និងធ្លាក់ទៅក្នុងភាពក្រីក្រ ដែលធ្វើឲ្យពួកគេរស់នៅក្នុងស្ថានភាពកាន់តែលំបាកខ្លាំងឡើងៗ។
VOA មិនទាន់អាចសុំសេចក្តីអធិប្បាយពីលោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ បានទេនៅថ្ងៃអង្គារនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោក ស៊ិន សត្ថា អ្នកសម្របសម្រួលដំណោះស្រាយវិវាទដីធ្លីរបស់ក្រុមហ៊ុន លី យ៉ុងផាត់ បានប្រាប់ VOA ថា ក្រុមហ៊ុននឹងសហការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លី ដែលនៅសេសសល់ ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈគណៈកម្មការជាក់លាក់មួយដែលត្រូវបានបង្កើតដោយក្រសួងពាក់ព័ន្ធនិងស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំនៅកម្ពុជា។
«ប៉ុន្តែសុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក៏គាត់ត្រៀមនូវអ្វីដែលគាត់ត្រូវមានដែរ កុំតែគាត់ទាមទារអញ្ចឹងទៅ ព្រោះការទាមទារនេះ មិនត្រឹមឥឡូវទេ តាំង២០១០មក ខាងក្រុមហ៊ុន ព្យាយាមរំដោះច្រើន ហួសពីសមត្ថភាពហើយ មកដល់ម៉ោងនេះ បាទ និយាយការពិតទៅ»។
ក្រៅពីទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនក៏មានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនដាំអំពៅផ្សេងៗទៀត។ នៅក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ ប្រជាពលរដ្ឋមានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុន មីតផល ក្រុមហ៊ុន ទន្លេស៊ូហ្គឺ និងក្រុមហ៊ុនវ៉ាឡេយ៍ស៊ូហ្គឺ ជាដើម៕