សិស្សានុសិស្សមួយចំនួនដែលប្រឡងបាក់ឌុប ឬថ្នាក់ទី១២ នាថ្ងៃចន្ទនេះ ឱ្យដឹងថា ពួកគេបានត្រៀមខ្លួនចាប់យកមុខវិជ្ជាតាមចំណង់ចំណូលចិត្តសម្រាប់ការសិក្សានៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ បើទោះមិនប្រាកដថា ទីផ្សារការងារត្រូវការជំនាញអ្វីពិតប្រាកដក៏ដោយ។
យុវជន និន វឌ្ឍនៈ ជាបេក្ខជនប្រឡងទី១២ម្នាក់មកពីវិទ្យាល័យឥន្រ្ទទេវី ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទថាវិញ្ញាសាប្រឡងឆ្នាំនេះ ខុសពីឆ្នាំមុន ដែលលោកបានត្រៀមប្រឡង។
យុវជនរូបនេះថ្លែងថា៖ « ភ័យ ធ្វើបានច្រើន បានច្រើនហើយ ប៉ុន្តែអត់ដឹងត្រូវក៏អត់។ ហើយជីវៈវិញស្ពៃ (ធ្វើមិនសូវបានល្អ) បាត់ហើយខ្ញុំជីវៈ ហើយការប្រឡងខុសគ្នាណាស់ពីឆ្នាំមុន»។
វឌ្ឍនៈបន្តថាក្រោយចប់ការប្រឡង រូបគេមានបំណងជ្រើសរើសជំនាញស្ថាបត្យកម្មសម្រាប់សិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យ ដោយសារមានចំណូលផ្នែកគូររូប។ យ៉ាងណាមិញ យុវជនវឌ្ឍនៈនៅតែមានការព្រួយបារម្ហពីបញ្ហាផ្សេងៗ នៅពេលដែលខ្លួនបន្ដការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យ។
ប៉ុន្តែយុវជនរូបនេះអះអាងថាខ្លួនមិនដឹងថាជំនាញមួយនេះ មានទីផ្សារការងារច្រើនឬយ៉ាងណា។
ចំណែកយុវជន មាស គិរីជាតិ អាយុ១៨ឆ្នាំ ជាសិស្សមកពីវិទ្យាល័យបាក់ទូក ប្រាប់វីអូអេថានៅព្រឹកថ្ងៃទីមួយនៃការប្រឡងថ្នាក់ទី១២ គេបានធ្វើបានគ្រប់វិញ្ញាសាទាំងអស់ និងថាការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិក្នុងឆ្នាំ២០២៣នេះ គឺដូចទៅនឹងការប្រឡងផ្សេងៗដែរ។
នៅពេលសួរថាតើក្រោយចប់ទី១២ រូបគេនឹងបន្តទៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ ដោយជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាអ្វី យុវជនរូបនេះលើកឡើងថាមកទល់ពេលនេះ ខ្លួនមិនទាន់មានគោលដៅច្បាស់លាស់នៅឡើយទេសម្រាប់បន្តការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យ ប៉ុន្តែយុវជនរូបនេះនឹងជ្រើសរើសខាងវិទ្យាសាស្ត្រ ដោយយល់ថាជំនាញនេះមានឱកាសការងារច្រើន។
យុវសិស្សរូបនេះនិយាយថា៖ «អូ! ច្រើនបង ដោយសារសម័យនេះ សម័យសតវត្សរ៍ទី២១ សម័យបច្ចេកវិទ្យា សម័យវិទ្យាសាស្រ្តលូតលាស់ អ៊ីចឹងនៅពេលយើងចូលរៀនបានផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តទៅ យើងចូលផ្នែកទីផ្សារវាមានឱកាសការងារច្រើន ជាពិសេសគឺអាយធី(IT)»។
យុវតី មាស ម៉ុនច័ន្ទម៉ូនីតា អាយុ១៧ឆ្នាំ ជាបេក្ខជនមកពីវិទ្យាល័យជាស៊ីមជ្រោយចង្វារ លើកឡើងថាកញ្ញាធ្វើបានច្រើនសម្រាប់ការប្រឡងនៅថ្ងៃដំបូង ហើយក៏សង្ឃឹមច្រើនដែរសម្រាប់ការប្រឡងនៅថ្ងៃបញ្ចប់។ យុវតីរូបនេះមានបំណងសិក្សាពេទ្យនៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា ដោយសារតែជំនាញមួយនេះជាអ្វីដែលខ្លួនចូលចិត្តតាំងពីតូចមកម្ល៉េះ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថាពេទ្យហ្នឹង ជាជំនាញដែលខ្ញុំចូលចិត្តតាំងពីតូចមក ហើយខ្ញុំចង់សម្រេចក្តីស្រមៃ ដោយសារតែនៅគ្រួសារខ្ញុំ អត់សូវមានអ្នកធ្វើពេទ្យទេ ហើយខ្ញុំចង់ធ្វើពេទ្យអ៊ីចឹង»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ យុវតី ទក នីតា អាយុ១៧ឆ្នាំ ជាសិស្សមកពីវិទ្យាល័យព្រែកលៀប ប្រាប់វីអូអេថាបន្ទាប់ពីប្រឡងបានមួយព្រឹក កញ្ញាធ្វើបានច្រើនគួរសមចំពោះវិញ្ញាសាទាំងពីរមុខដែលក្រសួងបានដាក់ចេញ។ យុវតីរូបនេះបញ្ជាក់ទៀតថាខ្លួននឹងចាប់មុខវិជ្ជារូបវិទ្យាទៅបន្តការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យ ដើម្បីសម្រេចបំណងរបស់កញ្ញា ក្លាយជាគ្រូបង្រៀនលើមុខវិជ្ជានេះ។
លោក សន ជ័យ នាយកប្រតិបត្តិនៃសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា ប្រាប់វីអូអេថាបញ្ហាប្រឈមរបស់សិស្សក្រោយចប់បាក់ឌុប គឺការពិបាកនៅក្នុងការជ្រើសរើសមុខជំនាញបន្តទៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា។ លោកបញ្ជាក់ថាមូលហេតុគឺដោយសារតែសិស្សទាំងនោះមានកម្រិតនៃចំណេះដឹង ការគិតស៊ីជម្រៅ ជាពិសេសខ្វះការស្រាវជ្រាវទៅលើមុខវិជ្ជាដែលមាននៅតាមថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងការជ្រើសរើសមុខជំនាញរៀននៅឧត្តមសិក្សានេះ គឺសំខាន់រយៈពេល៤ឆ្នាំថាតើពួកគេអាចធ្វើអ្វីបានខ្លះ។ បទពិសោធន៍ដែលខ្ញុំបានដឹងគឺឃើញថាយុវជនខ្លះ ក្រោយរៀនចប់ឧត្តមសិក្សា ពួកគេបែរជាទៅធ្វើការនូវជំនាញផ្សេង ដោយសារតែមុខជំនាញរបស់ពួកគេរៀន គឺមិនស្របតាមទីផ្សារការងារ»។
លោកជំរុញឱ្យសិស្សទាំងនោះជ្រើសរើសជំនាញវិជ្ជារៀនស្របតាមក្តីស្រមៃ និងចំណងចំណូលចិត្តរបស់ខ្លួន និងស្នើឱ្យក្រសួងអប់រំបង្ហាញពីជំនាញដែលទីផ្សារត្រូវការនៅក្នុងរយៈពេល៥ទៅ១០ឆ្នាំខាងមុខទៀត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា ប្រាប់វីអូអេតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃចន្ទថាក្រសួងតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការជ្រើសរើសមុខជំនាញរៀនរបស់សិស្ស ក្រោយចប់ទី១២ ខណៈក្រសួងបានបង្កើតជាកម្មវិធីមួយដែលមានឈ្មោះថា«ត្រីវិស័យ» ដើម្បីផ្តល់ជាព័ត៌មាន មុខវិជ្ជា និងសាលារៀនសម្រាប់ពួកគេផងដែរ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការជ្រើសរើសមុខជំនាញរៀននៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា អ្នកនាំពាក្យរូបនេះលើកឡើងថាបំនិនសតវត្សរ៍ទី២១ គឺការប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសវិទ្យា និងជំនាញទន់ ដែលជាជំនាញចាំបាច់យុវជនត្រូវតែមាន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ដោយឡែកយើងសង្កេតឃើញថាអ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺសិស្សានុសិស្ស ក៏ត្រូវតែទាមទារស្វែងយល់ពីខ្លួនឯងផងដែរថាខ្លួនឯងមានចំណងចំណូលចិត្តឬក៏មានឧបនិស្ស័យទៅលើមុខជំនាញឬក៏អាជីពមួយណា ពីព្រោះកាលណាបើគាត់ដឹងច្បាស់ថាគាត់មានឧបនិស្ស័យឬក៏ជំនាញចូលចិត្តខាងអីហើយ ខ្ញុំជឿថាគាត់នឹងអាចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែម ដើម្បីឱ្យជំនាញរបស់គាត់កាន់តែប្រសើរឡើង»។
ការប្រឡងថ្នាក់ទី១២ដែលមានបេក្ខជនប្រឡងប្រមាណ១៣៧០០០នាក់នៅទូទាំងប្រទេស ធ្វើឡើងរយៈពេលពីរថ្ងៃ គឺថ្ងៃទី៦ និងថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា។ ក្រសួងអប់រំគ្រោងនឹងប្រកាសលទ្ធផលនៃការប្រឡង នាចុងខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីឆ្នាំ២០២២ សិស្សថ្នាក់ទី១២ដែលប្រឡងជាប់បាក់ឌុប មានជាង៧២%នៃបេក្ខជនមកប្រឡងទាំងអស់។ ក្នុងនោះ បេក្ខជនប្រឡងជាប់និទ្ទេសAមានប្រមាណ១០៥០នាក់៕
