ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​នៃ​កិច្ចប្រជុំ COP28 ត្រូវ​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​ដំណឹង​ល្អ​សម្រាប់​កសិករ​ខ្នាត​តូច​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក


រូបឯកសារ៖ កសិករម្នាក់កំពុងដាក់ជីដល់ដំណាំ នៅតំបន់ Kano ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣។
រូបឯកសារ៖ កសិករម្នាក់កំពុងដាក់ជីដល់ដំណាំ នៅតំបន់ Kano ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣។

ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​កសិកម្ម និងអាកាសធាតុ និយាយ​ថា សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​គាំទ្រ​ដោយ​មេដឹកនាំ​ពិភពលោក​ចំនួន ១៣៤ នៅ​ថ្ងៃ​បើក​កិច្ចប្រជុំ​កំពូលអាកាសធាតុ​ COP28 មាន​ព័ត៌មាន​ល្អ​មួយ​សម្រាប់​កសិករ​ខ្នាត​តូច។ ជំនួប​កំពូល​ផ្នែក​អាកាសធាតុ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ខែ​ធ្នូ​នេះ ​នៅ​ទីក្រុង ​Dubai ប្រទេស​អេមីរ៉ាត​អារ៉ាប់រួម ។

នៅ​ក្នុង​«សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​អាកាសធាតុ​ COP28 UAE ស្ដីពី​កសិកម្ម​ប្រកប​ដោយ​និរន្តរភាព ប្រព័ន្ធ​ស្បៀងអាហារ​ដែល​ធន់ និង វិធានការ​អាកាសធាតុ» ក្រុម​មេដឹកនាំ​បាន​ប្រមូល​ធនធាន​ជាង ២.៥ ពាន់​លាន​ដុល្លារ ​ដើម្បី​ចាប់​ផ្ដើម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​អាកាសធាតុ​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​កសិកម្ម។ នេះ​បើ​យោង​តាម​ការ​ប្រកាស​របស់ក្រុមមន្ត្រី​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូលនេះ។

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​នេះ​មាន​អមជាមួយសេចក្ដី​ប្រកាស​ស្ដី​អំពី​គំនិត​ផ្ដួច​ផ្ដើម​ជា​ច្រើន រួម​មាន​ទាំង​ភាព​ជា​ដៃគូ​មាន​ទឹកប្រាក់ ២០០​លាន​ដុល្លារ រវាង​ប្រទេស​ម្ចាស់​ផ្ទះ​អេមីរ៉ាត​អារ៉ាប់រួម និងមូល​និធិ Bill & Melinda Gates ដែល​នឹង​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​កសិកម្ម។

អ្នកស្រី Mariam bint Mohammed Almheiri រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និងបរិស្ថាននៃ​ប្រទេស​អេមីរ៉ាត​អារ៉ាប់រួម បាន​ថ្លែង​ពេល​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​នេះ​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១ ខែធ្នូ​ថា៖ «ប្រទេស​នានា​ត្រូវ​តែ​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​ស្បៀង​អាហារ​ និងកសិកម្ម​ ដោយ​ចាត់​ទុក​ថា​ វា​ជា​ចំណុច​សំខាន់​បំផុត​នៅ​ក្នុង​វិធានការ​កសិកម្ម​របស់​ខ្លួន ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទាំង​ការ​បំភាយ​ឧស្ម័ន​នៅ​លើ​សាកលលោក​ និងការការពារ​ជីវិត​និង​ជីវភាព​របស់​កសិករដែល​ងាយ​រងគ្រោះ​ពី​បញ្ហានៃ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ខ្លាំង​ជាង​គេ»។

អ្នកស្រី​បន្ត​ថា៖ «ការ​ប្ដេជ្ញា​ពី​ប្រទេស​នានា​នៅ​លើ​ពិភពលោក​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ នឹង​ជួយ​កសាង​ប្រព័ន្ធ​ស្បៀង​អាហារ​សាកល​មួយ​ដែល​សម​ស្រប​សម្រាប់​ពេល​អនាគត»។

ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​កសិកម្ម​និង​អាកាសធាតុ​ បាន​ស្វាគមន៍​យ៉ាង​រីករាយ​ចំពោះ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​អំពី​ទំនាក់​ទំនង​រវាង​បញ្ហា​ស្បៀង​អាហារ​និង​អាកាសធាតុ ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​ប្រទេស​ចូលរួម​ដែល​តំណាង​ឱ្យប្រជាជន​ជាង ៥.៧ ពាន់​លាន​នាក់​ និង​មាន​កសិករ​ជិត ៥០០ លាន​នាក់​ផងដែរ។

ប្រធានអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកអាកាសធាតុលោក Simon Stiell ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយនៃសន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ COP28 នៅទីក្រុង Dubai ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។
ប្រធានអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកអាកាសធាតុលោក Simon Stiell ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយនៃសន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ COP28 នៅទីក្រុង Dubai ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។

លោក Richard Ouedraogo គឺជា​ប្រធាន​កម្មវិធី​អង្គការ​មួយ​ហៅ​កាត់​ថា SPONG មក​ពី​ប្រទេស​បួគីណាហ្វាសូ។

លោក​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖«ប្រសិន​បើ​ធនធានទាំងនេះ​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ចែង​ត្រឹមត្រូវ ដោយ​ផ្ដោតទៅ​លើ​កសិករ​ជា​ចម្បង រួម​ជាមួយ​នឹង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទៀត​នោះ ធនាធាន​ និង​ភាព​ជាដៃគូ​ទាំង​នេះ នឹង​ជួយ​ឱ្យកសិករ​ពង្រីក​ប្រព័ន្ធ​ស្បៀង​អាហារ​ប្រកប​ដោយ​និរន្តរភាព​ដែល​ពួក​គេ​កំពុង​អនុវត្ត​ស្រាប់​ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ធនធាន​មាន​កម្រិត»។

លោក​បន្ត​ថា៖ «ធនធាន​ទាំង​នេះ​នឹង​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​ភាពងាយរងគ្រោះ​របស់​ពួកគេ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ស្បៀង​អាហារ ហើយ​ពួក​គេ​នឹង​អាច​យល់​ដឹង​បាន​កាន់​តែ​ច្បាស់ ព្រមទាំង​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ តាម​រយៈ​ការអនុវត្ត​ផ្ទាល់​ និងពង្រីក​បន្ថែម​នូវ​បច្ចេកទេស​ដើម្បី​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​បញ្ហា​នៃការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ»។

អ្នកស្រី Rosinah Mbenya អ្នក​សម្រួល​ប្រចាំ​ប្រទេសកេនយ៉ា​នៃ​បណ្ដាញ​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ដែលទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​កសិកម្ម​ ក៏​មាន​ក្ដី​សង្ឃឹម​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា​ដែរ ពេល​ផ្តល់បទ​សម្ភាស​មួយ​ធ្វើ​ឡើង​នៅខាងក្រៅ​សន្និសីទ​ក្រុង​ឌូបៃ។

អ្នកស្រី​ Mbenya ថ្លែង​ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​នេះ​ផ្ដល់​ក្ដី​សង្ឃឹម​ថា កសិករ​ខ្នាត​តូច​ និងកសិករ​ចិញ្ចឹម​សត្វ ​គឺ​ជាចំណុចសំខាន់​នៃ​សកម្មភាព​អាកាសធាតុ តាម​រយៈ​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​កម្មវិធី​ដែល​មាន​ភាពធន់ និង ការ​ផ្ដល់​ហិរញ្ញវត្ថុ។ ​ក្រុម​របស់​អ្នកស្រី​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា PELUM Kenya ធ្វើ​ការ​លើក​កម្ពស់​គោលនយោបាយ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​គោលការណ៍​អេកូឡូស៊ី​កសិកម្ម និងការ​អនុវត្ត​ដើម្បី​ធ្វើឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​ដល់​ជីវភាព​របស់​កសិករ ​ភាពធន់​សម្រាប់​កសិករ​ខ្នាត​តូច និងកសិករ​ចិញ្ចឹម​សត្វ។

ជំនួយ​មូលនិធិ​ថ្មី​នេះ​ត្រូវ​គេ​រំពឹង​ថា នឹង​ជួយ​គាំទ្រ​ដល់​គំនិត​ផ្ដួចផ្ដើម​ដែល​កំពុង​ដំណើរ​ការ ដូចជា​នៅ​ប្រទេស​អេត្យូពី ដែល​នៅ​ទីនោះ​ប្រព័ន្ធ​ជូនដំណឹង​ជាមុន​ បាន​ជួយ​ឱ្យ​កសិករ​ចំណេញ​ប្រាក់​រាប់​លាន​ដុល្លារ តាម​រយៈ​ការ​បញ្ចៀស​ការ​ខាតបង់​បណ្ដាល​មក​ពី​ជំងឺ​ដែល​កើត​លើ​ដំណាំ។

កសិករ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​នៃទ្វីប​អាហ្វ្រិក​ជា​ច្រើន​ កំពុង​ដាំដុះ​ដោយ​ប្រើ​ពូជ​ដំណាំ​ផ្សេងៗ​ដែល​មាន​ភាពធន់​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​បង្ក​ដោយ​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

ប៉ុន្តែ​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​និយាយ​ថា មាន​គម្លាត​កាន់​តែ​ខ្លាំង​រវាង​អ្វី​ដែល​កសិករ​រំពឹង​ចង់​បាន និង​ធនធាន​ដែល​មាន​ពិត​ប្រាដ​សម្រាប់​ពួក​គេ។ គំរូ​អំពី​បញ្ហា​អាកាសធាតុ​បាន​បង្ហាញ​ថា នៅ​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក និង​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដែល​កសិករ​ខ្នាត​តូច​ដើរតួនាទី​សំខាន់​សម្រាប់ការ​ផ្គត់ផ្គង់​ស្បៀង​អាហារ​ ហើយ​ការងារ ការផលិត​ស្បៀង​អាហារ​អាច​នឹង​ធ្លាក់​ចុះ​ខ្លាំង និង​អាច​បណ្ដាល​ឱ្យមាន​ភាព​ក្រីក្រ​កាន់​តែ​ខ្លាំង ព្រម​ទាំង​មាន​គ្រោះ​អត់​ឃ្លាន និង​វិសមភាព​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទាំង​នេះ។

សកម្មជនអាកាសធាតុធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងអំឡុងសន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ COP28 នៅទីក្រុង Dubai ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។
សកម្មជនអាកាសធាតុធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងអំឡុងសន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ COP28 នៅទីក្រុង Dubai ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។

លោក Edward Leo Davey គឺជា​ទីប្រឹក្សា​ប្រធាន​សន្និសីទ COP28 ឆ្នាំ​នេះ។ លោក​និយាយ​ថា ប្រសិន​បើ​មេដឹកនាំ​នៃ​ប្រទេស​ហត្ថលេខី​ខិតខំ​អនុវត្ត​ទៅតាម​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​នេះ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​របស់​ពួក​គេ​រៀងៗ​ខ្លួន​ «វា​នឹង​បង្ហាញ​ឱ្យឃើញ​ពី​ការវិវត្ត​ដ៏​សំខាន់​មួយ​សម្រាប់​ជីវិត​កសិករ​ខ្នាត​តូច»។

លោក Davey ក៏ជា​ប្រធាន​នៃ​ភាពជាដៃគូ​សម្ព័ន្ធ​ស្បៀងអាហារ​ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ដី នៅ​វិទ្យាស្ថាន​ធនធាន​ពិភពលោក មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ឡុងដ៍​ផងដែរ។

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា៖ «កសិករ​នៅ​ទូទាំង​តំបន់​ទាំង​នេះ និង​នៅ​កន្លែង​ផ្សេង​ទៀត​ត្រូវ​ការ​ការ​គាំទ្រ និង ត្រូវការ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ដើម្បី​ពង្រីក​សេវាកម្ម​របស់​ពួក​គេ រួម​មាន​ទាំង​ពូជ​ដំណាំ​ដែល​មាន​ភាព​ធន់​កាន់តែ​ខ្លាំង និង​ច្រើន​ប្រភេទ។

លោក​បន្ត​ថា ពួក​គេ​ក៏​មាន​តម្រូវ​ការ ​«ផ្នែក​បច្ចេកវិទ្យា និង ការ​ទទួល​បាន​ទិន្នន័យ​ផ្នែក​ឧត្តុនិយម ព្រម​ទាំង​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ផ្សេងៗ ក៏ដូចជា​ទទួល​បាន​ដើម​ទុន​ដែល​ជួយ​ឱ្យពួក​គេ​មាន​លទ្ធភាព​នាំ​ផលដំណាំ​ទៅកាន់​ទីផ្សារកាន់​តែ​ឆាប់​រហ័ស និង​មាន​សុវត្ថិភាព​ ក្នុង​បរិបទ​នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ»។

អ្នកស្រី Ewi Stephanie Lamma អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ផ្នែក​យុត្តិធម៌​អាកាសធាតុ មក​ពី​ប្រទេស​កាមេរូន បាន​កត់​សម្គាល​ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​របស់​សន្និសីទ COP28 បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឱ្យកសិករ​ប្រកាន់​យក​បច្ចេកទេស​ធ្វើ​កសិកម្ម​ដែល​មាន​និរន្តរភាព ដូចជា អេកូឡូស៊ី​កសិកម្ម កសិកម្ម​សិរីរាង្គ និង កសិរុក្ខកម្ម (ដំណាំ​ចម្រុះ) ដូចដែល​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​ក្រុម​មួយ​ឈ្មោះ​ថា «សម្ព័ន្ធ​ដើម្បី​សំឡេង​ព្រៃឈើ» នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​របស់​អ្នកស្រី។

អ្នកស្រី​ Ewi បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖ «ការ​អនុវត្ត​ដែល​មិន​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​បរិស្ថាន​បែប​នេះ ជួយ​កាត់​បន្ថយ​កា​រប្រើ​ប្រាស់​គីមី​កសិកម្ម​ដែល​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់ រក្សា​ប្រភព​ទឹក និង ការពារ​សុខភាព​ដី។ វិធានការ​បន្ស៊ាំ ដូចជា​ការ​ដាំដំណាំ​ផ្សេងៗ​ និង ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​ដែល​កាន់​តែ​ល្អ​ជាង​មុន ជួយ​ឱ្យកសិករ​មានភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​ហានិភ័យ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​អាកាសធាតុ»៕

ប្រែសម្រួលដោយ​លោក នៀម ឆេង

XS
SM
MD
LG