មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួននៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានរកឃើញបញ្ហាប្រឈម និងកង្វល់ពាក់ព័ន្ធនឹងលម្ហសិទ្ធិស៊ីវិល ដែលនៅបន្តស្ថិតក្រោមការរឹតត្បិតរបស់អាជ្ញាធរ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋខ្លះត្រូវបាត់បង់ការគាំទ្រខាងសេដ្ឋកិច្ចសង្គមពីរដ្ឋាភិបាល នៅពេលកំណត់បានការប្រកាន់និន្នាការនយោបាយផ្ទុយពីបក្សកាន់អំណាច។
ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពីលទ្ធផលនៃ«វេទិកាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា»រៀបចំឡើងនៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ អ្នកស្រី សឺនកេត សិរីលក្ខណ៍ អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីអប់រំ និងយេនឌ័រនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតខុមហ្វ្រែល បាននិយាយថា ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនិងការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយ នៅតែបន្តកើតមានទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ និងសកម្មជននយោបាយដែលមានសមានចិត្តទៅរកគណបក្សប្រឆាំង។
បើតាមអ្នកស្រី សិរីលក្ខណ៍ សិទ្ធិពលរដ្ឋនិងលំហសង្គមស៊ីវិល កាន់តែទ្រុឌទ្រោម និងរួមតូចទៅ ដោយសារតែអាជ្ញាធរនៅតែបន្តប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រយាយី តាមរូបភាពមួយចំនួន ដូចជាការបំភិតបំភ័យតាមផ្លូវចិត្តសាស្ត្រ និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖«ការអនុវត្តសិទ្ធិឬសកម្មភាពសង្គមផ្សេងៗ ត្រូវរងការគំរាមកំហែង និងបំភិតបំភ័យ តាមរយៈការថតអត្តសញ្ញាណបណ្ណដោយមិនបញ្ជាក់មូលហេតុ ការបង្ខំឱ្យស្បថ ការថតរូប និងថតវីដេអូ អំពីការគូសសន្លឹកឆ្នោត ឬការបង្ខំឱ្យសន្យាដើម្បីធ្វើអ្វីមួយ។ ហើយបញ្ហាផ្សេងទៀតមានដូចជា ការដកហូតឬកាត់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ ការកាត់អាហារូបករណ៍សិក្សារបស់កូន ការដកហូតបណ្ណក្រីក្រ និងការប្រើប្រាស់ស្ថាប័នតុលាការនិងមន្ត្រីសាធារណៈដោយមិនប្រក្រតី និងមិនស្របតាមនីតិវិធី»។
ការកត់សម្គាល់របស់មន្ត្រីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលរូបនេះ កើតមានឡើងក្រោយការរៀបចំ«វេទិកាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ស្តីពីការការពារលម្ហពលរដ្ឋ ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីសមធម៌និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា» កាលពីថ្ងៃទី១៦ដល់១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោមការគាំទ្រពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង ២១ស្ថាប័ន និងមានការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាចំនួនជាង ៤០០នាក់ដែលមកពីបណ្តាខេត្តផ្សេងៗគ្នា។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ពន្ធសិទ្ធិកុមារកម្ពុជា លោក សុន ពេញ ដែលបានចូលរួមវេទិកាខាងលើលើកឡើងថា ការបញ្ចេញមតិនៅតាមបណ្តាញអ៊ីនធឺណិត របស់ប្រជាពលរដ្ឋ បន្តស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែង និងខ្លះឈានដល់ការចាប់ខ្លួនពីសំណាក់អាជ្ញាធរ នៅពេលខ្លឹមសារច្បាប់ដែលប្រើដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសកម្មភាពលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណិត ត្រូវមន្ត្រីអនុវត្តន៍ច្បាប់បានបកស្រាយក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់។
លោក សុន ពេញ និយាយថា៖ «បញ្ហាធំទី៣ គឺយើងបានមើលឃើញ ហើយយើងបានទទួលព័ត៌មានពីប្រជាពលរដ្ឋថាមាន website (គេហទំព័រ) មួយចំនួន ជាពិសេសwebsite ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយសកម្មភាពដែលចូលរួមចំណែកការពារបរិស្ថាន ការពារធនធានធម្មជាតិ និង website មួយចំនួនទៀតត្រូវបាន block [បិទចោល] ត្រូវបានលុបចោល ត្រូវបានគ្រប់គ្រង។ អ៊ីចឹងអានេះក៏ជាបញ្ហានៃការព្រួយបារម្ភមួយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជានៅតែគិតថា ប្រសិនបើជានៅបន្តការងារទាំងអស់នេះទៀត អត់អាចឱ្យគាត់មានសេរីភាពឬក៏លម្ហសេរីភាពទៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថលបានទេ»។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូលោក អំ សំអាត ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា សិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតែរងការរឹតត្បិត ព្រោះការបញ្ចេញមតិ និងការជួបជុំធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីជារឿយៗបានពើបប្រទះបញ្ហាប្រឈមជាមួយនឹងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។
លោកថ្លែងថា៖ «មនុស្សជាច្រើនដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងបទញុះញង់ឬក៏បទល្មើសផ្សេងជាមួយនឹងការបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគេទៅតាមបណ្តាញសង្គមអីជាដើម»។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ជិន ម៉ាលីន យល់ថា ការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពពិតនៅកម្ពុជាឡើយ ក្រោមហេតុផលថា មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់បានដាក់ទោសទណ្ឌតែទៅលើជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ។
លោកថ្លែងថា៖«សេរីភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាដូចជាមិនរឹតត្បិតអីនោះទេ។ វាអាចរឹតត្បិតសម្រាប់តែក្រុមឱកាសនិយម ក្រុមជ្រុលនិយមមួយចំនួន ដែលមានចេតនាមិនល្អ ចេតនាទុច្ចរិត ដែលធ្វើសកម្មភាពក្នុងគោលដៅមួយបង្កនូវភាពចលាចល»។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលបានរៀបចំ«វេទិកាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា» បានផ្តល់អនុសាសន៍ដល់រដ្ឋាភិបាលចំនួនពីរ ដើម្បីបើកលម្ហសិទ្ធិស៊ីវិលឡើងវិញ។ ទី១រដ្ឋាភិបាលត្រូវបញ្ឈប់រាល់ការរើសអើង ការគំរាមកំហែង ការបំភិតបំភ័យ និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ផ្នែកនយោបាយគ្រប់រូបភាពទៅលើអ្នកនយោបាយ សកម្មជននយោបាយ ពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត និងសង្គមស៊ីវិល។ ទី២ រដ្ឋាភិបាលនិងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវបើកចំហលម្ហពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល ដោយរាប់បញ្ចូលតាំងពីបញ្ហាតូចតាចឡើងទៅ ចៀសវាងទុកឱ្យក្លាយជាបញ្ហាធំដែលមានសមាសភាពកាន់តែស្មុគស្មាញនិងកាន់តែប្រឈមដាក់គ្នា៕
