ខណៈកម្ពុជាប្រកាសលែងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីលើតួទន្លេមេគង្គរហូតដល់ឆ្នាំ២០៤០ រដ្ឋាភិបាលមានគម្រោងច្រើនក្នុងការបង្កើនការផលិតអគ្គិសនីក្នុងស្រុក តាមរយៈការបន្តស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមដងស្ទឹង និងតំបន់ទឹកធ្លាក់មួយចំនួន ដែលអាចទាញយកចរន្តអគ្គិសនីបាន និងការផលិតថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ។
ចំណាត់ការនេះត្រូវបានសាទរដោយអ្នកធ្វើការផ្នែកបរិស្ថាន ដែលបន្តជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់លើប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងគម្រោងស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីតាមដងស្ទឹងនានា ដែលអាចមានការបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចេញ។
បើតាមឯកសារផែនការមេរបស់ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ស្តីពីការអភិវឌ្ឍវិស័យថាមពលអគ្គិសនី ដែលចេញផ្សាយកាលពីសប្តាហ៍មុន រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនឱ្យមានការសាងសង់គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅលើតួទន្លេមេគង្គ ចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ឆ្នាំ២០៤០។
ដើម្បីបំពេញថាមពលអគ្គិសនីបន្ថែមនៅពេលខាងមុខ កម្ពុជាក៏មានគម្រោងវិនិយោគសាងសង់ស្ថានីយផលិតអគ្គិសនីដើរដោយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅក្នុងខេត្តមួយចំនួន។
ទន្ទឹមនឹងនេះ កម្ពុជាក៏នឹងបន្តស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមដងស្ទឹងនានា តួយ៉ាងទំនប់វារីអគ្គិសនីស្ទឹងពោធិ៍សាត់១ ដែលមានអានុភាព៨០មេហ្គាវ៉ាត់ (MW) ស្ថិតក្នុងភូមិស្ទឹងថ្មី ឃុំប្រម៉ោយ ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដែលកំពុងត្រូវបានសាងសង់ និងគ្រោងនឹងដាក់ឱ្យដំណើរការនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៦ខាងមុខនេះ។
នៅថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍នេះ រដ្ឋាភិបាលក៏នឹងបើកកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ដោយពិនិត្យមើលការអភិវឌ្ឍគម្រោងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងឫស្សីជ្រុំកណ្តាលអានុភាព៧០មេហ្គាវ៉ាត់ នៅស្រុកមណ្ឌលសីមា និងគម្រោងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងវាលថ្មកំបុត ស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុងដែលមានអានុភាព១០០មេហ្គាវ៉ាត់។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ស៊ុយ សែម បានបញ្ជាក់ក្នុងឯកសារផែនការមេនោះថា កម្ពុជាមានគោលដៅបំពេញប្រភពអគ្គិសនីឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងទាន់តាមកំណើននៃតម្រូវការ អាចទុកចិត្តបាន និងមានតម្លៃសមរម្យ ពង្រឹងសន្តិសុខថាមពល តាមរយៈការកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើការនាំចូលថាមពល និងបង្កើនការអភិវឌ្ឍថាមពលក្នុងស្រុក និងបង្កើនការអភិវឌ្ឍថាមពលស្អាត។
តម្រូវការអគ្គិសនីរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើងក្នុងអត្រាពី៥០៨មេហ្គាវ៉ាត់នៅឆ្នាំ២០១២ ដល់២០២៦មេហ្គាវ៉ាត់នៅឆ្នាំ២០២១ ដែលគិតជាមធ្យមមានអត្រាកំណើនស្មើនឹង១៩% ក្នុងមួយឆ្នាំ។
ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលបានប៉ាន់ប្រមាណថា តម្រូវការថាមពលអគ្គិសនីនៅកម្ពុជានឹងកើនឡើងដល់ចំនួន២៤ពាន់លានគីឡូវ៉ាត់ម៉ោងនៅឆ្នាំ២០២៥ ដល់ចំនួន៣៦ពាន់លានគីឡូវ៉ាត់ម៉ោងនៅឆ្នាំ២០៣០ ដល់ចំនួន៥០ពាន់លានគីឡូវ៉ាត់ម៉ោងនៅឆ្នាំ២០៣៥ និងដល់៦៦ពាន់លានគីឡូវ៉ាត់ម៉ោងនៅឆ្នាំ២០៤០។
ក្រសួងបានលើកឡើងទៀតថា ប្រភពថាមពលនាឆ្នាំខាងមុខនឹងបានមកពីអគ្គិសនីដុតធ្យូងថ្ម វារីអគ្គិសនី អគ្គិសនីដើរដោយប្រេងខ្មៅ អគ្គិសនីប្រើពន្លឺព្រះអាទិត្យ ប្រព័ន្ធអាគុយស្តុកថាមពល អគ្គិសនីប្រើជីវម៉ាស់ ព្រមទាំងការនាំចូលអគ្គិសនីពីប្រទេសថៃ និងឡាវជាដើម។
បើតាមរដ្ឋាភិបាល ផែនការមេអភិវឌ្ឍន៍វិស័យអគ្គិសនីឆ្នាំ២០២២ ដល់ឆ្នាំ២០៤០ នឹងត្រូវការថវិកាសរុបប្រមាណ៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ការវិនិយោគបង្កើនអានុភាពប្រភពអគ្គិសនីក្នុងស្រុក។ រដ្ឋាភិបាលបន្ថែមថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៦ ទំហំវិនិយោគប្រមាណជាង៦,៥ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ការវិនិយោគលើគម្រោងវារីអគ្គិសនី ក្រៅពីគម្រោងលើដងទន្លេមេគង្គ គម្រោងថាមពលដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ ប្រព័ន្ធអាគុយស្តុកថាមពល ប្រភពអគ្គិសនីឧស្ម័នធម្មជាតិ និងប្រភពអគ្គិសនីប្រើជីវម៉ាស់។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ហេង គុណលាង ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្តេជ្ញាចិត្តចូលរួមប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការការពារបរិស្ថាន។ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលមិនមានការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅដងទន្លេមេគង្គទៀតឡើយ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងក្តីបារម្ភនៃការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមដៃទន្លេមេគង្គ និងដងស្ទឹងនានា អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបញ្ជាក់ថា មុននឹងសាងសង់ រដ្ឋាភិបាលបានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់នានាជាមុនសិន។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា គ្រប់គម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី គឺសិក្សាពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាននិងសង្គម។ អ៊ីចឹងមានភាពច្បាស់លាស់ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ មុននឹងការអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់»។
លោក ហេង គឹមហុង ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) ប្រាប់វីអូអេថា លោកសាទរចំពោះការមិនសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅចំតួទន្លេមេគង្គ។ ប៉ុន្តែលោកនៅតែព្រួយបារម្ភចំពោះការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមដៃទន្លេមេគង្គ ដែលវាអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការពិចារណាការកសាងទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមបណ្តោយដៃទន្លេមេគង្គ រួមមាន ទន្លេងផ្សេងៗទៀត ក៏ជារឿងមួយក៏យើងសម្តែងនូវការព្រួយបារម្ភដែរ ពីព្រោះអីយើងឃើញថា ទន្លេមេគង្គមិនមែនជាទន្លេកាត់ព្រៃទេ គឺជាទន្លេដែលពុះប្រទេសកម្ពុជាជាពីរ ហើយនៅសងខាងទន្លេ ហើយនឹងទន្លេដែលជាដៃទន្លេមេគង្គ និងបឹងបួរព្រែកមួយចំនួនសុទ្ធតែជាតំបន់ដែលមានមនុស្សរស់នៅ»។
លោកក៏ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលប្រើប្រាស់គោលនយោបាយថ្មី ដោយជំរុញឱ្យវិនិយោគលើការប្រើប្រាស់ថាមពលអគ្គិសនីដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែយ៉ាងណាមិញ សម្រាប់ខ្ញុំជាអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យនេះ ខ្ញុំយល់ថារដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាកាត់បន្ថយការកសាងទំនប់វារីអគ្គិសនីមកត្រឹមកម្រិតអប្បបរមា ហើយជំនួសមកវិញការប្រើប្រាស់ថាមពលស្អាត និងជំរុញវិនិយោគិនក្នុងស្រុកដើម្បីចូលរួមការផលិតថាមពលដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ និងការប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
បើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ដែលធ្វើឡើងនៅប្រទេសឡាវ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលចូលរួមកិច្ចប្រជុំនោះដែរ ថ្លែងថា ទន្លេមេគង្គពិតមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ និងការរីកលូតលាស់ប្រកបដោយចីរភាព ហើយដើម្បីអភិវឌ្ឍទន្លេមេគង្គប្រកបដោយភាពធន់ ចីរភាព បរិយាបន្ន គេត្រូវតែបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងចំណោមប្រទេសនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គក្រោម រួមមានថៃ ឡាវ កម្ពុជា និងវៀតណាម ជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធ។
រហូតមកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាបានស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលមានទំហំ៤០០មេហ្គាវ៉ាត់។ ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះធ្វើឱ្យជន់លិចផ្ទះរាប់រយខ្នង និងសហគមន៍របស់ជនជាតិដើមភាគតិច៕
