ជារៀងរាល់ឆ្នាំមានស្ត្រីកម្ពុជាជាង១.០០០នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះនិងសម្រាលកូនដោយធ្វើឱ្យកុមារត្រូវកំព្រាម្តាយនិងមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់ក្រុមគ្រួសារនិងសហគមន៍។
អង្គការយូនីសេហ្វបានរកឃើញថា ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០០០ដល់២០១០គឺមានស្ត្រីកម្ពុជា១.៧០០នាក់បានស្លាប់ក្នុងមួយឆ្នាំៗដែលនេះមានន័យថា ក្នុងចំណោមស្រ្តី១០០.០០០នាក់ដែលសម្រាលកូនគឺមានចំនួន ២០៦នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។
ក្រសួងសុខាភិបាលឱ្យដឹងថាសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងទៅនេះតួលេខនេះបានធ្លាក់ចុះ បន្តិចដោយនៅក្នុងចំណោមស្រ្តី១០០.០០០ នាក់ដែលមានផ្ទៃពោះនិងសម្រាលកូនគឺមាន១៧០នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។ តួលេខនេះនៅតែធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានស្រ្តីស្លាប់ក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះនិងសម្រាលកូនខ្ពស់ជាងគេនៅក្នុងតំបន់។
នៅក្នុងគោលដៅទីប្រាំនៃគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សកម្ពុជាគឺតម្រូវឱ្យមានការលើកកម្ពស់សុខភាពស្ត្រីជាមាតាឱ្យបានដល់គោលដៅប្រសើរឡើងមួយចំនួនត្រឹមឆ្នាំ២០១៥។ សម្រាប់អត្រាមរណភាពមាតា ចំណុចដៅនៅឆ្នាំ២០១៥ ប្រទេសកម្ពុជាកំណត់ថានឹងកាត់បន្ថយឱ្យធ្លាក់មកនៅ ត្រឹម១៤០ នាក់ក្នុងមួយ១០០.០០០កំណើតរស់។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សកម្ពុជាឆ្នាំ២០០៣ ប៉ុន្តែបានកែប្រែតួលេខវិញដោយកំណត់ថាកាត់បន្ថយមកត្រឹមតែ២៥០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៤។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតទង់ រ័ត្នថាវី ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតានិងទារកបានពន្យល់ថា៖ «យើងបានយកគោលដៅ២៥០លើ១០០.០០០កំណើតរស់ពីព្រោះនេះជាអ្វីដែលគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សកំណត់ឱ្យសម្រេច៣ភាគ៤ គឺកាត់បន្ថយ៣ភាគ៤នៃកម្រិតក្នុងឆ្នាំ១៩៩០។ អីចឹងបើយើងក្រឡេកមើលក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ដែលមាន៩០០លើ១០០.០០០កំណើតរស់ ឆ្នាំ២០១៥ត្រូវសម្រេចឱ្យនៅត្រឹម២៥០លើ១០០.០០០កំណើតរស់ ហើយឥឡូវនេះយើងបានមកដល់១៧០។ ខ្ញុំគិតថានេះជាមោទនភាពរបស់យើងដែរ។ យើងបានទទួលនូវការទទួលស្គាល់ថាយើងធ្វើបានសម្រេចហើយ»។
អង្គការយូនីសេហ្វបានបង្ហាញថាស្រ្តីដែលស្លាប់នេះដោយសារតែកង្វះការថែរក្សាពេលសម្រាលកូននៅពេលដែលមានស្ថានភាពត្រូវជួយសង្គ្រោះបន្ទាន់ និងដោយសារតែកង្វះក្រុមបុគ្គលិកពេទ្យដែលមានជំនាញថែទាំនៅពេលស្រ្តី សម្រាលកូន។
អង្គការយូនីសេហ្វបានឱ្យដឹងបន្ថែមទៀតថា៖
«សូម្បីតែស្ត្រីមាតាទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាព ក៏ គុណភាពជាទូទៅនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ ដោយធ្វើឱ្យបញ្ហាដែលស្ត្រីប្រឈមខាងផ្នែកសុខភាពមានកាន់តែខ្លាំងក្នុងពេលសម្រាលកូននិងក្រោយពេលសម្រាលកូន»។
លោកស្រី កែ សុវណ្ណរ័ត្ន ប្រធានគណៈកម្មការសុខាភិបាលនិងកិច្ចការនារីបាននិយាយថាកម្ពុជាត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានច្រើនលើសេវាសុខភាពសម្រាប់ស្ត្រីជាមាតានិងពលរដ្ឋទូទៅ។
«ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំថាអញ្ចឹងពីព្រោះបើសិនជាយើងពិនិត្យប្រៀបធៀបទៅ នឹងប្រទេសជិតខាងយើងឃើញថាគេក៏កំពុងតែធ្វើការនេះដូចប្រទេសកម្ពុជាដែរគឺពាក់ព័ន្ធទៅនឹងមរណភាពមាតានិងទារកនេះគឺកម្ពុជាយើង ចំនួន១០ម៉ឺនដូចគ្នាប្រៀបធៀបក្នុងតំបន់គឺកម្ពុជា ថៃ វៀតណាមនិងឡាវ។ កម្ពុជាលើសតែឡាវទេ។ បើថៃអត្រាមរណភាព១០ម៉ឺននាក់មានតែ៤៨ទេ វៀតណាមតែ៥៩ទេប៉ុន្តែកម្ពុជា២០៦នាក់ហើយឡាវ៤៧០នាក់ក្នុង១០ម៉ឺននាក់»។
លោកស្រីបានបន្ថែមទៀតថា៖ «អីចឹងហើយខ្ញុំចង់ឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពសង្គម ឆ្លុះបញ្ចាំងពីកង្វះខាតគុណភាព សមត្ថភាពនិងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងសុខាភិបាល»។
តាមគោលដៅដែលបានកំណត់គឺកម្ពុជាត្រូវបង្កើនសមាមាត្រនៃការសម្រាលកូនដោយបុគ្គលិកសុខាភិបាលដែលមានជំនាញពី៣២ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០០០ដល់៨៧ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៥។
លោកស្រី ទង់ រ័ត្នថាវី នៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតានិងទារកក៏បញ្ជាក់ដែរថាចំនួនពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលទទួលបានសេវាគ្រូពេទ្យក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះនិងសម្រាលបានកើនឡើងដល់៨៩ភាគរយនៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៤គឺលើសផែនការដែលបានកំណត់។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថាមណ្ឌលសុខភាពនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានជាង១.០០០នៅទូទាំងប្រទេសដែលជាការកើនឡើងទ្វេដងក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំនេះ។
«ទៅថ្ងៃមុខយើងនឹងមានគម្រោងពង្រីកថែមទៀតដើម្បី ឱ្យទៅដល់កាន់តែកៀកជិតប្រជាពលរដ្ឋជាពិសេសស្រ្តីនិងកុមារ។ ដូច្នេះយើងនៅតែត្រូវការបុគ្គលិក។ យើងនៅតែត្រូវការឆ្មបជំនាញបន្ថែមទៀតធ្វើយ៉ាងណាដាក់គាត់ធ្វើការនៅ កន្លែងខ្វះខាតទាំងនោះ។ យើងមិនទាន់ឈប់ទេតែយើងបានធ្វើការងារច្រើននៅ ក្នុងការបង្កើនធនធានមនុស្សជាពិសេសឆ្មបជំនាញ»។
ប៉ុន្តែលោកស្រីកែ សុវណ្ណរ័ត្ន នៃសភាជាតិកម្ពុជាបញ្ជាក់ថារបាយការណ៍ពីមូលដ្ឋានដែលលោកស្រីទទួលបានគឺ នៅ មានការយកលុយកាក់ក្រៅប្រព័ន្ធពីស្រ្តីមានផ្ទៃពោះដែលមករកសេវាគ្រូពេទ្យបើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ថាមិនយកតម្លៃសេវាក៏ដោយសម្រាប់អ្នកក្រីក្រ។
«អីចឹងហើយបានជាធ្វើឱ្យភាព ជឿជាក់ទៅលើសេវាផ្តល់សុខភាពនៅ មានភាពខ្សោយដែលយើងមិនអាចទប់ស្កាត់បាននូវការិយាធិបតេយ្យមានន័យថាយកលុយយកកាក់ មិនគោរពតាមអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកំណត់។ មួយទៀតរដ្ឋាភិបាលមានភាពធូររលុងដោយសារតែមិនបានដាក់ទោសទណ្ឌទៅលើមន្ត្រី ដែលប្រព្រឹត្តខុស។ កន្លងមកយើងឃើញហើយថាមានការស្លាប់ដោយសារស្រ្តី ឆ្លងទន្លេឬក៏ការស្លាប់កុមារគឺជាការធ្វេសប្រហែលរបស់ក្រុមគ្រូពេទ្យប៉ុន្តែយើងអត់ឃើញរដ្ឋាភិបាលបង្ហាញពីការដាក់ទោសទណ្ឌចំពោះអ្នកដែលបានប្រព្រឹត្តខុសនោះទេ»។
សម្រាប់ផ្នែកដែលត្រូវកែលម្អមួយទៀតគឺលើការកាត់បន្ថយជំងឺស្លេកស្លាំងខ្វះជាតិដែកដែលស្រ្តីមាតាជួបប្រទះក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ទង់ រ័ត្នថាវី៖
«យើងឃើញថាអត្រានៃភាពស្លេកស្លាំងនេះមានភាពថយប៉ុន្តែគ្រាន់តែថាមិនទាន់ដល់គោលដៅ ដែលយើងចង់បាននៅឡើយប៉ុន្តែយើងឃើញ ថាកម្រិតនៃការមានភាពស្លេកស្លាំងនេះដែលពីដើមភាពស្លេកស្លាំងធ្ងន់ធ្ងរមានច្រើនប៉ុន្តែភាពស្លេកស្លាំងធ្ងន់ធ្ងររបស់យើងទាបជាងមួយភាគរយទៅហើយដូច្នេះយើងបានធ្វើការងារពុះពារច្រើននៅក្នុងការធ្វើយ៉ាងណាទម្លាក់ភាពស្លេកស្លាំងធ្ងន់ធ្ងរនេះឱ្យនៅ ទាបបំផុតហើយយើងនឹងធ្វើបន្តសម្រាប់ភាពស្លេកស្លាំងមធ្យមនិងតិចតួច»។
បើទោះបីជាមន្ត្រីសុខាភិបាលបានបង្ហាញតួលេខល្អប្រសើរច្រើននៅថ្នាក់ជាតិប៉ុន្តែពលរដ្ឋដែលរស់នៅ ខេត្តដាច់ស្រយាលនិងមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចមួយចំនួនដូចជាខេត្តស្ទឹងត្រែង កោះកុង រតនគិរី និងមណ្ឌលគិរីនៅមានអត្រាមរណភាពមាតាខ្ពស់ជាងអត្រាមធ្យមភាគនៅថ្នាក់ជាតិ។ ចំនួនភាគរយស្ត្រី សម្រាលកូនដោយបុគ្គលិកសុខាភិបាលទទួលការបណ្តុះបណ្តាលមានចំនួន៧៥ភាគរយប៉ុណ្ណោះនៅឆ្នាំ២០១២។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សកម្ពុជាចេញផ្សាយឆ្នាំ២០១៤៕