ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

កង​ទ័ព​កម្ពុជា៖ អាស៊ាន​មិន​ទាន់​សម្រេច​ធ្វើ​សម​យុទ្ធ​យោធា តាម​សំណើ​ឥណ្ឌូណេស៊ី


កងនាវិកឥណ្ឌូណេស៊ីឈរនៅនាវាចម្បាំង KRI Bawal-875 ក្នុងអំឡុងសមយុទ្ធកងទ័ពជើងទឹកចម្រុងះ Komodo ឆ្នាំ ២០២៣ នៅសមុទ្រ Makassar ក្នុងខេត្ត Sulawesi ខាងត្បូង ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី កាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣។ (M Risyal Hidayat/via REUTERS)
កងនាវិកឥណ្ឌូណេស៊ីឈរនៅនាវាចម្បាំង KRI Bawal-875 ក្នុងអំឡុងសមយុទ្ធកងទ័ពជើងទឹកចម្រុងះ Komodo ឆ្នាំ ២០២៣ នៅសមុទ្រ Makassar ក្នុងខេត្ត Sulawesi ខាងត្បូង ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី កាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣។ (M Risyal Hidayat/via REUTERS)

គំនិត​ផ្តួច​ផ្តើម​របស់អគ្គ​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ដើម្បី​ធ្វើសម​យុទ្ធ​យោធារួម​ដំបូង​បំផុត​នៅសមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ មិន​ទទួល​បាន​ការឆ្លើយ​តប​ជា​វិជ្ជមាន​ពី​អគ្គ​បញ្ជាការ​នៃ​បណ្តា​ប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ាន​ ដែល​នាំ​ឱ្យ​គ្មាន​ការ​សម្រេច​ជារួម​លើ​ការ​រៀបចំ​សម​យុទ្ធ​យោធា​នោះ។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​កង​យោធ​ពល​ខេមរភូមិន្ទ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា។

ការ​ប្រកាស​របស់​អគ្គបញ្ជាការ​នៃកង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ​ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​កិច្ចប្រជុំ​អគ្គ​បញ្ជាការ​កងទ័ព​អាស៊ាន​លើក​ទី​ ២០ ​នៅ​កោះ​បាលី​ ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ដែល​បាន​រៀប​ចំ​ឡើង​កាលពីថ្ងៃ​ទី ៧ ខែមិថុនា​ ឆ្នាំ ២០២៣​ និង​បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​មួយ​។

បើតាម​ការ​ប្រកាស​របស់​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​ចេញ​ក្រោយ​កិច្ចប្រជុំ​អគ្គបញ្ជាការ​កងទ័ព​អាស៊ាន​លើក​ទី​ ២០​ នៅ​កោះ​បាលី​នោះ «ពុំ​បាន​និយាយ​អំពី​ការ​ធ្វើ​សម​យុទ្ធយោធា​រួម​របស់​អាស៊ាន​នៅសមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​នោះ​ទេ»។

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ដដែល​នោះ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​ ៨ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​ ២០២៣ បាន​ផ្តល់​សេចក្តី​ពន្យល់​តាម​អត្ថន័យ​ដើម​ថា៖​ «ក្រោយ​ពេល​បញ្ចប់​កិច្ចប្រជុំ​ អគ្គ​មេបញ្ជា​ការ​កងទ័ព​ឥណ្ឌូ​ណេស៊ី​ដែល​ជា​ប្រធាន​កិច្ច​ប្រជុំ​ប្តូរ​វេន​ បាន​លើក​ឡើង​អំពី​គោល​គំនិត​របស់​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ ដើម្បី​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធារួម​នៅ​សមុទ្រចិន​ខាង​ត្បូង​ ហើយ​បាន​សុំយោបល់​ពីអគ្គ​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ទាំង ៩ ​ប្រទេស​ ក្នុង​នោះ​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ​ រួម​ទាំង​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​ទៀត មិន​បានឆ្លើយ​តប»។​

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​នាយ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ វង្ស ពិសេន បញ្ជាក់​ទៀត​ថា​ ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ទ្វេ​ភាគី​ អគ្គ​មេបញ្ជាការ​កង​ទ័ព​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បាន​ស្នើ​សុំ​យោបល់​ពី​អគ្គ​មេបញ្ជាការ​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ​ម្តង​ទៀត។

បើតាម​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ដដែល​ ភាគី​កម្ពុជា​បញ្ជាក់​ថា​ នឹង​ចាត់​តាំង​ក្រុម​ការងារ​ដើម្បី​សិក្សា​អំពី​សម​យុទ្ធ​យោធា​រួម​នោះ​ ហើយ​ក្រោយ​ពេល​សិក្សា​ចប់​ អគ្គ​បញ្ជាការ​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ​ នឹង​ស្នើសុំ​គោលការណ៍​សម្រេច​ពី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​ នាយ​ឧត្តម​សេនីយ៍​លោក​ ឈុំ សុជាត ប្រាប់​វីអូអេ​នៅ​ថ្ងៃ​នៅ​សុក្រ​នេះ​ តាម​ប្រព័ន្ធ​ទំនាក់ទំនង​ WhatsApp ថា គិត​មកដល់​ពេល​នេះ​ ភាគី​កង​ទ័ព​កម្ពុជា​មិន​ទាន់​មានការ​បញ្ជាក់​ជំហរ​ខ្លួន​ចំពោះ​សំណើ​របស់​កងទ័ព​ឥណ្ឌូណេស៊ី​នោះ​ទេ។

លោក​បាន​លើក​ឡើងថា៖ «តាម​ព័ត៌មាន​ពី​អគ្គបញ្ជាការ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ​ ភាគី​កម្ពុជា​ មិន​ទាន់​បាន​យល់​ព្រម​តាម​សំណើរ​របស់​អគ្គបញ្ជាការ​នៃ​កង​ទ័ព​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ នៅ​ឡើយ​ទេ»។

វីអូអេ​ព្យាយាម​សុំការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពីស្ថាន​ទូត​ឥណ្ឌូណេស៊ី​តាម​សារ​អ៊ីមែល​ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​រួម​របស់​អាស៊ាន​ តែ​គ្មាន​ការឆ្លើយ​តប​គិត​ត្រឹម​រសៀល​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ។

រូបឯកសារ៖ នាវារបស់កងឆ្មាំជើងទឹកវៀតណាមធ្វើដំណើរនៅក្បែរនាវារបស់កងឆ្មាំសមុទ្ររបស់ចិន នៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្ថិតក្នុងចម្ងាយ ២១០គីឡូម៉ែត្រ ពីឆ្នេរវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៤។
រូបឯកសារ៖ នាវារបស់កងឆ្មាំជើងទឹកវៀតណាមធ្វើដំណើរនៅក្បែរនាវារបស់កងឆ្មាំសមុទ្ររបស់ចិន នៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្ថិតក្នុងចម្ងាយ ២១០គីឡូម៉ែត្រ ពីឆ្នេរវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៤។

អ្នក​ស្រាវ​ជ្រា​វនៅ​វិទ្យាស្ថាន​ខ្មែរ​សម្រាប់​សហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​ និង​សន្តិភាព (CICP)​ លោក ​វណ្ណ ប៊ុនណា ​ ប្រាប់​វីអូអេ​ថា នេះ​ជា​លើក​ទី ១ ​របស់​អាស៊ាន​ដែល​បង្ហាញ​ពីបំណងធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា ហើយ​ការណ៍​នេះ​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ចិន និង​អាស៊ាន​ ខណៈស្ថានភាព​នៅ​ក្នុង​តំបន់​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ កំពុង​តែ​មាន​កម្តៅ​ក្តៅ​គគុក។

លោក​បន្ត​ថា ក្នុង​ករណី​ដែល​អាស៊ាន​សម្រេច​បាន​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​រួមគ្នា​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូងនោះ វា​ជា​សញ្ញា​មួយ​បញ្ជាក់​ថា​ កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​ដ៏​ល្អ​កំពុង កើត​ឡើង​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​ ១០​ ក្នុង​តំបន់។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ប៉ុន្តែ​ប្រសិន​បើ​យើង​មើល​រូប​ភាព​នៅ​ក្នុង​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​អាស៊ាន យើង​ឃើញ​ថា​ប្រសិន​អាស៊ាន​ធ្វើ​សម​យុទ្ធ​ហ្នឹង​មែន វា​ជា​ការ​ពង្រឹង​នូវ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​យោធា​រវាង​បណ្តា​ប្រទេស​ទាំង​ ១០ ​ហ្នឹង ទៅ​នឹង​ការ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​ណា​មួយ​ផង​ដែរ។ ហើយ​អាហ្នឹង​ក៏​ជា​ចលករ​មួយ​ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ គេ​ហៅ​ថា​មជ្ឈភាព​របស់​អាស៊ាន​ ទាក់​ទង​នឹង​ផ្នែក​សនិ្តសុខ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ហ្នឹង​ផង​ដែរ»។

លោក វណ្ណ ប៊ុនណា ​បន្ថែម​ថា​ កម្ពុជា​អាច​នឹង​ពិចារណា​ច្រើន​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​សមយុទ្ធ​យោធា​អាស៊ាន​នេះ ពីព្រោះ​ថា​ វា​អាច​នឹង​ជះ​ផល​ប៉ះពាល់​មួយ​ចំនួន​រវាង​ទំនាក់​ទំនង​កម្ពុជា​ចិន​ផង​ដែរ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ លោក​លើក​ឡើង​ថា ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា​ចូល​រួម ឬ​មិន​ចូល​រួម​នោះ វា​ជាសិទ្ធិ​សម្រេច​របស់​កម្ពុជា​។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ កម្ពុជា​អាច​នឹង​ពិចារណា​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ចូល​រួម​ ឬក៏​អត់។ ទី ១ ​ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា​ចូល​រួម​វា​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ទៅ​ដល់​ទំនាក់​ទំនង​ចិន​គួរសម​ដែរ ដោយសារ​មែន​ទែន​ទៅ​ចិន​តែង​តែ​អះអាង​អំពី​អំណាច​ស្រទន់​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ហ្នឹង។ មួយ​ទៀត​ ប្រសិន​បើ​មាន​ធ្វើ​សម​យុទ្ធ​ វា​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ទាក់​ទង​នឹង​ security challenge [ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​សុវត្ថិភាព] ទៅ​ដល់​ចិន​ផង​ដែរ»។

គោលគំនិត​របស់​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ដែល​ជា​ប្រធាន​ប្តូរ​វេនអាស៊ាន​ឆ្នាំនេះ​ ក្នុងការ​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​សម​យុទ្ធយោធា​រួម​របស់​អាស៊ាននោះ កើត​មាន​ឡើង នៅស្រប​ពេល​ភាព​តានតឹង​នៅបន្ត​កើត​ឡើង​នៅសមុទ្រ​ចិនខាង​ត្បូង​ ហើយ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែងយក​ឥទ្ធិពល​នៅ​តំបន់​ឥណ្ឌូប៉ា​ស៊ីហ្វិក​រវាង​ចិន​ និង​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​ក៏ត្រូវ​គេមើល​ឃើញ​ថា​ កាន់​តែ​មាន​ភាព​ស្រួច​ស្រាល់​ទៅ​ ដោយ​សារ​មាន​ការ​ចងក្រង​សម្ពន្ធ​សន្តិសុខ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ដូចជា Quad និង Aukusជាដើម។ ​

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​ពិធី​ចែក​សញ្ញា​បត្រ​ដល់​និស្សិត​នៃ​សកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​នីតិសាស្រ្ត និង​វិទ្យាសាស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​ថា សម្ពន្ធ​សន្តិសុខ​ត្រីភាគី ​អូស្ត្រាលី-អង់គ្លេស-អាមេរិក ​ដែល​គេហៅ​កាត់​ថា ​Aukus ​គឺ​ជា ​«ចំណុច​ចាប់ផ្តើម​នៃ​ការ​រត់​ប្រណាំង​សព្វាវុធ​ដ៏​មាន​គ្រោះថ្នាក់» ​ខណៈ​ដែល​លោក​ជំទាស់​នឹង​ការ​នាំចូលនៃ​នាវា​មុជទឹក​ដើរ​ដោយ​ថាមពល​នុយក្លេអ៊ែរ​ទៅ​កាន់​តំបន់​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក។ ​

លោក​បន្ថែមថា​ សមាគម​ប្រជា​ជាតិ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ​ឬ​អាស៊ាន ​គឺ​ជា​ «តំបន់​គ្មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ» ដូច្នេះ​ប្លុក​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​មួយ​នេះ​ ​បាន​ប្រឆាំង​ចំពោះការ​រីក​សាយ​នៃ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ៕

XS
SM
MD
LG