ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

អ្នកវិភាគ​មើល​ឃើញ​ថា​ ​ប្រធានាធិបតី​ចិន​ពង្រឹង​អំណាច​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន


រូបឯកសារ៖ ប្រធានាធិបតី​ចិន ​លោក​ Xi Jinping នៅ​លើ​អេក្រង់​យក្ស​ ខណៈ​ពេល​លោក​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​នៅ​ខួប​១០០ឆ្នាំ​នៃ​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិននៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ប្រទេស​ចិន កាលពី​ថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។ (Reuters)
រូបឯកសារ៖ ប្រធានាធិបតី​ចិន ​លោក​ Xi Jinping នៅ​លើ​អេក្រង់​យក្ស​ ខណៈ​ពេល​លោក​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​នៅ​ខួប​១០០ឆ្នាំ​នៃ​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិននៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ប្រទេស​ចិន កាលពី​ថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។ (Reuters)

នៅ​ក្នុង​សប្ដាហ៍​នេះ​ សម័យ​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​លើកទី​៦​នៃ​គណបក្ស​កម្មុយនីស្តិ​ចិន​នឹង​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​សម្ងាត់​រយៈ​ពេល ​៤​ ថ្ងៃ​ ដែល​គេ​រំពឹង​ជាទូទៅ​ថា ​នឹង​បើក​ផ្លូវ​ឲ្យ​ប្រធានាធិបតី​ចិន​លោក​ Xi Jinping​បន្ត​កាន់​អំណាច​អាណត្តិ​ទី​ ៣​ ដែល​នឹង​ក្លាយ​ជា​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ប្រវត្តិសាស្ត្រ។​

កិច្ចប្រជុំ​សម្ងាត់​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ឡើង​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី​ ៨​ ដល់​ទី​ ១១​ ខែ​វិច្ឆិកា​នេះ ​បាន​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​បក្ស​សរុប​ប្រមាណ ​៤០០ ​នាក់​ ដោយ​រួម​មាន​ទាំង​មេបញ្ជាការ​យោធា​ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ផ្នែក​ហិរញ្ញ​វត្ថុ ​និង​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កំពូលៗ​ ជួបជុំ​គ្នា​នៅ​ក្នុង​សណ្ឋាគារ​មួយ​ដែល​មាន​ការ​យាមកាម​យ៉ាង​តឹងរ៉ឹង​ នៅ​ក្នុង​រដ្ឋធានី​ប៉េកាំង ​ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​អនាគត​របស់​ប្រទេស​ចិន។​រាល់​សកម្មភាព​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ​ត្រូវ​បាន​រក្សា​ជា​ការ​សម្ងាត់​កម្រិត​ខ្ពស់ ​ដែល​បណ្ដាល​ឲ្យ​មាន​ការ​ទស្សន៍​ទាយ​ផ្សេងៗ​គ្នា​អំពី​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ។​

នេះ​ជា​កិច្ច​ប្រជុំ​លើក​ចុង​ក្រោយ​មុន​ពេល​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន​រៀបចំ​សមាជ​បក្ស​ឆ្នាំ ​២០២២ ​ដែល​ជា​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​នយោបាយ​សំខាន់​បំផុត​របស់​ប្រទេស​ចិន​ ហើយ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​រៀង​រាល់​ ៥ ​ឆ្នាំ​ម្ដង។ កិច្ច​ប្រជុំ​គណបក្ស​ពេញ​អង្គ​នេះ​ត្រូវ​បាន​រៀប​ចំ​ឡើង​នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​ធ្វើ​សមាជ​ ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​នានា​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​ជាក់​លាក់​មួយ​ចំនួន។​

សម្រាប់​លោក​ Xi Jinping ​ «កិច្ច​ប្រជុំ​បក្ស​ពេញ​អង្គ​នៅ​ឆ្នាំ​នេះ​មាន​សារៈ​សំខាន់​ជា​ពិសេស​ណាស់​ ដោយ​សារ​តែ​លោក​រៀបចំ​លក្ខខណ្ឌ​សម្រាប់​លោក​កាន់​អំណាចនៅ​អាណត្តិ​ទី៣ ​ក្នុង​នាម​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន​ មេបញ្ជាការ​យោធា ​និង​ប្រមុខ​រដ្ឋ ​ដែល​នឹង​ត្រូវ​បោះ​ឆ្នោត​សម្រេច​នៅ​ក្នុង​សមាជ​បក្ស​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ២០២២​ ខាង​មុខ​នេះ»។​ នេះ​បើ​តាម​ការ​លើក​ឡើង​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ស្ដីពី​យុទ្ធសាស្ត្រ​ភូមិសាស្ត្រ​ (Council on Geostrategy)​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ចក្រភព​អង់គ្លេស។​

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ​លោក ​Xi Jinping ​បាន​បញ្ចេញ​របាយ​ការណ៍​មួយ​ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ការ​បក​ស្រាយ​របស់​លោក​អំពី​«សមិទ្ធ​ផល​សំខាន់ៗ​ និង​បទ​ពិសោធន៍​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដែល​គណបក្ស​សម្រេច​បាន​ក្នុង​កិច្ច​ខិតខំប្រឹង​ប្រែង​រយៈ​ពេល​១០០​ ឆ្នាំ»។​ នេះ​បើ​តាម​របាយការណ៍​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​ព័ត៌មាន​ស៊ីនហួរ​របស់​រដ្ឋ​ចិន។ ​ សេចក្ដី​ពិស្ដារ​នៃ​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​លោក​Xi Jinping​ត្រូវ​គេ​រំពឹង​ថា​ នឹង​ត្រូវ​បោះពុម្ពផ្សាយ​បន្ទាប់​ពី​កិច្ច​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​បក្ស​នេះ​ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់។​

របាយ​ការណ៍​របស់​លោក​ Xi Jinping ​ពេល​នេះ​គឺ​ជា​លើក​ទី ៣ ​ហើយ​ដែល​មេដឹកនាំ​ចិន​រូប​នេះ​បាន​បង្ហាញ​អ្វី​ដែល​គេ​ហៅ​ថា ​«សេចក្ដី​សម្រេច​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ»។​សេចក្ដី​សម្រេច​នេះ​ត្រូវ​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​បញ្ជាក់​ពី​ការ​បន្តកាន់​តំណែង​របស់​លោក Xi Jinping ​ ហើយ​វា​បង្ហាញ​ពី​ទស្សនវិជ្ជា​របស់​លោក​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ខួប​ទី១០០ ​ឆ្នាំ​នៃ​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន​ និង​ជំហរ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា ​ លោក​ទំនង​ជា​កាន់​អំណាច​តទៅ​មុខ​ទៀត​អស់​មួយ​ជីវិត។​

សេចក្ដី​សម្រេច​លើក​ទី ១ ​ដែល​ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​បក្ស​កាល​ពី​ឆ្នាំ ​១៩៤៥ ​បាន​ប្រកាស​ថា​ លោក​ ម៉ៅ សេទុង​បាន​បង្កើត​ឡើង​នូវ​«ខ្សែ​បន្ទាត់​នយោបាយ​ត្រឹម​ត្រូវ»​មួយ​ដើម្បី​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន។​ ឯកសារ​នោះ​បាន​ជួយ​ឲ្យ​លោក​ ម៉ៅ សេទុង​ ពង្រឹង​អំណាច​ដឹកនាំ​របស់​លោក​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​មាន​អំណាច​ពេញ​លេញ​នៅ​ពេល​លោក​ប្រកាស​បង្កើត​សាធារណៈ​រដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៤៩។​

លោក ​Deng Xiaoping ​ដែល​បាន​បន្ត​អំណាច​ពី​លោក ​ម៉ៅ សេទុង ​ក្នុង​នាម​ជា​មេ​ដឹក​នាំ​ចិន​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៧៨ ​បាន​ផ្ដួច​ផ្ដើម​ធ្វើ​សេចក្ដី​សម្រេច​លើក​ទី​ពីរ​ នៅ​ឆ្នាំ ​១៩៨១។ ​សេចក្ដី​សម្រេច​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា ​«សេចក្ដី​សម្រេច​អំពី​បញ្ហា​នយោបាយ​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ជាក់លាក់​របស់​បក្ស» ​បាន​ប្រកាស​ទាត់​ចោល​ការ​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​វប្បធម៌ ​ ដោយ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​លោក ​ម៉ៅ សេទុង ​ថា ​ជា​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ធំ​បំផុត​សម្រាប់​ភាព​ចលាចល​ ហើយ​លោក​បានសម្រេច​រៀបចំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ចិន​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​សេដ្ឋកិច្ច។​

ទាំង​លោក​ម៉ៅ សេទុង ​និង​ លោក ​Deng Xiaoping ​សុទ្ធ​តែ​បាន​កាន់​អំណាច​រហូត​ដល់​លោក​ទទួល​មរណភាព។ សារព័ត៌មាន ​Nikkei Asia ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​បទ​វិភាគ​មួយ​ដែល​បង្ហាញ​ថា គន្លង​របស់​លោក ​Xi Jinping​ គឺ​ប្រហាក់​ប្រហែល​ទៅ​នឹង​គន្លង​របស់​លោក ​ម៉ៅ សេទុង ​ដែរ។ ​ មួយ​ផ្នែក​គឺ​ដោយសារ​យុទ្ធនាការ​របស់​លោក ​Xi Jinping ​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ បាន​ជួយ​ឲ្យ​លោក​បណ្ដេញ​សត្រូវ​របស់​លោក​ចេញ​ម្ដង​មួយៗ​ពី​ក្នុង​បក្ស។​

បទ​វិភាគ​របស់​ Nikkei Asia ​បាន​បន្ត​ថា ​«បើ​និយាយ​ឲ្យ​ងាយ​ស្ដាប់​ ឯកសារ​ថ្មី​នេះ​បញ្ជាក់​ពី​លទ្ធភាព​របស់​លោក ​Xi Jinping​ ក្លាយ​ជា​មេដឹកនាំ​អស្ចារ្យ​ទី​៣ ​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​បក្ស​កុម្មុយនីស្តចិន»។​

មិន​ខុស​ពី​លោក​ ម៉ៅ សេទុង និង​ លោក​ Deng Xiaoping​ ទេ​ លោក ​Xi Jinping ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា ​«ស្នូល»​នៃ​គណបក្ស​កុម្មុនីស្ត​ចិន ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​សេចក្ដី​បញ្ជាក់​មួយ​កាល​ឆ្នាំ​ ២០១៦ ​ បន្ទាប់​ពី​មាន​កិច្ច​ប្រជុំ​បក្ស​ពេញ​អង្គ​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​រយៈ​ពេល​៤ ថ្ងៃ។

លោក ​Song Yongyi ​ដែល​ជា​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មាន​ឯកទេស​ខាង​ការ​សិក្សា​អំពី​បដិវត្តន៍​វប្បធម៌​ចិន​ បាន​បញ្ជាក់​ថា​ឯកសារ​នៃ​សេចក្ដី​សម្រេច​នៅ​ឆ្នាំ១៩៤៥​ និង​ឆ្នាំ១៩៨១​ ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ប្រាស់​ដើម្បី​ឱប​ក្រសោប​អំណាច​ និង​ដើម្បី​បង្កើត​គោលដៅ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​សម្រាប់​ប្រទេស​ចិន។​

លោក Song Yongyi ​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ភាសាចិន​កុកងឺ​ថា៖​ «តាម​រយៈ​សេចក្ដី​សម្រេច​ទាំង​ពីរ​នោះ ​ លោក​ ម៉ៅ សេទុង​និង​លោក Deng Xiaoping​ បាន​ក្លាយ​ជា​មេដឹកនាំ​មាន​អំណាច​ដាច់​ខាត​ក្នុង​ប្រទេស​ចិន។ ​ សេចក្ដី​សម្រេច​នៅ​ឆ្នាំ ​១៩៤៥​ បាន​ដាក់​គោល​ដៅ​បង្រួប​បង្រួម​ប្រទេស​ចិន​ចំណែក​សេចក្ដី​សម្រេច​ឆ្នាំ ១៩៨១ ​បាន​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​ចិន​ចេញ​ពី​សេដ្ឋកិច្ច​បិទទ្វារ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​សេដ្ឋកិច្ច​បើក​ចំហ ​និង​កែទម្រង់។ ​ ដូច្នេះ ​យើង​អាច​មើល​ឃើញ​ថា ​ឯកសារ​ទាំង​ពីរ​នេះ​មាន​សារៈ​សំខាន់»។​

លោក ​ Song Yongyi ​ ដែលធ្វើ​ការ​នៅ​ឯ​សាកល​វិទ្យាល័យ​រដ្ឋ​ California​ និង​នៅ​បណ្ណាល័យ​ Los Angeles​ បាន​បន្ថែម​ថា ​ តាម​រយៈ​ការ​អនុម័ត​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​លោក​ ​ គោលដៅ​របស់​លោក​ Xi Jinping​គឺ​ដើម្បី​លើក​រូប​លោក​ឲ្យ​ឈាន​ដល់​កម្រិត​មួយ​ស្មើ​នឹង​លោក​ ម៉ៅ សេទុង ​និង​លោក​ តេង ស៊ាវពីង។​

លោក ​ Song Yongyi​ ថ្លែង​ដូច្នេះ​ថា៖ ​«ជាយថាហេតុ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា ​ លោក​ Xi Jinping ​នឹង​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ចិន​អស់​មួយ​ជីវិត»។​

កាល​ពី​ឆ្នាំ ​២០១៨ ​ សមាជ​ជាតិ​ប្រជាជន​ចិន​ បាន​អនុម័ត​វិសោធន​កម្ម​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ ដោយ​បាន​ដក​ចេញ​ការ​កំណត់​អាណត្តិ​ប្រធានាធិបតី​ចិន​ដែល​មាន​តែ​ពីរ​អាណត្តិ។​បើ​ទោះ​បី​ជា​លោក Xi Jinping ​ ពេល​នេះ​អាច​កាន់​អំណាច​ស្រប​ច្បាប់​នៅ​អាណត្តិ​ទី៣​ក៏​ដោយ ​ក៏​អ្នក​វិភាគ​មួយ​ចំនួន​លើក​ឡើង​ថា​ ការ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​សំណាក់​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន។​

អ្នកស្រី​ Tai Wei Lim ​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ជាន់​ខ្ពស់​នៅ​វិទ្យាស្ថាន​អាស៊ីបូព៌ា​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ជាតិ​សិង្ហបុរី ​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន ​Al-Jazeera ​ថា៖ ​ «លោក ​Xi Jinping​ ត្រូវ​ការ​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​ ដែល​យល់ព្រម​ដោយ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ជួរ​មុខ​របស់​បក្ស ​ដើម្បី​កាន់​អំណាច​នៅ​អាណត្តិ​បន្ថែម​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​មុន ​ ជា​ពិសេស​នៅ​ពេល​លោក​មិន​បាន​ធ្វើ​តាម​អនុសញ្ញា​ស្ដីពី​ការ​កំណត់​អាណត្តិ​នៅ​ក្រោយ​សម័យ​កាល​របស់​លោក​ ម៉ៅ សេទុង។ ​ខ្ញុំ​និយាយ​ថា ​វា​ជា​អនុសញ្ញា ​ពីព្រោះ​វា​មិនមែន​ជា​ច្បាប់​នោះ​ទេ»។​

ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​និយាយ​ថា ​ គោលដៅ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​សម្រាប់​ប្រទេស​ចិន​ ដែល​រួម​មាន​ជំហរ​អំពី​កោះ​តៃវ៉ាន់​ផង​នោះ ​ ប្រហែល​ជា​នឹង​ត្រូវ​ប្រកាស​ឲ្យ​ដឹង​នៅ​ក្នុង​ឯកសារ​នេះ ។​ រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង​ចាត់​ទុក​ថា កោះ​តៃវ៉ាន់​ដែលគ្រប់​គ្រង​អំណាច​ដាច់​ដោយ​ឡែក​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​នោះ ​គឺ​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ទឹក​ដី​របស់​ខ្លួន៕​

ប្រែសម្រួល​ដោយ​លោក ពិន ស៊ីសុវណ្ណ និង នាង​ស្រេង លក្ខិណា

XS
SM
MD
LG