ក្រោមជំនួយឧបត្ថមដោយគម្រោងផ្លូវក្រវាត់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិន និងត្រូវបានជំរុញដោយទំនាក់ទំនងស្និទ្ធស្នាលរវាងរដ្ឋាភិបាលចិននិងកម្ពុជា ក្រុមវិនិយោគិនចិនជាច្រើននាក់ បានដាក់វិនិយោគទុនរាប់ពាន់លានដុល្លារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយកន្លែងលំហែកាយដ៏ធំមួយដែលធ្វើការអភិវឌ្ឍដោយក្រុមហ៊ុនចិន១ក្នុងឧទ្យានជាតិកម្ពុជាក្បែរឈូងសមុទ្រថៃបានបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភ ពីសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់អាស៊ី។ ការបារម្ភចម្បងនោះគឺថាក្រុមហ៊ុនចិននេះកំពុងតែសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានដ៏ធំមួយ ដែលស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីមូលដ្ឋានកងទព័ជើងទឹករាមរបស់កម្ពុជា ជាទីដែលត្រូវបានគេរាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ថាប្រទេសចិន កំពុងព្យាយាមប្រើប្រាស់។
តំបន់លំហែកាយតារាសាគរ ដែលមានគម្រោងទឹកប្រាក់ ៣ពាន់៨រយលានដុល្លារធ្វើការអភិវឌ្ឍដោយក្រុមហ៊ុនចិន លាតសន្ធឹងក្នុងផ្ទៃដី ៣៦០គ.មការ៉េ ក្នុងតំបន់ព្រៃក្រាស់នៃឧទ្យានជាតិ បុទុមសាគរ ត្រូវបានទទួលសិទ្ធិវិនិយោគជាមជ្ឈមណ្ឌលទេសចរណ៍លើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ដោយក្រុមហ៊ុនចិនឈ្មោះ Union Development Group ជាក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យមួយស្ថិតនៅភាគខាងជើងប្រទេសចិននៃទីក្រុងកំពង់ផែរ Tianjin។
គោលបំណងរបស់ក្រុមហ៊ុននេះ គឺសាងសង់ទីក្រុងដ៏ធំថ្មីមួយរបស់កម្ពុជានៅទីនេះ ដោយមានទីក្រុងលំហែកាយជាប់ឆ្នេរសមុទ្រ សណ្ឋាគារប្រណិតៗ និងផ្ទះវីឡា សួនឧស្សាហ៍កម្ម ស្ថានីយថាមពល រោងចក្រចម្រាញ់ទឹកស្អាត និងអាគារសុខាភិបាលជាដើម។
«តារាសាគរគឺជាគម្រោងសំណង់ទីក្រុងមួយសាងសង់ទាំងស្រុងដោយជនជាតិចិន។ តំបន់នេះ មានធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែប ហើយជាតំបន់ព្រៃឈើដ៏ធំលំដាប់ថ្នាក់ទីពីររបស់ពិភពលោក» នេះបើតាមសម្តីរបស់កញ្ញា Namei Jin ដែលធ្វើការក្នុងគម្រោងតូចមួយនៃក្រុមហ៊ុន Union Development Group ធ្វើការឈូសឆាយផ្ទៃដីទំហំ៤២ហិតា ដើម្បីសាងសង់ផ្ទះវីឡា។
«លើសពីនេះទៀតតារាសាគរ មានផ្ទៃដី២០ភាគរយនៃតំបន់ឆ្នេរសមុទ្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងឆ្នេរខ្សាច់ដ៏មានគុណភាពខ្ពស់ម៉ដ្ឋដូចម្សៅទឹកដោះគោ»។
សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន Union Development Group ការកាន់អំណាចដ៏យូរអង្វែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ លោក ហ៊ុន សែន គឺជាកក្តាសំខាន់ក្នុងការសម្រេចចិត្តដាក់វិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នេះបើតាមកញ្ញា Namei ដែលចៃដន្យស្ថិតនៅក្នុងភោជនីយដ្ឋានមួយក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយសណ្ឋាគារតារាសាគរដើម្បីទទួលអាហារពេលព្រឹកខណៈពេលដែលយើងនៅទីនោះដែរ។
កញ្ញា Namei និយាយថា៖
«ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទំាង១០ ស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជាមានស្ថិរភាពជាងគេដោយសារតែគ្មានការគ្រប់គ្រងដោយបក្សចម្រុះជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ»។
មានព័ត៌មានតិចតួចបំផុតពីក្រុមហ៊ុនឬក៏ក្រុមអ្នកគ្រប់គ្រងជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុមហ៊ុន លើកលែងតែ លោក Tao Li ដែលជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល និងជាយោធាក្នុងកងទ័ពចិន។ លោកហាក់មានការទាក់ទងជាច្រើនជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ លោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីកំពូលៗផ្សេងទៀត នេះបើតាមរយៈរូបថតនានាដាក់តាំងនៅក្នុងបន្ទប់នៃកន្លែងលំហែកាយនោះ។
កញ្ញា Namei បដិសេដមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីប្រវត្តិរបស់ លោក Li ឬការទទួលទុនរបស់ក្រុមហ៊ុនដោយរបៀបណានោះទេ ក៏ប៉ុន្តែនាងនិយាយថាគម្រោងនេះមានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ។
កញ្ញា Namei និយាយថា៖ «ខ្ញុំអាចនិយាយបានថាគម្រោងនេះគឺជាសមិទ្ធិផលនៃការជ្រោមជ្រែងយ៉ាងខ្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ។ វាមិនត្រឹមតែជាគម្រោង BRI មួយមុខតែប៉ុណ្ណោះទេ។ គ្រប់អ្នកដឹកនាំត្រូវការគម្រោងដ៏លេចធ្លោដូច្នេះ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ដូច្នោះដែរ»។
កន្លែងលំហែកាយ ដែលបើកកាលពីឆ្នាំ២០១៤ មានអាហារដ្ឋានមួយកន្លែង សម្រាប់បុគ្គលិក ភោជនីយដ្ឋានអាហារសមុទ្រមួយស្ថិតនៅលើផែដែលមនុស្សម្នាអាចជួល ម៉ូតូទឹកនិងទូកក្តោងជិះលេងបាន។ ស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីតំបន់ឆ្នេរខ្សាច់សក្បោះ គឺជាទីលានវាយកូនហ្គោលដែលមានតម្លៃថ្លៃមួយនិងកាស៊ីណូមួយសម្រាប់ភ្ញៀវដែលស្នាក់នៅក្នុងកន្លែងលំហែកាយនេះ។
គម្រោងនេះក៍មានផែនការជាដំណាក់កាលផងដែរ ក្នុងការសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិមួយ ជាមួយផ្លូវសម្រាប់យន្តហោះចុះឡើងប្រវែង ៣,២០០ម៉ែត្រ និងទទឹង៦០ម៉ែត្រ ដែលកំពុងស្ថិតក្នុងការសាងសង់។ ប្រសិនបើវារួចរាល់ វាអាចនឹងក្លាយជាអាកាសយានដ្ឋានដ៏ធំជាងគេបង្អស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានផ្លូវសម្រាប់យន្តហោះវែងជាងគេបំផុតផងដែរ។
ទំហំនិងវិសាលភាពនៃគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នេះជាពិសេសសំណង់អាកាសយានដ្ឋាន បានបង្កឱ្យមានក្តីបារម្ភដល់រដ្ឋបាលរបស់លោក ត្រាំ។ ប្រទេសក្នុងតបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដទៃទៀតរួមទាំងវៀតណាមផងនោះ ក៏បានសង្ស័យថាកន្លែងលំហែកាយនេះ អាចជាផ្នែកដ៏ធំ១នៃគម្រោងការរបស់ចិនក្នុងការដាក់មូលដ្ឋានទ័ពក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ក្រុមអ្នកជំនាញយុទ្ធសាស្ត្រយោធា ជឿជាក់ថា វត្តមាននៃកងទ័ពជើងទឹកណាមួយនៅទីនោះគឺជាការពង្រីកជំហានយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ចិនមកកាន់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីពង្រឹងការកាន់កាប់របស់ខ្លួន ក្នុងតំបន់ជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
គម្រោងនេះក៏មិនស្ថិតនៅឆ្ងាយពីមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម ជាទីដែលត្រូវបានគេរាយការណ៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអនុញ្ញតឱ្យកងព័ទចិនចូលប្រើប្រាស់ផងដែរ។ តែរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនិងរដ្ឋាភិបាលភ្នំពេញបានច្រានចោលសេចក្តីរាយការណ៍ទាំងនោះ។
លោក ទាវ វណ្ណុល ប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ជឿថារដ្ឋាភិបាលចិននៅពីក្រោយគម្រោងសាងសង់អាកាសយានដ្ឋាននោះ។
«អ្នកដឹងទេ តំបន់នោះមិនសូវមានប្រជាជនរស់នៅនោះទេ ហើយវាមិនសមហេតុផលទេដែល គេវិនិយោគនៅទីនោះ» នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់ លោក ទាវ វណ្ណុល នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍មួយនៅទីស្នាក់ការគណបក្សរបស់លោកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
លោកបន្តថា៖ «តើហេតុអ្វីបានជាអ្នកចំណាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារ សាងសង់អាកាសយានដ្ឋាននោះ? អ្នកដឹងទេថា អាកាសយានដ្ឋាននោះមិនមែនចំណាយទឹកប្រាក់ត្រឹម១ឬ២លាននោះទេ។ ដើម្បីសាងសង់ផ្លូវសម្រាប់យន្តហោះ អ្នកត្រូវគិតពីការចំណាយរាប់រយលាន ដើម្បីសាងសង់អាកាសយានដ្ឋាន»។
អតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដែលធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានស្តីទីនៃគណបក្សសមរង្ស៊ីរូបនេះ ក៏បាននិយាយផងដែរថាក្តីបារម្ភរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសផ្សេងទៀតលើបញ្ហាអាកាសយានដ្ឋាននេះគឺសមហេតុ សមផល។
«តើហេតុអ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលចិនចំណាយលុយច្រើនម្លេះដើម្បីសាងសង់អាកាសយានដ្ឋាននោះ ហើយតើមានភ្ញៀវទេសចរប៉ុន្មានអ្នកដែលគេរំពឹងថានឹងចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋាននោះ ហើយហេតុអ្វីបានយន្តហោះនានាមិនទៅចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋានខេត្តព្រះសីហនុជំនួសវិញ?»
លោក ទាវ វណ្ណុល បានក៏កត់សម្គាល់ដែរថា ការធ្វើដំណើរពីអាកាសយានដ្ឋានខេត្តព្រះសីហនុទៅកាន់កន្លែងលំហែកាយតារាសាគរ មានរយៈពេលត្រឹមតែ ពីរឬបីម៉ោងតែប៉ុណ្ណោះ។
កញ្ញា Namei នៃក្រុមហ៊ុន Union Development Group និយាយថា នាងមិនបានដឹងពីរបាយការណ៍ដែលថាអាកាសយានដ្ឋាននេះអាចនឹងប្រើពីរផ្លូវនោះទេ (សម្រាប់ស៊ីវិល និងយោធា)។ សម្រាប់នាងវាច្បាស់ណាស់ថាមានភាពងាយស្រួលសម្រាប់ជនជាតិចិននិងភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ។
«កាលពីមុន មនុស្សមកពីចិនត្រូវតែឈប់នៅអាកាសយានដ្ឋានខេត្តព្រះសីហនុ ដើម្បីធ្វើដំណើរមកកាន់ទីនេះ។ ឥឡូវពួកគេអាចហោះហើរដោយត្រង់មកកាន់ទីនេះ»។
នាងបន្តថាគ្មានទីក្រុងណា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអាចធៀបនឹងតារាសាគរនោះទេ ទាក់ទងនឹងការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ស្ថានភាពបរិស្ថាននិងតម្លៃនៃការវិនិយោគ។ ក្នុងគំនិតរបស់នាង អាកាសយានដ្ឋានគឺជាការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់គម្រោងនេះ។
«អ៊ីចឹងមនុស្សជាច្រើនឱ្យតម្លៃនៃការវិនិយោគរបស់គម្រោងនេះ ពីព្រោះអាកាសយានដ្ឋានគឺជាសញ្ញាសំគាល់ដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ការចាប់ផ្តើមហោះហើរយ៉ាងឆាប់រហ័ស»។
នាពេលបច្ចុប្បន្ន គ្មានសំណង់ណាត្រូវបានចាប់ផ្តើមសាងសង់នៅឡើយនោះទេ លើកលែងតែកម្មករខ្មែរ១ក្តាប់តូចចាប់ផ្តើមរៀបរបងជុំវិញអាកាសយានដ្ឋាន។
«ពួកគេធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍តំបន់នេះ ជាតំបន់ទេសចរណ៍។ វាជាការណ៍ល្អសម្រាប់កម្ពុជា» នេះបើតាមសម្តីរបស់កម្មករមួយរូប។
កម្មកររូបនេះបានបន្តថា លោកបានឮពីការមន្ទិលដែលថាអាកាសយានដ្ឋាននេះអាចត្រូវបានគេយកទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងយោធាប៉ុន្តែលោកមិនដឹងវាពិតឬមិនពិតនោះទេ។
នៅពេលសួរពីគោលបំណងរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនក្នុងការសាងសង់សំណង់អាកាសយានដ្ឋានយ៉ាងធំសម្បើមបែបនេះក្នុងតំបន់លំហែកាយ នាយឧត្តមសេនីយ៍ ឈុំ សុជាត អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានថ្លែងថានេះដោយសារតែកម្ពុជាត្រូវការអាកាសយានដ្ឋានដូច្នេះសម្រាប់កម្មវិធីលំដាប់អន្តរជាតិនៅពេលអនាគត។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះថ្លែងថា៖ «នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន របស់ខ្ញុំ មានទស្សនវិស្ស័យវែងឆ្ងាយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មទៅពេលអនាគត»។
លោកថាអាកាសយានដ្ឋាននានាទោះនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក្តីនៅខេត្តព្រះសីហនុក្តី វាមានទំហំតូចណាស់សម្រាប់ទទួលរៀបចំកម្មវិធីលំដាប់អន្តរជាតិ។
«យើងនឹងមានកម្មវិធីធំៗជាងនេះជាច្រើន ហើយយើងត្រូវការអាកាសយានដ្ឋានធំជាងនេះដើម្បីទទួលភ្ញៀវបរទេស»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហាក់ដូចជាម៉ួម៉ៅនៅពេល សួរពីការសង្ស័យចំពោះអាកាសយានដ្ឋាននោះ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ៖ «ខ្ញុំមិនយល់ពីរឿងនេះសោះ ហេតុអ្វី? វាសម្រាប់ពេលអនាគត។ វាអាចនឹងជួយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចិនបន្ថែមទៀត។ តើយើងត្រូវការកងកម្លាំងយោធាចិនមកធ្វើអ្វី? អាចប្រាប់ខ្ញុំបានឬអត់? ខ្ញុំអាចធានានឹងអ្នកថាយើងមិនមែនជាប្រទេសក្នុងនយោបាយភូមិសាស្ត្រនោះទេ! ប៉ុន្តែយើងជាប្រទេស ភូមិសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច។ ពលរដ្ឋរបស់យើងជាច្រើនបានស្លាប់ដោយសារតែនយោបាយភូមិសាស្ត្រ។ សូមឱ្យមនុស្សទំាងនោះរីករាយជាមួយវាទៅ។ ទៅចុះទៅធ្វើដាក់ប្រទេសផ្សេងទៀតទៅ។ តែប្រទេសនេះមិនអនុញ្ញាតនោះទេ»។
យ៉ាងហោចណាស់នាពេលបច្ចុប្បន្ន មិនសូវមានភ្ញៀវទេសចរ ស្នាក់នៅក្នុងកន្លែងលំហែកាយនេះទេ។ ពេលដែលយើងទៅទស្សនា តារាសាគរក្នុងខែសីហា មនុស្សដែលយើងជួបក្នុងកន្លែងលំហែកាយនោះ សុទ្ធតែជាអ្នកវិនិយោគិនចិនដែលស្វែងរកឱកាសពាណិជ្ជកម្មនៅទីនោះ និងអ្នកដែលធ្វើការឱ្យក្រុមហ៊ុន Union Development Group ឬក៏អ្នកដែលធ្វើការឱ្យក្រុមហ៊ុនពាក់ព័ន្ធនានា។ យើងមិនបានឃើញភ្ញៀវទេសចរកម្ពុជាទេ លើកលែងតែអ្នកដែលត្រូវបានគេជួលឱ្យធ្វើការក្នុងកន្លែងលំហែកាយ រួមទាំងចុងភៅ អ្នករត់តុក្នុងភោជនីយដ្ឋាននៅក្នុងសណ្ឋាគារតារាសាគរ ហើយនឹងអ្នកចែកសន្លឹកបៀរ នៅក្នុងកាស៊ីណូ។
ក្រៅពីការព្រួយបារម្ភរឿងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ គម្រោងដ៏ធំនេះក៏ត្រូវបានជួបប្រទះនឹងការប្តឹងផ្តល់ពីពលរដ្ឋមូលដ្ឋានផងដែរ។ ពួកគេថាក្រុមហ៊ុនចិននេះ «បានរំលោភលើដីកម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគេ»។ កាលពីថ្ងៃទី២១ខែសីហា ពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយក្រុមបានតវ៉ានៅមុខស្ថានទូតចិនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ការសង្ស័យនិងការតវ៉ាហាក់មិនបានធ្វើឱ្យដំណើរការអភិវឌ្ឍរបស់ក្រុមហ៊ុនយឺតយ៉ាវនោះទេ លើកលែងតែការសាងសង់អាកាសយានដ្ឋាន។
នៅមិនឆ្ងាយពីការិយាល័យកណ្តាលនៃក្រុមហ៊ុន Union Development Group ក្នុងតំបន់តារាសាគរ ជនជាតិចិនជាច្រើនអ្នកកំពុងធ្វើការសាងសង់សណ្ឋាគារសាគរអន្តរជាតិ (Sakor International Hotel) ដែលជាគម្រោង១ ក្នុងចំណោមគម្រោងអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យជាច្រើន ក្នុងតំបន់វិនិយោគ ដែលកំពុងមានដំណើរការជាបន្ត ទោះជាក្នុងរដូវភ្លៀងក៏ដោយ។
បដាព័ត៌មាននៅក្នុងការដ្ឋានសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានសរសេរថា អាកាសយានដ្ឋានដែលមានទឹកប្រាក់វិនិយោគសរុប ២០០លានដុល្លារ គ្រប់ដណ្ដប់ផ្ទៃដីប្រមាណ ៥,៥០០ម៉ែត្រការ៉េ នឹងគ្រោងបញ្ចប់ការសាងសង់ក្នុងខែឧសភាឆ្នាំក្រោយ។ គោលដៅចម្បងរបស់អាកាសយានដ្ឋាននេះគឺសម្រាប់ទាក់ទាញអ្នកធ្វើដំណើរអន្តរជាតិដើម្បីចូលមកទស្សនាកន្លែងលំហែកាយឬក៏អ្នកធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ពីក្រុងនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ អាកាសយានដ្ឋាននេះអាចទទួលយន្តហោះធំៗប្រភេទប៊ូអ៊ីង(Boeing)៧៧៧ ឬ ៧៨៧ និង អ៊ែប៉ើស (Airbus) ៣៤០-៦០០។ គម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនថាអាកាសយានដ្ឋាននេះមានសមត្ថភាពទទួលអ្នកដំណើរដល់ទៅ៧៥០ពាន់នាក់ នៅឆ្នាំ២០៣០ និង៤,៤លាននាក់ក្នុងឆ្នាំង២០៥០។
កញ្ញា Jin នៃក្រុមហ៊ុន Union Development Group និយាយថាមិនមានសកម្មភាពសាងសង់ណាមួយកើតឡើងនោះទេ នៅក្នុងការដ្ឋានសាងសង់អាកាសយានដ្ឋាន ដោយសារពេលនេះជារដូវវស្សា៕
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ អ្នកយកព័ត៌មាន VOA Khmer ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ស៊ុន ណារិន ផន បុប្ផា ខាន់ សុគុំមនោ និង សឹង សុផាត)
ប្រែសម្រួលដោយ លោក នៅ វណ្ណារិន