احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در ایران می گوید در ماههای اخیر، دهها روزنامه نگار در ایران بازداشت شده اند.
سراج الدین میردامادی یکی از دهها روزنامه نگار و فعال حقوق مدنی است که در دو ماه گذشته در ایران بازداشت شده است. آقای میردامادی که از سال ۱۳۸۸ در تبعید خودخواسته به سر می بٌرد، سال گذشته همزمان با سوگند آغاز ریاست جمهوری دکتر حسن روحانی به ایران بازگشت ولی بازداشت شد، و روز پنجم مرداد امسال به شش سال حبس محکوم شد.
یک هفته پیش از آن، روز ۲۹ تیر، جیسون رضائیان، خبرنگار واشنگتن و همسرش یگانه صالحی همراه با یک زوج خبرنگار و عکاس دیگر در ایران بازداشت شدند. مقامات ایران بدون ذکر هیچ اتهامی، بازداشت این افراد را تأیید کرده اند.
آقای شهید در وبسایت حقوق بشر سازمان ملل نوشته جمعی از دست اندرکاران رویه های ویژه همراه با وی این بازداشت ها را محکوم کردند ؛ ولی بازداشت خبرنگاران و فعالان حقوق مدنی به همین جا ختم نشد.
روز هفتم تیر، ماشاءالله شمس الواعظین برای مصاحبه با رسانه ها و سخنرانی هایش در کنفرانس ها، به اتهام «تبلیغات علیه نظام» بازداشت شد، و سپس با قرار وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
تنها در دو ماه گذشته چهار خبرنگار زن برای گذراندن دوران حبس خود به زندان احضار شده اند. مهناز محمدی، مستندساز، فعال حقوق مدنی و خبرنگار عکاسی که به اتهام «شرکت در گردهمایی و توطئه علیه امنیت ملی» و «تبلیغات علیه دولت» به پنج سال حبس محکوم شده، روز ۱۷ خرداد دستگیر شد و برای گذراندن دوران محکومیت خود به زندان اوین انتقال یافت. ریحانه طباطبایی هم روز ۳۱ خرداد خود را به دفتر دادستان کل معرفی کرد و دستگیر شد. خانم طباطبایی به زندان اوین منتقل شد تا دوره حبس شش ماهه اش را در آنجا بگذراند. مرضیه رسولی، روزنامه نگاری که با روزنامه های شرق و اعتماد همکاری می کرد، هفدهم تیرماه به اوین برده شد تا حکم دو سال حبس و ۵۰ ضربه شلاق در مورد او اجرا شود. و ساجده عرب سرخی، ژورنالیست و وبلاگ نویس متهم به «تبلیغات علیه رژیم» روز ۲۰ تیر برای اجرای حکم حبس یکساله اش به زندان اوین برده شد.
گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در ایران در ادامه نوشته روز بیستم تیرماه برای حسین نورانی نژاد، روزنامه نگاری که از اول اردیبهشت در بازداشت به سر می برد، به اتهام «نشر اکاذیب علیه رژیم» و «توطئه علیه امنیت ملی» حکم شش سال زندان بریده شد. روز ۲۶ خرداد وی به قرار وثیقه سیصد میلیون تومانی آزاد شد.
صبا آذرپیک، که هفتم خرداد دستگیر شده، هنوز در بازداشت به سر می برد. در این مدت بیش از دو ماه، وی ظاهراً در محلی خارج از سامانه زندان های رسمی کشور بازداشت بوده است. خانم آذرپیک در روزهای ۳۰ و ۳۱ تیر در برابر دادگاه حاضر شد تا در برابر اتهامات قبلی از خود دفاع کند و وضع جسمی و روانی او نامساعد توصیف شده است.
روز پنجم خرداد یک دادگاه استیناف در شهر اهواز به اتهام درج مطالب ضددولتی برای سه متهم، هریک سه سال حبس تعیین کرد. و روز سوم خرداد، فریده شاه قلی، کاربر اینترنتی که تابعیت آلمانی-ایرانی دارد دوره حبس سه ساله اش را آغاز کرد. او در سال ۱۳۹۰ در سفری به ایران، دستگیر، و به انتشار مطالب ضددولتی و توهین به رهبر انقلاب روی فیس بوک متهم شده بود.
سرکوب شبکه های اجتماعی هم در ماههای اخیر بالاگرفته و کاربران برای محتوای مطالبی که روی اینترنت می گذارند به طور روزافزونی با اتهامات مختلف مواجه می شوند. یک نمونه این که شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه اخیراً ۸ کاربر فیسبوک را در مجموع به ۱۲۷ سال زندان محکوم کرد. یکی از این احکام ۲۰ سال حبس برای رویا نوبخت، شهروند ایرانی-بریتانیایی بود.
سال گذشته ۳۵ روزنامه نگار در ایران زندانی شدند. امسال هر روز به آمار بالای سال گذشته افزوده می شود.
مادر خانم آذرپیک چندی پیش نظر داد که مقامات دولت ایران «بهتر است عنوان روزنامه نگار را به عنوان یک شغل حذف کنند تا فرزندان ما به این حوزه وارد نشوند و گرفتار مشکلات بعدی نشوند.»
آقای شهید از دولت ایران خواسته است تا حقوق روزنامه نگارانی را که تنها به وظیفه شغلی خود – از جمله حق انتقاد – می پردازند، مطابق قانون اساسی و تعهدات آن کشور تحت قانون حقوق بشر بین المللی رعایت کند. اگر چنین شود، خانواده ها بار دیگر فرزندانشان را تشویق خواهند کرد تا به حرفه مقدس روزنامه نگاری رو بیاورند، نه این که از ترس از آن روبگردانند.
