«محور متجاوزان» عبارتی است که در ایالات متحده برای اشاره به چهار دولت روسیه، چین، کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران، و همکاریهای نظامی و اقتصادی آنها استفاده میشود.
تهاجم روسیه به اوکراین، تهدیدات نظامی تایوان و دیگر همسایگان از سوی چین، و اقدامات بیثبات کننده جمهوری اسلامی ایران مانند حمایت از گروههای شبهنظامی و شورشی در خاورمیانه نظیر حوثیها که بارها امنیت غیرنظامیان، کشتیرانی و تجارت بینالمللی را با موشکپرانی به خطر انداختهاند، باعث نگرانی مقامها و کارشناسان است. آنها میگویند در نبود نیروهای آمریکایی در کره جنوبی، کره شمالی به همسایه جنوبی خود حمله میکند.
ژنرال بازنشسته هربرت ریموند مکمستر، روز پنجشنبه در نشستی در «بنیاد دفاع از دموکراسیها» درباره «محور متجاوزان» گفت، برخی از اولویتهای امنیتی آمریکا در گذشته، امروز هم برقرار است، از جمله چگونگی اطمینان یافتن از شکست پایدار داعش، و رسیدن به یک راه حل دائم برای جنگ داخلی سوریه است، طوری که نه تنها شکست پایدار داعش را در بر داشته باشد، که نفوذ جمهوری اسلامی ایران را نیز در خاورمیانه و سوریه پس-از-جنگ، محدود کند.
او گفت نفوذ روسیه هم در سوریه باید پس از جنگ محدود شود. همچنین چگونگی بازداشتن چین از ایجاد مناطق انحصاری در منطقه هند-آرام و بازداشتن آن از بههم زدن نظم موجود جهانی اولویت دارد، چرا که چین میخواهد نظم موجود را با قوانینی جایگزین کند که همسو با نظام استبدادی و مدلهای اقتصادی خودش است.
مشاور سابق امنیت ملی ترامپ در دوران ریاست جمهوری او، همچنین یکی از اولویتهای آمریکا را این موضوع خواند که چگونه یک عراق باثبات میتوان داشت که همسو با جمهوری اسلامی ایران نباشد. او همچنین به اطمینان یافتن از این که آمریکا در عرصه فضا دست بالا را داشته باشد، اشاره کرد.
ژنرال مکمستر درباره بودجه دفاعی و لزوم بالا بودن ظرفیت ارتش آمریکا گفت تفکراتی وجود داشت که میگفتند فناوری بالا میتواند اثر زیادی داشته باشد و لذا کمیت نیرو را کم اهمیت میشمردند، اما دشمنان آمریکا ممکن است بخواهند به طور هماهنگ با مشغول کردن آمریکا در جنگ در یک جبهه، در جبهه دیگری منافعشان را پیش ببرند.
او گفت در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، درصد بودجه دفاعی به نسبت کل تولید ناخالص داخلی ایالات متحده افت بزرگی داشت، آن هم در حالی که آمریکا درگیر دو جنگ فعال (افغانستان وعراق) بود. او گفت، با این وجود، بخش عمدهای از آن پول صرف هزینههای عملیاتی میشد و نه هزینه خرید و گرفتن تجهیزاتی که مورد نیاز بود. به گفته ژنرال مکمستر با در نظر گرفتن تورم، بودجه نظامی در دوران ریاست جمهوری جو بایدن «یک کاهش» نیز به شمار می رود.
مکمستر، نویسنده کتاب «درگیر جنگ با خودمان» در مورد این که «بسیاری از آمریکاییها میگویند ما اینجا در خانه مشکلات زیادی داریم، چرا نگران بقیه جهان هستیم؟» دو پاسخ در رد این نظر داد: اول این که به محض رسیدن مشکلات جهانی به «سواحل ما» باید «هزینه گزافی» برای مقابله با آن مشکلات داد و دوم این که «جلوگیری از جنگ بسیار ارزانتر از جنگیدن است.»
به عقیده ژنرال مکمستر بودجه دفاعی آمریکا از جمله برای مدرنسازی و کمیت باید افزایش یابد و به مسئله جذب نیرو نیز توجه فوری شود.
مجری برنامه در ادامه از او درباره همکاری «چهار عضو محور تجاوز» یعنی روسیه، چین، کره شمالی و جمهوری اسلامی پرسید، و این که چقدر این موضوع باعث نگرانی است.
ژنرال مکمستر در پاسخ خود به ویژه به همکاری جمهوری اسلامی و روسیه اشاره کرد و گفت: «آنچه میبینید شواهد بیشتری از وقوع آنچه همه ما به نوعی میدانستیم است، این حمایت مادی است ...(صدور) پهپادهای شاهد و موشکهایی که مثلاً از ایران به روسیه ارائه میشوند کاملاً آشکار است تا آنها (نیروهای روس) بتوانند به حمله خود علیه مردم اوکراین ادامه دهند.»
این مقام ارشد دولت سابق آمریکا گفت به نظر او در ازای تحویل پهپاد و موشک به مسکو، جمهوری اسلامی «کمکهای فنی برای برنامه موشکیشان و احتمالاً برای برنامه هستهایشان دریافت میکند، آنها همچنین پوشش دیپلماتیک و پشتیبانی اطلاعاتی زیادی» از روسیه میگیرند.
ژنرال مکمستر همچنین گفت که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه درست دو روز پس از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، میزبان رهبران این گروه تروریستی تحت حمایت حکومت ایران بود.
او گفت «پوتین ... بهترین دروغگو در جهان است که میشناسید،» طوری که حتی به اسرائيل گفته بود در سوریه با او «در حفظ اسد در قدرت» همسو باشد و در ازای آن مسکو روی کاهش نفوذ تهران در سوریه پس از جنگ داخلی کار خواهد کرد.
ژنرال مکستر گفت این «آشکارا دروغ بزرگی» بود و بشار «اسد بسیار بیشتر به ارتش نیابتی (جمهوری اسلامی) ایران متکی است.»
او همچنین رهبران حماس را افرادی ثروتمند خواند که عامل بدبختی فلسطینیها شدهاند.
به مشاور سابق دولت ترامپ افزود، حماس که نابود کردن اسرائيل را هدف خود قرار داده نمیتواند بخشی از راه حل صلح دو کشوری باشد و با وجود حماس نمیتوان به این راه حل رسید و اسرائيل هم نمیتواند چنین گروهی را در همسایگی خود داشته باشد.
او تصریح کرد که نابود کردن حماس پیششرط راه حل دو کشوری و بهبود وضعیت مردم فلسطینی است.
ژنرال مکمستر همچنین برای دوران پس از حماس در نوار غزه گفت به یک نیروی بینالمللی که احتمالا مصر، اردن، امارات و برخی دیگر در آن شرکت دارند نیاز است تا آن باریکه را کنترل و با سلولهای باقیمانده حماس برخورد کنند، تا بار دیگر حماس قدرت را بدست نگیرد، چرا که اعضای آن تنها افرادی هستند که سلاح دارند.
او خاطرنشان کرد که ارتش اسرائيل نمیتواند چنین وظیفهای داشته باشد، چرا که مردم آنجا رابطه خوبی با ارتش اسرائيل ندارند و اطلاعات نخواهند داد، بلکه به یک گروهی نیاز است که «طرفدار فلسطینیها» دیده شود.
او گفت باید در طول زمان به مردم فلسطینی نشان داد که حماس عامل اصلی مشکلات و بدبختیهای آنها بوده است و میتوان با کمکهای بازسازی و انسانی این را نشان داد و اهمیت دارد که آنها یک گروه سیاسی را برای رهبری خود انتخابت کنند که «یک گروه تروریستی فرقهای مرگ» نیست.
مکمستر گفت اما هیچ کس نمیخواهد «شهردار غزه پس از جنگ» باشد و آمریکا باید از قدرت اقناع خود استفاده کند تا کسی یا دولتی این مسئولیت را برعهده بگیرد.
مشاور امنیت ملی دولت سابق آمریکا تاکید کرد که باید به فلسطینیها نشان داد حکومت ایران عامل بدبختیهای آنهاست.
او در مورد درگیریهای حزبالله و اسرائيل و این که دهها هزار اسرائیلی به خاطر راکتپرانیهای حزبالله خانههای خود را در شمال اسرائيل ترک کردهاند گفت هیچ راه حل سیاسی که منعکس کننده واقعیتهای نظامی روی زمین نباشد وجود ندارد.
او گفت جنگ جاری اسرائيل جنگی طولانی خواهد بود و آمریکا باید قویتر از قبل از اسرائيل حمایت کند و آمریکا باید بگوید تا پیش از نابودی حماس، یا عقبنشینی حزبالله از مرز، نمیتواند آتش بس برقرار شود.
ژنرال مکمستر همچنین گفت در اواخر دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، دولت او با پاسخ ندادنش به حمله موشکی جمهوری اسلامی به پایگاه عین الاسد که میزبان نیروهای آمریکایی در عراق است، یا پاسخ ندادن به سرنگونی یک پهپاد آمریکایی با تیراندازی از خاک ایران، یا با پاسخ ندادن به حمله جمهوری اسلامی به تاسیسات نفتی سعودی، به جمهوری اسلامی «نشانههای مختلط» فرستاد.
به عقیده مکمستر، با این حال «نشانه مختلط واقعی» در زمان ریاست جمهوری جو بایدن و با تلاش دولت او برای احیای توافق هستهای موسوم به برجام و «عدم اجرای تحریمهای فعلی» و آزادسازی میلیادرها دلار صورت گرفت.
او همچنین مذاکرات غیرمستقیم دولت بایدن با تهران در زمینه هستهای را حقارتآمیز دانست و گفت «این تحقیر» در حالی تحمل شد که آمریکا با مقامات جمهوری اسلامی مستقیم گفتوگو نمیکرد و از این موضوع ابراز تعجب کرد که آمریکا از روسیه به عنوان میانجی در آن مذاکرات استفاده میکرد و آن را «شگفتانگیز» خواند.
مکمستر افزود، تنها به یازده مورد از بیش از ۱۷۰ حمله نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی به نیروهای آمریکایی در دولت بایدن پاسخ داده شده است. او گفت این که آمریکا در هر پاسخ نظامی بگوید به دنبال «کاهش تنش» است، نشانه غلط به جمهوری اسلامی ایران میفرستد و باعث میشود که جمهوری اسلامی پاسخ آمریکا را بر اساس شروط خودش تنظیم کند. او از این انتقاد کرد که آمریکا در میان همه این وضعیت به دنبال پیشقدمی دیپلماتیک با جمهوری اسلامی بوده است.
ژنرال مکمستر مسعود پزشکیان را «آدم کله خر» توصیف کرد و ضمن پوزش از حضار بابت استفاده از این عبارت، گفت او «را در مجمع عمومی سازمان ملل داشتیم که اکنون مطبوعات برچسب اصلاح طلب به او دادهاند! دوباره؟ خاتمی را به یاد دارید؟ ... همان صحبتها است. این یک روایت عامدانه (جمهوری اسلامی) ایران است که هر لحظهای میتوانیم میانهرو شویم. (این روایت که) داخل رژیم این رقابت بزرگ وجود دارد ... و اگر با ما خوب رفتار نکنید و تحریمها را بر ندارند آن انقلابیهای بدجنس قوی میشوند و ما ضعیف. همه اینها چرند است ... انقلابیها پیروز بودهاند و مسئول هستند: (انقلابیها) رهبر (جمهوری اسلامی) و سپاه هستند.»
ژنرال مکمستر گفت پزشکیان «یک اصلاح طلب نیست. دودوزه باز است. هم میخواهد جنگ نیابتی خود را ادامه دهد و هم میخواهد تحریمها برداشته شوند.» او تاکید کرد که نباید آمریکا چند بار گول این ادعاها را بخورد.
او گفت مذاکره با جمهوری اسلامی کار نکرده است و آمریکا حالا دو دیپلمات خوب خود را به لبنان و یمن فرستاده تا حوثیها و حزبالله را از جمهوری اسلامی دور کند و این کار یک توهم است و این گروهها از جمهوری اسلامی دور نمیشوند.
مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید در دولت دونالد ترامپ گفت باید بطور مستقیم خط دریایی و زمینی ارسال سلاح از ایران به این گروهها را بست و وقتی نیابتیها به «ما» حمله میکنند «هزینه مستقیم» به جمهوری اسلامی تحمیل کرد و نباید در مورد «پاسخ متناسب» صحبت کرد و باید همانطور که اسرائيل با حزبالله و حماس برخورد میکند برخورد کرد، طوری که وقتی حزبالله ۵۰ راکت شلیک میکند، کوبیده میشود.
او این را به یک بازی بوکس تشبیه کرد که یک رقیب از زدن مشت قوی به رقیب دیگر خودداری نمیکند و نگران «پاسخ متناسب» به حمله رقیب خود نیست و آمریکا نیز باید اینگونه رفتار کند، اما جان غیرنظامیان را در نظر داشته باشد. او افزود، حزبالله در بسیاری از خانههای غیرنظامیان پرتابگر موشک کار گذاشته و پیجرها برای این بوده است.
ژنرال هربرت مکمستر همچنین از سیاست خروج آمریکا از خاورمیانه به بهانه تمرکز بر چین انتقاد کرد و گفت، اگر نگران نفوذ و اقدامات پکن هستید باید در خاورمیانه حضور داشته باشید، چرا که رقبای آمریکا (چین و روسیه) جای آمریکا در خاورمیانه را پر خواهند کرد و کشورهایی که نگران اقدامات جمهوری اسلامی هستند به سوی آنها میروند.