رسانههای جمهوری آذربایجان روز یکشنبه نهم مهر، گزارش دادند که یک هیئت سازمان ملل متحد وارد منطقه قرهباغ کوهستانی شده است.
ورود این هیئت به قرهباغ کوهستانی، چندین روز پس از حمله ارتش جمهوری آذربایجان به این منطقه و گریختن بیش از ۱۰۰ هزار تن از اکثریت ساکنان ارمنی آن به ارمنستان انجام شده است.
هیئت سازمان ملل برای اولین بار پس از ۳۰ سال به این منطقه دسترسی پیدا کرده است.
ارمنستان از دیوان بینالمللی دادگستری خواسته است جمهوری آذربایجان را ملزم به عقبنشینی سربازانش از مناطق غیرنظامی کند و اجازه دسترسی ناظران سازمان ملل متحد به منطقه را بدهد.
سازمان جهانی بهداشت نیز روز یکشنبه تایید کرد بیش از ۱۰۰ هزار غیرنظامی ارمنی از قرهباغ کوهستانی به ارمنستان گریختهاند.
دکتر هانس هنری کلوج، مدیر سازمان بهداشت جهانی در منطقه اروپا، در بیانیهای از فعالسازی سیستمهای فوری و اعزام کارشناسان این سازمان در زمینههای سلامت روان، مدیریت سوختگی، خدمات بهداشتی ضروری، و هماهنگی اضطراری به ارمنستان خبر داد.
او افزود: «چالشها واقعا عظیم هستند و هرکاری از دستمان برآید، انجام خواهیم داد.»
دفتر جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، روز شنبه هشتم مهر، اعلام کرده بود که ارمنستان از اتحادیه اروپا برای کمک به آوارگان ارمنی اهل قرهباغ کوهستانی درخواست کمک کرده است.
منطقه قرهباغ کوهستانی از لحاظ بینالمللی به عنوان بخشی از خاک جمهوری آذربایجان شناخته میشود اما ارمنیها اکثریت ساکنان آن را تشکیل میدهند.
پس از سقوط اتحاد شوروی و تشکیل جمهوری آذربایجان و ارمنستان، ارمنیها کنترل این منطقه را در دست گرفتند و جمهوری خودخوانده «آرتساخ» را تشکیل دادند.
پیشتر سامانتا پاور، رئیس سازمان توسعه بین المللی ایالات متحده، که به ارمنستان و جمهوری آذربایجان رفته است، گفته بود: «گزارشهای بسیار نگران کنندهای از خشونت علیه غیرنظامیان ارمنی» شنیده است.
استفاده جمهوری آذربایجان از عملیات نظامی برای کنترل قرهباغ کوهستانی، این نگرانی را در میان بسیاری در ارمنستان ایجاد کرده که ممکن است باکو با پشتیبانی ترکیه، از زور برای ایجاد یک کریدور زمینی از خاک ارمنستان برای پیوند با منطقه خودمختار نخجوان، استفاده کند و جنگ دیگری آغاز شود.
در این حال، قانونگذاران آمریکایی از اقدامات جمهوری آذربایجان در قرهباغ کوهستانی به شدت ابراز نگرانی کردهاند.
در اروپا، کانادا و آمریکا درخواستهایی برای تحریم باکو مطرح شده است.
مقامات ارمنستان آنچه در قرهباغ کوهستانی رخ داده است را «پاکسازی قومی» از سوی جمهوری آذربایجان خواندهاند، اتهامی که باکو رد میکند. مقامات جمهوری آذربایجان همچنین گفتهاند که امنیت ارمنیان این منطقه را تضمین میکنند.