نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، همزمان با گریختن بیش از پیش غیرنظامیان ارمنی از قره‌باغ کوهستانی به ارمنستان، به مقامات ارشد آمریکایی گفت که «پاکسازی قومی» در قره‌باغ کوهستانی در حال انجام است.
به گزارش شبکه خبری بلومبرگ، آقای پاشینیان در گفتگوهای روز دوشنبه سوم مهر، به سامانتا پاور، رئیس آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده، و یوری کیم، از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا، گفت: «پاکسازی قومی ارمنیان قره‌باغ کوهستانی در حال حاضر در انجام است.»
او با اشاره به وضعیت جاری و افزایش تنش‌ها در منطقه افزود: «بسیار مهم است که اقدامات مشخصی برای جلوگیری از تشدید بیشتر و مشکلات بزرگ‌تر انجام دهیم.»
آسوشیتدپرس روز سه‌شنبه چهارم مهر، گزارش داد که تاکنون ۱۹ هزار تن، حدود ۱۶ درصد جمعیت منطقه ارمنی‌نشین قره‌باغ کوهستانی، محل سکونت خود به سمت ارمنستان را ترک کرده‌اند.
تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی، ترافیک بزرگی در جاده‌های آن منطقه را نشان می‌دهد.
به گزارش پولیتیکو، سامانتا پاور که از سوی دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، راهی ارمنستان شده است، «از گزارش‌های مربوط به خشونت علیه غیرنظامیان در قره‌باغ کوهستانی متاثر شده است.»
سامانتا پاور همچنین از تعهد سازمانش به کمک ۱۱.۵ میلیون دلاری به آن منطقه خبر داد.
جمهورری آذربایجان پیش از عملیات نظامی اخیرش که منجر به کنار گذاشتن خلع سلاح نیروهای جدایی قره‌باغ کوهستانی شد، ۹ ماه این منطقه را محاصره و جاده لاچین را مسدود کرده بود.
بر اساس این گزارش، این جاده حیاتی تنها مسیر زمینی قره‌باغ کوهستانی به ارمنستان است و محاصره، منطقه مردم این منطقه را برای دسترسی به مواد ضروری، از جمله مواد غذایی، به شدت دچار مشکل کرد. مقامات جمهوری آذربایجان اتهامات مربوط به بدرفتاری با مردم قره‌باغ کوهستانی را رد کرده و امنیت ارمنیان منطقه را تضمین کرده‌اند.
همزمان، مقامات جمهوری آذربایجان اتهامات مربوط به بدرفتاری با ارمنیان و بدرفتاری عمدی با غیرنظامیان را رد کرده‌اند.
باکو روز جمعه و پس از آن که نیروهای جمهوری خودخوانده «آرتساخ» سلاح‌های خود را بر زمین گذاشتند، مسیر لاچین را باز کرد و اکنون بسیاری از ساکنان منطقه در حال ترک قره‌باغ کوهستانی هستند.
بسیاری از ارمنیان، دولت ارمنستان و نیروهای حافظ صلح روسیه مستقر در قره‌باغ کوهستانی را متهم می‌کنند که در جلوگیری از بازپس‌گیری این منطقه به دست نیروهای جمهوری آذربایجان ناکام مانده‌اند.
قره‌باغ کوهستانی از سوی جامعه جهانی به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته می‌شود. قره‌باغ کوهستانی که ارمنی‌ها آن را «آرتساخ» می‌نامند، در منطقه‌ای قرار دارد که طی قرن‌ها از جمله تحت حکومت ایرانی‌ها، روس‌ها، عثمانی‌ها و روس‌ها قرار داشته است.
پس از آن، مقامات اتحاد شوروی سابق در تقسیم‌بندی مرزی، این منطقه ارمنی‌نشین را که ارمنستان نیز مدعی مالکیت آن بود را به عنوان یک بخش خودمختار در جمهوری آذربایجان قرار دادند.
جمهوری آذربایجان در یک جنگ شش هفته‌ای با ارمنستان در سال ۲۰۲۰ میلادی که با یک آتش‌بس و با میانجیگری مسکو و اعزام دو هزار نیروی حافظ صلح روس برای نظارت بر منطقه به پایان رسید، اراضی قابل توجهی از جمله بخش‌هایی از قره باغ کوهستانی را باز پس گرفت.
