یک مقام کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز پنجشنبه ۱۸ بهمن با امضای یک فرمان اجرایی، دیوان کیفری بین‌المللی را به دلیل اقدامات این نهاد علیه ایالات متحده و اسرائیل تحریم خواهد کرد.
به گفته او، این فرمان اجرایی تحریم‌هایی در زمینه مالی و صدور ویزا علیه اشخاص کمک‌کننده به تحقیقات دیوان کیفری بین‌المللی درباره شهروندان آمریکا و همچنین خانواده‌های آنها وضع خواهد کرد.
این اقدام دونالد ترامپ در شرایطی انجام خواهد شد که سه‌شنبه هفته گذشته طرح تحریم دیوان کیفری بین‌المللی، رای مجلس سنای آمریکا را کسب نکرد.
در این جلسه، اگرچه ۵۴ سناتور با تحریم دیوان کیفری بین‌المللی موافقت کردند اما مخالفت ۴۵ سناتور دیگر موجب شد طرح مزبور از کسب حد نصاب دست‌کم ۶۰ رای موافق از ۱۰۰ عضو مجلس سنا ناکام بماند.
چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات در مجلس سنا، در جلسه رای‌گیری، ضمن تاکید بر «سوگیری ضداسرائیلی» دیوان، از همکاران خود خواست به آن رای منفی بدهند زیرا به گفته او، برخی شرکت‌های آمریکایی را نیز هدف قرار می‌داد.
اما جیم ریش، رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنا، در سخنانی پیش از رای‌گیری روز سه‌شنبه با اشاره به تلاش‌های خود در سال‌های گذشته به منظور تحریم دیوان گفت: تصویب این طرح در راستای «دفاع از حاکمیت آمریکا، حقوق شهروندان آمریکایی، و متحد ما، اسرائیل» است.
او صدور حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، و یوآف گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل، از سوی دیوان کیفری بین‌المللی را «کاملا سیاسی و نمونه‌ای دیگر از سیاست‌زدگی و یهودستیزی» عنوان کرد که به گفته او «در برخی سازمان‌های بین‌المللی گسترش یافته است.»
این طرح با عنوان «قانون مقابله با دادگاه غیرمشروع»، در صورت تصویب موجب می‌شد که ایالات متحده علیه هر نهاد خارجی که شهروندان آمریکا و متحدان آن از جمله اسرائیل را در معرض تحقیقات، بازداشت، دستگیری، و تعقیب قضایی قرار دهد، تحریم وضع کند.
تصویب نشدن تحریم دیوان کیفری بین‌المللی از سوی مجلس سنای آمریکا در حالی است که مجلس نمایندگان روز ۲۰ دی، با ۲۴۳ رای موافق از جمله رای مثبت ۴۵ قانونگذار دموکرات در مقابل ۱۴۰ رای مخالف با آن موافقت کرده بود.
خبرگزاری رویترز ماه گذشته میلادی گزارش داد که دیوان کیفری بین‌المللی به منظور محافظت از خود در مقابل تحریم‌های احتمالی ایالات متحده اقدام به پرداخت پیشاپیش حقوق سه ماه کارمندان خود کرده است.
توموکو آکانه، رئیس دیوان، دو ماه پیش هشدار داده بود که تحریم‌های آمریکا موجب تضعیف سریع فعالیت‌های این نهاد بین‌المللی خواهد شد و موجودیت آن را تهدید خواهد کرد.
این دومین بار است که ایالات متحده اقدامات تلافی‌جویانه در قبال دیوان کیفری بین‌المللی انجام می‌دهد.
نخستین دولت تحت زمامداری دونالد ترامپ نیز در سال ۲۰۲۰ میلادی علیه فاتو بنسودا، دادستان دیوان، و یکی از معاونان ارشد او به دلیل تحقیقات‌شان در زمینه برخی اقدامات سربازان آمریکایی در افغانستان تحریم‌هایی وضع کرده بود.
دیوان کیفری بین‌المللی که متشکل از ۱۲۵ عضو است، می‌تواند افراد را به دلیل اتهامات مربوط به جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت، نسل‌کشی، و جنایت تجاوز به سرزمین هر یک از اعضای این نهاد تحت تعقیب قضایی قرار دهد.
آمریکا، چین، روسیه، و اسرائیل عضو دیوان کیفری بین‌المللی نیستند.
