سایت«پالیگرف»، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، در پژوهشی این ادعای دیمیتری مدودف، رئیس جمهوری و نخست وزیر پیشین روسیه، را که گفته است «مقامات روسیه به طور قانع کنندهای قدرت و ثبات خود را در جریان شورش گروه واگنر ثابت کردند» بررسی کرده است.
این پژوهش نشان میدهد که برخلاف ادعای مدودف، گروه واگنر در مسیر پیشروی به سمت مسکو با مقاومتی روبرو نشدند.
در ۲ ژوئیه، دیمیتری مدودف، رئیس جمهوری و نخست وزیر سابق روسیه، که اکنون معاون رئیس شورای امنیت روسیه است، از مقامات و مردم روسیه به دلیل مقاومت در برابر شورش مزدوران واگنر و نشان دادن وفاداری به ولادیمیر پوتین تمجید کرد.
مدودف در مقالهای که توسط روزنامه رسمی دولتی«روسیسکایا گازتا» منتشر شد، ادعا کرد: «مقامات روسیه به طور قانعکنندهای قدرت و ثبات خود را ثابت کردهاند و مردم این کشور آمادگی خود را برای حمایت از فرمانده عالی ولادیمیر پوتین برای دفاع از میهن نشان دادهاند.»
اما بررسیهای پالیگراف نشان میدهد که این ادعای مدودف کذب است.
مرزبانان روسیه و مقامات محلی و منطقهای، حتی پس از این که پوتین حرکت گروه واگنر به سمت مسکو را خیانت خواند و دستور توقف آن را داد، مقاومتی در برابر نیروهای یوگنی پریگوژین بنیانگذار این گروه نشان ندادند.
مزدوران واگنر به سرعت کنترل روستوف-آن-دون، بزرگترین شهر جنوبی روسیه را به دست گرفتند، تأسیسات نظامی در شهر دوم را تصرف کردند و ۸۰۰ کیلومتر در جهت مسکو پیشروی کردند. بر اساس گزارشها، پوتین و نخستوزیرش، در جریان این بحران پایتخت را ترک کردند و معلوم نیست سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در آن زمان کجا بوده است.
پالیگراف سیر وقایع در آن زمان را به اختصار مورد بررسی قرار داده است:
- ۲۳ ژوئن
ساعت ۲۱:۲۵ به وقت مسکو، پریگوژین در تلگرام اعلام کرد که «راهپیمایی برای عدالت» آغاز شده است. او گفت که هدف این است که شویگو و والری گراسیموف، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه، را مجبور به استعفا کنند.
- ۲۴ ژوئن
اوایل صبح، نیروهای واگنر از منطقه لوهانسک اوکراین که بخشی از آن تحت اشغال روسیه است وارد منطقه روستوف روسیه شدند و با مقاومت مرزبانان روسیه که بخشی از سرویس امنیت فدرال هستند، مواجه نشدند.
تقریباً در همان زمان، دوازده هواپیما حامل نیروهای ویژه از مسکو به سمت روستوف-آن-دون پرواز کردند. به مجریان قانون در این شهر دستور داده شد که مقر منطقه نظامی واقع در شهر را تحت حفاظت ویژه قرار دهند.
همزمان، خبرگزاری دولتی تاس روسیه گزارش داد که کرملین با راهپیمایی واگنر به عنوان یک شورش برخورد میکند و اقداماتی را برای توقف آن اتخاذ خواهد کرد.
در ساعت ۳:۴۳ بامداد و در ساعت ۵:۱۳ به وقت مسکو، پریگوژین ادعا کرد که نیروهای واگنر دو هلیکوپتر نظامی روسیه را که قصد حمله به آنها را داشتند، سرنگون کردهاند.
در ساعت ۵:۲۳ صبح، منابع خبری محلی در روستوف-آن-دون گزارش دادند که اداره شهر و مقر آژانس امنیتی و انتظامی منطقه «توسط افراد ناشناس با پوشش نظامی محاصره شدهاند.»
در ساعت ۷:۳۰ صبح، مزدوران واگنر وارد مقر ناحیه نظامی جنوبی شدند و مذاکرات را با معاون وزیر دفاع روسیه آغاز کردند. طبق گزارشها، در آن زمان، تمام تأسیسات نظامی در روستوف-آن-دون تحت کنترل واگنر بود.
در ساعت ۹:۵۶ صبح، کانال تلگرام دوستداران واگنر عکسهایی از افراد غیرمسلح با لباس نظامی در گذرگاه مرزی در منطقهای در بوگانسک اوکراین که تحت اشغال روسیه است و منطقه ورونژ روسیه منتشر کرد و اینگونه شرح داد:
«۱۸۰ سرباز روسی و کارمند سازمانهای مجری قانون موافقت کردند که در اقدام داوطلبان گروه واگنر دخالت نکنند و سلاحهای خود را زمین گذاشتند.»
حدود ساعت ۹:۵۶ صبح، نیروهای واگنر از مناطق روستوف و ورونژ به سمت مسکو حرکت کردند. تانک ها، خودروهای زرهی، و کامیونهای غیرنظامی برای انتقال هزاران مزدور شورشی استفاده شد. بر اساس گزارشها، آنها به صورت دورهای مورد حمله هلیکوپترهای نظامی روسیه قرار گرفتند که برخی از آنها توسط پدافند هوایی واگنر سرنگون شدند.
تا ساعت ۹:۵۷ صبح، نیروهای واگنر تأسیسات نظامی در ورونژ، شهری با بیش از یک میلیون نفر جمعیت، را اشغال کردند.
نیروهای واگنر به سمت منطقه لیپتسک حرکت کردند، جایی که مقامات عمداً با کمک بیل مکانیکی حفرههایی در مسیر آنها حفر کردند و همچنین جاده ها را با کامیون و اتوبوس مسدود کردند تا از پیشروی آنها به سمت پایتخت روسیه جلوگیری کنند.
در ساعت ۱۰:۰۶ صبح، کرملین پیام ویدیویی پوتین را منتشر کرد که در آن او «شورش» پریگوژین را خیانت خواند.
در ساعت ۱۴:۱۶ طبق گزارش ها، هواپیمای پوتین از مسکو به سمت یکی از اقامتگاه های ریاست جمهوری برخاسته است. هواپیماهای حامل معاون او و آرکادی روتنبرگ، میلیاردر نزدیک به پوتین نیز از مسکو حرکت کردند.
در ساعت ۲۰:۲۵، زمانی که نیروهای واگنر به ۲۰۰ کیلومتری مسکو رسیدند، پریگوژین به طور غیرمنتظرهای اعلام کرد که با توقف «راهپیمایی برای عدالت» موافقت کرده است.
به گفته الکساندر لوکاشنکو، رهبر بلاروس، گروه واگنر تصمیم گرفت پس از آن که پوتین ایمنی همه اعضای گروه او را تضمین کرد از ورود به مسکو صرف نظر کند.
این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجامشده در سایت «پالیگرف»، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، است.