بر پایه یک گزارش پژوهشی در «پایگاه دادههای باز ایران» ۹۷ درصد از مساحت کل ایران به دلیل کاهش بارندگی و افزایش دما دچار خشکسالی است.
این پایگاه تحلیلی با بررسی شاخصهای هواشناسی در دورههای یک ساله و ۱۰ ساله نتیجهگیری کرده که تنها در پنج استان کردستان، آذربایجان غربی، کهگیلویه و بویراحمد، همدان و لرستان درصد مساحت خشکسالی کمتر از ۹۰ درصد بوده است.
گزارش «پایگاه دادههای باز» که در روز ۲ خردادماه منتشر شده است میگوید در سال گذشته با وجود بهبود وضعیت کلی خشکسالی، همچنان بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد مساحت ۲۱ استان کشور دچار خشکسالی بوده است.
در بخشی از این گزارش از سه استان البرز، تهران و قم به عنوان استانهایی با ۱۰۰ درصد مساحت خشکسالی در یک سال گذشته نام برده شده است.
این در حالی است که ترسالی در دو استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال وبختیاری در سال گذشته موجب شده که تنها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از مساحت آنها درگیر خشکسالی خفیف شود.
این گزارش پژوهشی با توجه به درجهبندی میزان خشکسالی از «خفیف» تا «بسیار شدید» تصریح کرده ۶۹ درصد از مساحت ایران دچار خشکسالی «شدید» یا «بسیار شدید» است.
«پایگاه دادههای باز ایران» سه استان گلستان، اردبیل و سمنان را استانهای دچار خشکسالی بسیار شدید در دوره ۱۰ ساله معرفی کرده است.
در گزارش منتشرشده با استناد به گزارش مرکز ملی خشکسالی درباره حوضههای آبریز اصلی، وضعیت ۱۰ ساله در حوضه «مرزی شرق» بحرانیتر از سایر حوضهها ارزیابی و تاکید شده که بیش از ۹۹ درصد از مساحت این حوضه درگیر درجات مختلفی از خشکسالی بوده است.
این در حالی است که تنش لفظی میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و حکومت طالبان در افغانستان بر سر حقابه ایران از رود هیرمند بتازگی تشدید شده است.
پایگاه دادههای باز ایران در انتهای گزارش تحلیلی خود بحران خشکیدگی در ایران را فراتر از خشکسالی آب و هوایی و ناشی از مصرف و برداشت بالای منابع آبی تجدیدپذیر برای مصارف عمدتا کشاورزی و باغداری ذکر کرده است.
این پایگاه با انتشار وضعیت خشکسالی در حوضههای آبریز اصلی ایران نوشته که در ۱۰ سال گذشته اگرچه حوضه آبریز ارومیه از نظر هواشناسی شرایط بهتری داشته اما وضعیت بحران آب در پاییندست این حوضه بیش از سایر مناطق کشور بوده است.
برخی کارشناسان تشدید خشکسالی در ایران را از عواقب سوءمدیریت، ناکارآمدی و فساد ساختاری در جمهوری اسلامی میدانند.