ابراهیم رئیسی و وزیر کار دولت او بارها بر ایجاد یک میلیون اشتغال در کشور تاکید و از آن بعنوان دستاورد یاد میکردند تا این که مرکز آمار ایران در گزارش از افزایش بیکاری در زمستان سال ۱۴۰۲ خبر داد.
بررسی آمارهای منتشر شده نشان میدهد که نرخ بیکاری با رسیدن به ۹.۷ درصد در زمستان پارسال، نسبت به فصل پائیز، ۱.۵ درصد و نسبت به زمستان سال قبل از آن ۰.۳ واحد درصد افزایش یافته است.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی نیز با اشاره به همین موضوع عملکرد دولت رئیسی را زیر سوال برده و در توییتر نوشته است: «در واقع به جای ایجاد یک میلیون شغل وعده داده شده برای یکسال، صرفاً ۲۶ درصد آن تحقق یافته است. یعنی ۲۶۳ هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده که کمتر از افراد جویای کار جدید است.»
افزایش بیکاری در کشور در حالی است که علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی نیز مدعی کاهش بیکاری شده بود و در پیام نوروزی گفت: «اشتغال یک تکانی خورد، یعنی بیکاری درصد اندکی کم شد که این چیز مغتنمی است»
آمارها و گزارشهای منتشر شده در مورد بیکاری در سال ۱۴۰۱ نشان دهنده این مهم است که در سال گذشته أساسا بیکاری نسبت به سال قبل از خود در وضعیت بدتری قرار داشته است.
در همین راستا اقتصاد نیوز در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۴۰۱ در گزارش نوشت: « در بهار سال جاری نرخ بیکاری ۹.۲ درصد به ثبت رسیده است. بررسی این نرخ در کنار دیگر شاخص های بازار کار نشان می دهد که وضعیت بازار کار و اشتغال در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته بدتر شده است.»
اقتصادنیوز همچنین در آذرماه سال ۱۴۰۱ در گزارش دیگری به بررسی و راستیآزمایی تعداد افراد بیکار پرداخت و نوشت: « یقینا تعداد بیکاران در ایران خیلی بیش از این تعداد است، اما معیار بیکار محسوب شدن کسی که شغل ندارد چنین است که آن فرد در چند هفته گذشته جویای شغل بوده و باید برای یافتن کار جستوجو کرده باشد. بدین ترتیب چنانچه فردی بیکار باشد و به هر دلیلی از پیدا کردن شغل ناامید شود و دیگر دنبال کار نگردد، از نظر اقتصادی بیکار محسوب نمیشود.»
رضا غیبی روزنامهنگار اقتصادی نیز در این رابطه به صدای آمریکا گفت: «کاهش نرخ بیکاری همواره به معنای اشتغالزایی نیست و در دورههایی مثل امروز وقتی نرخ بیکاری، تک رقمی بوده و افزایش و کاهش آن در یک بازه مشخص در نوسان است باید به شاخصهای دیگر اقتصادی نیز توجه کرد.»
به گفته وی زمانی که نرخ جمعیت فعال کشور کاهشی است و تناسبی با میزان شغل ایجاد شده ندارد، ما با خروج نیروی بیکار از بازار کار مواجه هستیم و همین انصراف از جستجوی کار در شاخص بیکاری تاثیر میگذارد»