رئیس مجلس شورای اسلامی می‌گوید که «تمام قوا» در جمهوری اسلامی نسبت به بحث «آب»، نگاه «امنیت ملی» دارند زیرا همه شاهد «شرایط محیط زیستی و کمبود آب» هستند.
به گزارش رسانه‌های ایران، محمدباقر قالیباف در نشست علنی سه‌شنبه بیستم اردیبهشت‌ماه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع آب در کشور و منطقه از «اولویت های مهم» است، اظهار داشت: وزارت امور خارجه و سایر سازمان‌های مربوطه در جمهوری اسلامی، باید کمک کنند تا «مشکل و بحث حقآبه‌های موجود» پیگیری شود.
این سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی، در پی بررسی سوال جلال محمودزاده، نماینده مهاباد از وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی درخصوص «دلیل عدم اعلام نظر رسمی و عدم اعتراض در رابطه سدسازی بی‌رویه دولت ترکیه بر روی رودخانه‌های مرزی دجله و ارس» صورت گرفته است.
خبرگزار دولتی ایرنا گزارش داده که حسین امیرعبداللهیان در پاسخ به این پرسش، در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفته است «با صدای بلند» اعلام می‌کنیم این اقدام ترکیه «برای ما قابل قبول نیست» و با آن مخالفیم.
وزیر امور خارجه دولت سیزدهم جمهوری اسلامی با اعلام «انجام تلاش‌هایی» برای موضوع «آب‌های مرزی»، گفته است که «هیچ اختلاف نظری» در این زمینه با نمایندگان ندارد؛ بلکه از آنها «کمک» خواسته تا این موضوع را به نتیجه برساند.
در دهه‌های اخیر بحران‌های زیست محیطی به ویژه «خشکسالی، کم‌آبی و تخریب زمین» در ایران رشد فزاینده‌ای یافته، تا آنجا که برخی دشت‌های پرجمعیت کشور، نقاطی از فلات مرکزی و حتی بخش‌هایی از پایتخت را درگیر خود ساخته و سبب تغییرات مهم جمعیتی همچون «مهاجرت‌های جمعی» شده است.
احد وظیفه، رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ایران سی و یک فروردین‌ماه با مقایسه «آمار بارندگی ۵۰ سال اخیر کشور» به روزنامه «همشهری» گفته بود «ایران گرم‌تر شده» و از «آغاز مهاجرت» ساکنان جنوب و جنوب‌شرق و کویر مرکزی ایران به‌دلیل «تغییر اقلیم» خبر داده بود.
مقامات مختلف جمهوری اسلامی در این چند ساله، همزمان با گسترش بحران‌های زیست محیطی در ایران به ویژه «کم آبی»، عامل اصل این مشکلات و تبعات آن را «کشورهای همسایه» به ویژه افغانستان، ترکیه و عراق معرفی کرده‌اند.
این در حالی است که همسایگان ایران نیز نسبت به «رفتارهای آبی جمهوری اسلامی» اعتراضاتی دارند و حتی برخی از آنها مانند جمهوری عراق از «طرح شکایت در محاکم بین‌المللی» خبر داده است.
در همین راستا، مشاور فنی وزارت منابع آب عراق گفته است که ایران رودخانه‌های مشترک با این کشور را «مسدود و منحرف» کرده و به همین دلیل، از تهران شکایت خواهند کرد.
عون دیاب در گفتگو با العراقیه‌نیوز، ضمن بیان اینکه «مسیر شش رودخانه توسط ایران منحرف و آب آنها به طور کامل قطع شده»، از پیگیری موضوع توسط هیات وزیران این کشور خبر داده و افزوده است که از نظر دیپلماتیک، تهران به درخواست‌های بغداد برای انجام «گفت‌وگوی فنی» پاسخ نمی‌دهد.
با این وجود، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در جلسنه علنی روز سه‌شنبه بیستم اردیبهشت‌ماه مجلس شورای اسلامی گفته است: «با دولت عراق به طور مستمر در تماس هستیم؛ زیرا هم ما و هم عراق از این موضوع متضرر می‌شویم.»
البته حسین امیرعبداللهیان اشاره‌ای به موضوع شکایت بغداد و اظهار نظرهای متعدد مقامات این کشور در ارتباط با آن نکرده و این «تماس مستمر» با عراق را مربوط به «سدسازی ترکیه روی آب‌های مرزی» اعلام داشته است.
در این راستا، حسین امیر عبداللهیان در بخش دیگری از سخنانش، درباره «حق‌آبه ایران از هیرمند» گفته است که از «هیئت حاکمه موقت افغانستان» که در حال حاضر گروه اسلامگرای طالبان است، درباره حقابه ایران «رضایت نداریم.»
به گفته وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با آزادسازی بخشی از آب سد «کمال‌خان» افغانستان، «بخش کمی» از آب آن به ایران رسیده اما «کارشکنی‌های زیادی» در آن کشور صورت گرفته و در زمانی که این سد «پر از آب بود»، آزادسازی نکردند و گفتند که « لایروبی نشده است.»
با افزایش یافتن پدیده «گرد و غبار» در مناطق جنوبی، غربی و مرکزی ایران، بحث ارتباط مستقیم آن با «کمبود آب در منطقه دجله و فرات و سیاست‌های سدسازی ترکیه» میان دلایل اعلامی از سوی مقامات جمهوری اسلامی رشد چشمگیری یافته اما سال‌هاست که در شرق کشور نیز چالش‌های جدی کم آبی وجود دارد که قابل توجیه با استدلال «تصمیمات آنکارا و بغداد» نیست.
میثم جعفرزاده، رئیس مرکز جهاد آبرسانی وزارت نیرو دولت سیزدهم جمهوری اسلامی اسفندماه ۱۴۰۰ گفته بود که در حال حاضر «بیش از هشت میلیون نفر» از جمعیت روستایی ایران درگیر «تنش آبی» هستند.
