پژوهشگر یک اندیشکده برجسته انگلیسی در نشریه «فارین پالیسی» می‌نویسد با توجه به بیرون رفتن نیروهای آمریکایی از افغانستان، جهان عرب خود را برای خروج ایالات متحده از سوریه آماده می‌کند.
نیل کوئیلیام، پژوهشگر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای اندیشکده «چتام هاوس» لندن، پنجشنبه ۴ شهریور (۲۶ اوت) در «فارین پالیسی» می‌نویسد که دولت بایدن اخیرا به کشورهای عرب خلیج فارس نشان داده است که به جای اعمال فشار بر آنها به منظور جلوگیری از احیای روابط‌شان با حکومت بشار اسد در سوریه، حاضر است این موضوع را نادیده بگیرد.
این رویکرد، تفاوت اندک ولی قابل ملاحظه‌ای با سیاست آمریکا در قبال سوریه دارد و این امر در قانون «سال ۲۰۱۹ حراست از غیرنظامیان سوریه» مشهور به قانون «سزار»، نمایان است. در این قانون برای حامیان نظام بشار اسد و طرف‌های معامله با آن، مجازات تحریم پیش‌بینی شده است.
کوئیلیام می‌نویسد در حالی که آمریکا برای منزوی کردن سوریه، از جمله از طریق مداخله نظامی، اشتهای کمتری نشان می‌دهد، برخی کشورهای عرب برای بازگرداندن سوریه از انزوای دیپلماتیک دست به کار شده‌اند. در ماه‌های اخیر، امارات متحده عربی و بحرین روابط خود با سوریه را در سطوح مختلف و به منظورهای گوناگون، عمیق‌تر کرده‌اند، ولی کویت و قطر علاقه‌ای به این کار نشان نداده‌اند.
کوئیلیام می‌نویسد دولت‌های عرب که به شدت تحت نفوذ سیاست سوریه دولت بایدن قرار دارند، برای بهبود روابط خود با سوریه، با محدودیت‌هایی روبرو هستند. از جمله دلایل این محدودیت‌ها می‌توان به دامنه پهناور تحریم‌های قانون سزار اشاره کرد.
وی می‌نویسد ظاهرا رهبران چندین کشور عرب از جمله اردن، امارات، و دیگران، به منظور حمایت از تلاش‌شان برای برقراری تماس با سوریه، درباره لغو تحریم‌ها در بالاترین سطح در واشنگتن لابی کرده‌اند. علی‌رغم قساوتی که نظام بشار اسد و حامیان آن مرتکب شده‌اند، و نیز با وجود تلاش‌های هماهنگ برای بیرون آوردن سوریه از زیر حمایت ترکیه و ایران، کشورهای عرب بر سر نفوذ در سوریه و مشارکت در بازسازی آن کشور، به رقابت پرداخته‌اند.
نویسنده اگرچه احتمال موافقت آمریکا با لغو تحریم‌های سوریه را ضعیف می‌داند، ولی می‌نویسد برخی از کشورهای عرب، می‌خواهند پیشاپیش برای خروج شتابزده آمریکا یا احتمال حصول توافقی میان آمریکا با روسیه، آماده باشند، و علاقه‌ای هم ندارند که قبل از تامین منافع سیاسی خود، هزینه بازسازی سوریه را گردن بگیرند.
کوئیلیام می‌گوید، دوره‌ای که کشورهای عرب با یک به اصطلاح «دسته‌چک باز» با بحران‌های منطقه برخورد می‌کردند، گذشته است. آن روش بارها - از جمله در عراق و لبنان که ایران، رقیب آنها در منطقه، به آنها رودست زد - مذبوحانه شکست خورد.
در طول جنگ روسیه، عمان رابطه دیپلماتیک سطح بالای خود با سوریه را حفظ کرد و اخیرا هم بر حضور دیپلماتیک خود در سوریه افزوده است. هر چند عمان از نفوذ کافی برای لغو تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب برخوردار نیست، این کشور برای پیشبرد این هدف، با امارات، بحرین، و اردن همدست شده است.
امارات که از سال ۲۰۱۸ سفارت خود در دمشق را بازگشایی کرد، بر فعالیت خود افزوده است تا به عنوان بخشی از رقابت خود با آنکارا در خاورمیانه، شمال آفریقا، و ناحیه دریای سرخ، با نفوذ ترکیه در سوریه مقابله کند. امارات همکاری با دولت دمشق و گروه مخالف کرد موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» را متضاد و مانعه‌الجمع نمی‌داند و عقیده دارد هر توافق سیاسی، به پایان اختلافات آنها کمک خواهد کرد.
این پژوهشگر اندیشکده «چتام هاوس» لندن می‌نویسد، در حال حاضر منافع عربستان سعودی در سوریه محدود است و در درازمدت، مقابله با نفوذ حکومت ایران را شامل می‌شود. همچنین ملاقات‌های مقامات امنیتی عربستان سعودی با همتاهای خود در سوریه برای تبادل اطلاعات به منظور مقابله با تهدیدهای مشترک، را نباید حمایت عربستان سعودی از دولت سوریه تلقی کرد؛ اما از پل‌هایی که حالا ساخته می‌شود، می‌توان بعدها برای انتقال به سوریه‌ای بدون اسد، بهره گرفت.
نویسنده می‌افزاید کشورهای عرب منطقه خلیج فارس پیش از حل‌وفصل سیاسی در سوریه، با شتاب‌های مختلف و به شیوه‌های منطبق با تحریم‌های موجود علیه سوریه، به موضع‌گیری قبلی ادامه می‌دهند. این که آن حل‌وفصل کی فرا می‌رسد، به آمریکا بستگی خواهد داشت.
او می‌افزاید، می‌توان تصور کرد که از دید آقای بایدن، ادامه حضور سربازان آمریکایی در سوریه در جهت منافع ملی آمریکا نیست، اما نحوه خروج آمریکا از کابل ممکن است آقای بایدن را متقاعد کند که رسیدن به توافق با روسیه، بهتر از خارج شدن و پشت سر گذاشتن متحدان در سوریه است.
وی به مقاله‌ای از لیندا خطیب در نشریه «فارن پالیسی» اشاره می‌کند که در آن، خانم خطیب استدلال کرده است امکان دارد پوتین با تشکیل یک حکومت انتقالی در سوریه با حضور عواملی از دولت کنونی، ولی نه از خاندان اسد، و نمایندگانی از اپوزیسیون و جامعه مدنی، موافقت کند. برای کشورهای عرب، همین کافی خواهد بود که - حتی اگر شده به قیمت جلو زدن از کویت و قطر - روابط خود را با سوریه عادی بسازند و از گام‌هایی که هم اکنون برداشته‌اند، بهره‌برداری کنند.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی‌رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن، الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
