هفتاد و یکمین جلسه دادگاه حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام های تابستان ۱۳۶۷ روز سه شنبه هفدهم اسفند ۱۴۰۰ با شروع دور دوم دفاعیات متهم و پس از دوازده روز تعطیلات در دادگاه استکهلم در سوئد برگزار شد. دور نخست دفاعیات متهم از دوم تا دهم آذر ۱۴۰۰ در پنج جلسه در همین دادگاه برگزار شده بود.
در این جلسه نیز همانند جلسات دور اول دفاعیات متهم در آذر ماه امسال، اعضای درجه یک خانواده او شامل همسر، دختر، پسر، و دامادش در دادگاه حضور داشتند.
توماس ساندر، قاضی دادگاه، در آغاز توضیح داد که بخش نخست این جلسه به ارائه مدارکی نوشتاری و صوتی توسط کنت لوئیس، وکیل مشاور تعدادی از زندانیان مجاهد نجات یافته از اعدام های ۶۷، اختصاص دارد. کنت لوئیس اکثر این مدارک را در دور اول دفاعیات متهم در آذرماه به دادگاه ارائه داده بود، اما به علت نبود زمان کافی و لازم برای ارزیابی صحت و اهمیت این مدارک، مطرح نشدند.
کنت لوئیس با استفاده از این مدارک سعی کرد نظر متهم دادگاه مبنی بر بی اساس بودن فتوا یا حکم آیت الله خمینی را رد کند. او برای رسیدن به این هدف از گفته های مقامات عالی رتبه ایران در نامه ها، مصاحبه ها و سخنرانی های شان و در دفاع از حکم یا فتوای آیت الله خمینی و موضوع اعدام های تابستان ۶۷ استفاده کرد. در میان این مقامات اسامی افرادی مانند علی خامنه ای، عبدالکریم موسوی اردبیلی، حسین‌علی منتظری، ابراهیم رئیسی، محمد نیازی، احمد خاتمی، علی فلاحیان، و محمدحسین احمدی به چشم می خورند. مقالات روزنامه های بسیاری با موضوع فتوا و اعدام ها بر روی صفحه مانیتور دادگاه به نمایش درآمد و بخش هایی از آنها خوانده شد.
کنت لوئیس در بخشی دیگر به نامه مسعود رجوی، رئیس شورای مقاومت ایران، به پرز دکوئیار، دبیرکل سازمان ملل متحد، در تاریخ ۲۵ آگوست ۱۹۸۸ در مورد موج دستگیری های دسته جمعی فعالان مخالف حکومت و فتوای آیت الله خمینی اشاره کرد.
مدرک بعدی مکالمه ضبط شده تلفنی ناصریان (مقیسه) بود که صراحتا می گوید: «من بهش (حمید نوری) گفتم نرو. جمعه بود که بهش گفتم که نباید بره. خودش اینو فهمیده بود. گفت به احتمال زیاد می آم که دستگیر بشم.»
اهمیت این مکالمه در آن است که ناصریان صراحتا در آن اعلام می کند که حمید نوری مسئول دفتر او است. لازم به ذکر است که جیم استافورت، یک کارشناس فنی امور جنایی، با مقایسه صدای منتسب به ناصریان در این فایل صوتی با صدای ناصریان در جلسه دادگاه فلاح، یکی از متخلفان در پرونده بابک زنجانی، صحت صدای او را در این فایل صوتی تایید کرده است. متخصصان دادگاه البته نتوانستند صحت صدای فرد دیگری به نام «رازینی» را در نوار صوتی دیگری تایید کنند و به همین دلیل این مورد از مدارک دادگاه خارج شد.
کنت لوئیس از حمید نوری سوال کرد که با توجه به این مدارک آیا همچنان سندیت فتوا یا حکم خمینی را زیر سوال می برد یا نه. نوری در پاسخ به این سوال با تکرار مواضع قبلی خود گفت: «هیچکس به غیر از گروهکی که شما ازشون وکالت دارید به نامه، فتوا نمی گوید.» او گفت، خود منتظری هم در کتابش با شک در این مورد صحبت کرده است. حمید نوری گفت: «اینجا یک دادگاه بین المللی است که می‌خواهد یک تصمیم بسیار مهمی رو در مورد ۸۵ میلیون ملت عزیز ایران بگیره. نمی شه کاغذی رو در اینجا به عنوان مستند تقدیم کرد، در صورتیکه اصالت نداره و اصالتش تایید نشده... من این برگه را نه تایید و نه رد می کنم.» او البته در جای دیگری گفت: «چون حضرت آیت الله رئیسی، رئیس جمهور محبوب ملت ایران در این خصوص اظهارنظر کردند، من اظهارنظر ایشون رو صد در صد قبول می کنم و تایید می کنم.»
حمید نوری در دور اول دفاعیات خود در آذرماه ادعا کرده بود که دو ماه قبل و دو ماه بعد از عملیات مرصاد یا فروغ جاویدان و اعدام‌های زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت برای زایمان همسرش در مرخصی با حقوق بوده است. او همسرش را مقصر دانست که به دلیل بارداری به او اجازه نداد تا به جبهه برود و بجنگد و از این بابت از «ملت ایران» عذرخواهی کرد.
حمید نوری در این جلسه بارها از ایرج مصداقی به عنوان «تواب تشنه خون» و شخصی که کنت لوئیس را در برنامه تلویزیونی مسخره کرده و مدارک او را زیر سوال برده است، نام برد.
بخشی از این جلسه به اطلاعات مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی در گوشی تلفن متهم اختصاص داشت. در گوشی تلفن حمید نوری شماره های تماس بسیاری از کارمندان و سه تن از روسای زندان گوهردشت و دو رئیس جمهوری (روحانی و رئیسی) موجود است. متهم در توضیح این موضوع گفت: «....این [موضوع] جزو افتخارات کشور ایرانه. چون همه می تونن با همه افراد ارتباط داشته باشن. حتی اگر ارتباط نداشته باشن، شماره اش رو داشته باشن. تنها مشکل ما اینه که شما از ایران عزیز و زیبا و پرافتخار ما اطلاعاتتون متاسفانه کم و ضعیفه.»
حمید نوری در قسمتی از توضیحاتش گفت که بعد از استعفا در سال ۶۹-۷۰، دوباره به صورت پاره وقت به مدت یکسال به کار خود در زندان ها ادامه داد. او گفت در آن مدت در کمیته پنج نفره ای کار می کرد که از سوی شاهرودی برای کنترل و رسیدگی به مسائل و مشکلات زندانیان درست شده بود. او گفت زندانی ها مشکلات و «تنها تخلف پرسنل زندان» را به این کمیته گزارش و کمیته ضمن بررسی، با مامور و پرسنل متخلف برخورد می کرد.
یکی از موضوعات مطرح شده در جلسه موضوع تماس تلفنی متهم به طور مخفیانه با خانواده اش در دوران بازداشتش بود. کنت لوئیس ادعا کرد که این تماس در واتس آپ ضبط شده است. او این تماس مخفیانه را شکستن محدودیت های قانونی پرونده خواند. قاضی دادگاه ضمن تاکید بر شکستن محدودیت های قانونی از سوی متهم آن را موضوعی خارج از روند دادگاه خواند.
در این دادگاه که از نوزدهم مرداد ۱۴۰۰ یعنی هفت ماه پیش آغاز شده، تقریبا تمامی زندانیان جان به در برده از اعدام ها شهادت داده اند که نوری را در دوران اعدام ها در زندان گوهردشت در تابستان ۶۷ دیده اند. آنها همگی مشارکت او در پروسه اعدام ها را تایید و بر آن تاکید کرده اند.
حمید نوری در جلسه امروز در پاسخ به این پرسش که آیا می توان شهادت این همه شاهد را نادیده گرفت، گفت: «من نگفتم نادیده بگیرید. من گفتم از این گوش بگیرید و از اون گوش در کنید. همه رو بریزید بیرون. همه دروغ می گن. بچه های آلبانی از این بهتر نمی شن.»
حمید نوری ادعا کرد که با درخواست او به درخواست او برای معاینه توسط چشم پزشک ترتیب اثری داده نشده است. او گفت: «دو ساله دارم در سلول انفرادی می گم من دارم کور می شم. منو بفرستین دکتر.»
جلسه دوم دفاعیات حمید نوری در مرحله دوم قرار است فردا، چهارشنبه هجدهم اسفند ۱۴۰۰ این بار با شرح ماوقع از طرف وکلای مدافع حمید نوری در صحن دادگاه مطرح شود.
